Zijn vogels zorgeloos?

Je hoort het wel eens: ik wil wel zo vrij zijn als een vogel. Verlost van de altijd volle agenda, verlost van de dwangbuis waarin werk en andere structureren in de loop van de tijd zijn veranderd. Verlost vooral van zorgen. Zoals de vogels, want vogels heten zorgeloos te zijn. Maar klopt dat wel? Is het werkelijk zo dat vogels een zorgeloos leventje leiden? Misschien wel in jouw tuin als je ze daar een warm welkom heet. Hoe je dat doet, ontdek je in mijn serie over vogels naar je tuin lokken. Nu eerst echter de andere kant van het verhaal.

Aanziet de vogelen des hemels

Eerst maar eens een tekst noemen die het beeld van de zorgeloze vogels gebruikt ten voorbeeld. Een tekst uit het Nieuwe Testament waar Jezus zegt: Aanziet de vogelen des hemels, dat zij niet zaaien, noch maaien, noch verzamelen in de schuren; en uw hemelse Vader voedt nochtans dezelve; gaat gij dezelve niet zeer veel te boven? Wie toch van u kan, met bezorgd te zijn, een el tot zijn lengte toedoen? (Mattheüs 6: 26 en 2, Statenvertaling).

Het is duidelijk. Iedereen die zich druk maakt over van alles en nog wat, en vooral: die zich zorgen maakt over voedsel en bezittingen, die kan maar beter naar de vogels kijken. Die spannen zich niet in, maar ze krijgen toch alles toegeworpen. En om het extra te verduidelijken: Wie kan met bezorgd te zijn, een el (ongeveer zeventig centimeter) aan zijn eigen lengte toedoen? Dat heb ik inderdaad nog nooit iemand zien doen. Jezelf zorgen maken, maakt je eerder kleiner. Je krimpt in elkaar en als je dat maar lang genoeg volhoudt, blijf je de rest van je leven krom staan, en met je neus dichter bij de grond dan je lief is.

Zijn vogels zorgeloos, zoals deze tekst suggereert? Bij oppervlakkige beschouwing wel. De huismussen in de heg tjilpen gezellig met elkaar. Ze zitten genoeglijk in je tuin en fladderen nu en dan eens naar de grond om wat zaadjes op te pikken. Hetzelfde geldt voor de spreeuwen in de winter op hun slaapplaatsen. En wat te denken van de bosrietzanger? Ik sprak onlangs mensen uit Afrika die een wetenschapper kennen die heeft aangetoond dat bosrietzangers ook voor hun plezier zingen. En velen genieten van de vogelzang in het voorjaar en menen dat de vogels het heerlijk naar hun zin hebben. Geen zorgen dus voor de vogels.

Was dat maar waar!

Was dat maar waar! Oppervlakkige beschouwing is zelden adequaat. Kijk eens goed naar de huismussen in je tuin. Kijk eens hoe vaak die met hun kopjes bewegen. De ene keer naar links, dan naar rechts. De kijken omhoog en omlaag. Ze gaan eens verzitten. Ze zitten het liefst midden in een struik met stekels en dicht gebladerte. Waarom doen ze dat? Om te voorkomen dat een woeste sperwer de tuin in flitst en dat ze in een oogwenk het haasje zijn. Een mussenleven is in een fractie van een seconde voorbij. Kijk je goed naar alle andere zangvogels, dan zie je vrijwel altijd hetzelfde gedrag. Altijd alert, immer op hun hoede, zelfs als ze voedsel zoeken goed om zich heen kijkend of er geen gevaar dreigt.

Snel uitgestorven

Zouden de huismussen en andere tuinvogels inderdaad zorgeloos zijn, dan waren ze snel uitgestorven in je tuin. Misschien is dat zelfs al gebeurd. De sperwer is al genoemd, maar wat dacht je van de kat? Die vangt maar wat graag een huismus om er eerst even lekker mee te spelen tot de mus naar de andere wereld verhuisd. Poes of kater is zo fijngevoelig niet. Denk daar maar eens aan als je kat weer eens een vogeltje bezorgd. Lijden is nooit ver van ons verwijderd en wie een kat neemt, vermeerderd smart.

Trekvogels en de jacht

Dan de trekvogels. Vogels die in ons land broeden en in het najaar naar Afrika vliegen om daar te overwinteren. Leven die een zorgeloos leven? Ik zou zeggen van niet. Denk je eens in. De ellende begint al zodra ze de Franse grens gepasseerd zijn. In Frankrijk mogen veel meer vogelsoorten worden bejaagd dan in Nederland. Honderdduizend veldleeuweriken worden er jaarlijks afgeschoten! Denk je eens in wat voor stress de jacht voor trekvogels oplevert. Want Frankrijk is nog niet het meest onvriendelijke land in Europa. Spanje is de overtreffende trap. Daar worden jaarlijks vele miljoenen zangvogels neergeknald. Soms om op te eten, meestal voor de lol. Wat vuurwerk voor Nederlandse kwajongens is, is jagen met een buks voor de Spaanse jongere. Hoe tegenstrijdig ook trouwens. Voor talloze vogels staan in Noord-Europa dure beschermprogramma’s gereed. Zodra ze over de grens zijn, lopen ze het risico om te worden afgeknald. En dat beperkt zich niet alleen tot zangvogels, ook eenden, ganzen en steltlopers zijn de klos.

Nog meer ellende voor de vogels

Hebben wij mensen nog meer ellende in petto voor de zogenaamd zorgeloze vogeltjes? Wat te denken van het al genoemde vuurwerk? Rond de jaarwisseling vliegen miljoenen vogels boven ons land urenlang in paniek op veel te grote hoogte. Of het wegsteken van zwaluwnesten onder de overstekken van de huizen? Het dichtplamuren van muren en daken zonder vogels een vervangende nestgelegenheid te bieden? Ons gifgebruik dat insecten verziekt en leidt tot opbouw van gif in de organen van vogels die op den duur het loodje leggen? De stikstofdeken die over ons land ligt en de kalk in de bodem oplost? Vogels, met name hun jongen, krijgen daardoor te weinig kalk binnen en zakken letterlijk door hun pootjes voordat ze uitgevlogen zijn… Het verkeer dat honderduizenden vogeldoden eist. De windmolens die hier en daar zich als gehaktmolen gedragen. De vissers die de zeeën overbevissen met dramatische voedseltekorten tot gevolg in de kolonies papegaaiduikers, zeekoeten, alken en drieteenmeeuwen? Het is nota bene de Europese Unie die met het Verenigd Koninkrijk in de clinch ligt, omdat de regering aan de overkant van de Noordzee het bevissen van kleine vissoorten heeft verboden. Een verstandig besluit, maar ja, Deense vissers vissen juist heel graag op deze kleine vissen zodat de industrie er vismeel van kan maken.

Zijn vogels zorgeloos? Nu minder dan ooit te voren. Was het voor het samenleven met de mens het roofdier in welke gedaante dan ook, dat nu en dan eens een zangvogel of steltloper ving, en dan nog meestal de zwaksten onder de prooivogels, nu is het de mens die van menig vogel het leven opeist.

Nee, dan het communistische paradijs China

Nee, vogels zaaien en maaien weliswaar niet, maar ze eten wel van ons graan! Het was de o zo nobele en hoogverheven leider van de Volksrepubliek China, Mao Zedong, die in 1958 miljoenen mussen (en andere zangvogels) liet uitroeien. Hij geloofde er stellig in dat de mussen er verantwoordelijk voor waren dat er hongersnoden waren. Ze aten te veel graan uit het rijpe koren! De man bleek een rasechte populist. Als onderbuikgevoelens en zogenaamde intuïties het beleid gaan bepalen, dan gaat het vaak mis. Of het nu links of rechts beleid is. En zo geschiedde ook in het communistische paradijs. Mao had niet door dat de mussen ook ontelbaar veel schadelijke insecten aten. En nu de mussen uitgeroeid waren, plantten deze insecten zich lustig voort. Om vervolgens met miljoenen tegelijk over de akkers uit te zwermen en het graan op te vreten. Na de miljoenen mussen legden nu miljoenen Chinezen het loodje.

Helaas, geen zorgeloos leventje

Leiden vogels een zorgeloos leventje? Nee, dat doen ze niet. Wel lijkt het erop. Maar is dat niet hetzelfde als de strandgast die lekker in het zand ligt te luieren? Ook hij oogt onbezorgd als hij zich nog een keer omdraait om zijn rug te laten opwarmen door de zomerzon. Wie kan echter bevroeden dat hij zich ondertussen grote zorgen maakt over lijf en goed, gezin en werk? Zo ook de vogels. Jazeker, de huismussen tjilpen de hele dag dat het een lieve lust is. Maar ginds strijkt de sperwer neer op de schutting. En de kater spint tevreden bij het zien van zoveel speelgoed in de tuin. En om onszelf een zorgeloos leven te bezorgen, vergeten we gemakshalve ook nog maar de vogelgriep die wij mensen de wereld in hebben gebracht.

Nee, vogels leiden geen zorgeloos leventje. Was dat maar waar!

De beste verrekijkers voor vogelaars

De beste verrekijkers

in de prijsklasse tot EURO 300,00

Goede en betrouwbare verrekijkers voor

beginnende vogelaars en voor mensen

die niet te duur uit willen zijn.

1. Vortex Diamondback HD 10x42

Helder beeld, ook bij weinig licht.

Volledig multi-coated lenzen

Ligt heerlijk in de hand.

2. Bynolyt Stork WPR 10x42 DCF

Een slank en elegant instapmodel.

Laag gewicht.

Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 8x42.

3. Kowa SVII 10x42

Lichtgewicht allround verrekijker.

Volledig multi-coated lenzen.

De beste verrekijkers

in de prijsklasse tot EURO 750,00

Verrekijkers die net een stapje verder gaan

in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. 

1. GPO Passion ED 10x42

Hoogwaardig ED glas.

Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is.

De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss.

Ligt zeer prettig in de hand.

2. Bynolyt Yellowbird 8x42

Zeer prettig gebruikscomfort.

Zeer scherp en lichtsterk beeld.

Relatief lichte verrekijker.

3. Hawke Frontier EDX 10x42 

Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber.

Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort.

Hoogwaardige coatings en prisma's.

Ook verkrijgbaar als 8x42.

De beste verrekijkers

in de prijsklasse tot EURO 1.500,00

Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen.

1. GPO Passion HD 10x42

Scherp van rand tot rand.

HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld.

Zeer natuurgetrouwe kleuren.

2. Leica Trinovid HD 10x42

Robuust en lichtvan gewicht.

Haarscherp beeld en briljant beeld.

Zeer nauwkeurig scherpstellen.

3. Swarovski CL Companion 8x30

Een van de beste verrekijkers van dit moment.

Hoogwaardige materialen en coatings.

Heerlijk lichtgewicht.

De beste verrekijkers

in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00

Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers!

1. Swarovski NL Pure 10x42

De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment!

2. Leica Noctivid 10x42

Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. 

3. Zeiss Victory T*SF 8x42

Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker!