Het is de week van de steltlopers en vandaag is de zilverplevier aan de beurt. Ook deze vogel filmde ik languit liggend in het nog kletsnatte zand op het strand van IJmuiden. De horde vogelaars die mij was voorgegaan zat allang en breed aan de koffie en warm appelgebak en ik strompelde hen achterna. Snel wandelen lukt zelden op de Zuidpier van IJmuiden. Zit er links niets, dan even rechts kijken. Om zo al zigzaggend de pier te verkennen. En zo arriveerde ik op mijn terugtocht als laatste bij het strand en had ik groot geluk: een goudplevier en zilverplevier stonden in de branding me op te wachten.
Ik dacht: ik blijf netjes op een steen van de pier zitten. Blijven mijn kleren schoon en zien de vogels mijn silhouet niet zo goed. Maar na een poosje dacht ik: waarom moeten mijn kleren perse schoon blijven? Ik kan beter maar eens lekker languit gaan. Het water was net aan het ebben, dus het zand was nog kletsnat. Niet best voor de camera, maar die stond toch op het tussenstukje van mijn statief. Zo gezegd zo gedaan en ik lag nog geen seconde op de natte bodem of een wonderschoon beeld openbaarde zich. Wat een verschil of je nu zit en filmt vanaf een kniehoog statief of dat je met je snufferd in het zand ligt! Opeens zie je de zilverplevier zoals een andere zilverplevier hem ook zou zien. Met op de achtergrond de golven en de lucht en zijn tenen in het uitvloeiende water.
De zilverplevier: een toendravogel
De zilverplevier is evenals de rosse grutto en bonte strandloper ook een toendravogel. Hoe klein ons land ook is, het is van levensbelang voor de steltlopers uit het hoge noorden. Ze broeden daar en overwinteren hier. Op de Waddenzee vooral, en in de Ooster- en Westerschelde. Deze gebieden zitten barstensvol leven. Vlokreeftjes, schelpdieren, krabbetjes, zeepieren en massa’s andere organismen. En op deze diertjes komen al die steltlopers uit arctisch gebied af. De steltlopers die doortrekken landden van een lange vliegreis uitgehongerd op het wad en beginnen meteen met vreten. In korte tijd zo veel mogelijk vreten. Elke verstoring kan funest zijn, want opvliegen kost energie. En die energie hebben de steltlopers juist nodig om de volgende etappe met succes te volbrengen. Mocht je menen dat dit overdreven is: een zilverplevier is zo zwaar niet. Maar hij maakt wel een ontzettend lange reis van broedgebied naar overwinteringsgebied. Van Noord-Rusland naar de Waddenzee. Hoeveel duizend kilometer zal het zijn? En dat voor een beestje van een paar ons zwaar? Dat is een wereldprestatie.
Maar een zilverplevier kan onderweg niet zo makkelijk tanken als een auto. Hij vliegt op de energie die hij heeft kunnen eten bij vertrek. En dat geldt ook voor de zilverplevier die in Nederland overwintert. Hoe meer hij kan vreten, hoe groter de kans dat hij overleeft. Steltlopers die vaak worden verstoord, moeten hun kostbare energie steken in vluchten en kunnen ondertussen ook niet eten. Dan gaat de energie dubbel zo snel op. Hoe belangrijk het is dat zilverplevieren en al die andere steltlopers in alle rust voedsel kunnen zoeken, las ik in het prachtige boek Reisvogels van Theunis Piersma.
De foerageergebieden van de zilverplevier
Je hebt nog altijd mensen die dat niet willen begrijpen. Ik heb in mijn eigen omgeving een paar van die mensen. Die denken nog in de jaren zestig te leven. Toen er nog geen deltawerken waren en in Zeeland de kwelders en slikken oneindig uitgestrekt waren. Om bij te verdienen stak men pieren en, zegt men nu nog altijd: ‘dan kwamen de vogels in mijn put op zoek naar voedsel.’ Dat dat vooral meeuwen waren, zegt men er niet bij. Meeuwen zijn op het slik haast overal het snelste bij. Zilverplevieren zijn zo vrij niet en zeker niet zo snel. Toen was dat minder erg. Maar nu is het areaal kwelders en slikken fors gekrompen en het wordt elk jaar nog kleiner. Steeds kleiner worden de foerageergebieden van de zilverplevier en zijn kompanen. Het is maar goed dat wij mensen niet overal meer het slik op mogen. Opdat de zilverplevier gewoon zijn gang kan gaan en ongestoord kan vreten. Zo overleeft hij zelfs een bizar strenge winter. Ondertussen mopperen die mensen in mijn omgeving dat ze zo gehinderd worden door de overheid.
Hoe herken je de zilverplevier?
De zilverplevier, hoe herken je hem? Dat is niet zo moeilijk. Zie je in najaar of winter een wat plompe plevier op het strand of wad en ziet hij er lichtgrijs uit, dan heb je hem in het vizier. Zijn zwarte snavel is wat aan de zware kant en als hij wegvliegt zie je dat hij zwarte oksels heeft onder zijn vleugels. In de zomer is zijn buik diep zwart, zoals ook bij andere steltlopers uit het hoge noorden. En een zilverplevier beweegt zich als een zilverplevier. Een korte dribbel, stil staan. Weer een korte dribbel en weer stilstaan, enzovoort.
Wat gaat er om in de kop van een zilverplevier?
‘Mijn’ zilverplevier had een relatie met een goudplevier. Een wat dubbele verhouding. De vogels zochten elkaar op, daar bij de Zuidpier. Maar de zilverplevier was duidelijk de bovenliggende partij. In het filmpje zie je hoe hij de goudplevier wat agressief bejegent. En dat deed hij voortdurend. Waarom hij dat doet, ik weet het niet. Ik herken de zilverplevier opperbest, maar wat er in zijn kop omgaat, dat weet ik niet. Dat zal waarschijnlijk altijd een raadsel blijven.
De beste verrekijkers van dit moment (van goedkoop naar duur):
 | Ligt heerlijk in de hand. |
 | Door Roots Magazine verkozen tot beste verrekijker in deze prijsklasse. |
 | Relatief laag gezicht. |
 | Hoogwaardige lenzen. |
 | Scherp en lichtsterk beeld. |
 | Scherp en lichtsterk beeld. |
 | Betaalbaar model in deze prijsklasse. Natuurgetrouw en helder beeld. Ergonomisch zéér prettig model |
 | Haarscherp beeld. |
 | Scherp en helder beeld van rand tot rand. |
 | Dé nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nóg meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 159 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment! |
 | Na de NL Pure hét topmodel van Swarovski. Nog altijd een revolutionair model dat garant staat voor levenslang fabuleuze kijkervaringen. En nu ook nog eens behoorlijk in prijs verlaagd! |
 | Hét topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! |