Wintervogels op de Brouwersdam

Vanaf september arriveren de eerste wintervogels op de Brouwersdam. Het begint met steltlopers die uitrusten en dan weer doortrekken naar het zuiden. Hetzelfde geldt voor zeevogels. Roodhalsfuut en een enkele vroege zeekoet dobberen voor de dam. Hoe meer het seizoen vordert, hoe meer interessante wintervogels zich melden. De drieteenstrandloper, bonte strandloper, rosse grutto, zilverplevier, kanoet en natuurlijk de paarse strandloper arriveren vanaf eind september (en soms al eerder want op de Brouwersdam kan alles).

Ondertussen hoor en zie je tussen de wintervogels ook nog allerlei zomervogels. Visdiefje en vooral de grote stern. Jonge grote sterns bedelen luidruchtig om voedsel of doen zelf armzalige pogingen om een zandspiering te vangen. Ondertussen vliegen overdag ook constant zangvogels over en langs de dam. Veel graspiepers, maar je komt ook tapuiten, oeverpiepers, vinken, merels, zanglijsters, kneutjes en andere soorten tegen. Ik filmde ooit een paar roodborstjes op de Brouwersdam. Op het talud waar de Noordzee tegen aan klotste. Een bijzondere locatie om roodborsten te filmen.

Wintervogels op de Brouwersdam: vanaf november gaat het echt los

Vanaf november gaat het echt los met de wintervogels op de Brouwersdam. Dan heb je niet voldoende aan je verrekijker, maar heb je een telescoop nodig. Vlak onder de kant dobberen, duiken en zwemmen allerlei zeevogels die hier de winter zullen doorbrengen. En ook ver op zee zie je groepjes eenden zwemmen.

Welke soorten wintervogels op de Brouwersdam overwinteren? Wat denk je van de roodkeelduiker? Elk jaar worden er ook parelduikers en ijsduikers gezien. En de laatste twee jaar bij de Blokkendam ook een zwarte zeekoet. Verder speur je natuurlijk naar de ijseend, grote zee-eend, zwarte zee-eend, kuifduiker, geoorde fuut, middelste zaagbek, brilduiker en eider.




Vaste wintervogels op de Brouwersdam zijn natuurlijk de rotganzen. Eind september arriveren de eerste groepjes. De rotganzen foerageren op het talud waar ze het klapwier en groenwier decimeren. In de loop van de komende maanden groeit de groep uit tot iets van honderd vogels.

Zeldzame wintervogels op de Brouwersdam

Ooit zag ik tijdens een Zeeuwse vogelaarsdag mijn eerste jan-van-gent. Heel ver op zee, bij de Spuisluis op de Brouwersdam. Is de wind straf uit het westen, dan maak je kans op deze fraaie visser. Mijn tweede en laatste jan-van-gent was overigens een triest verhaal. Die lag voor dood langs de dijk bij Ouwerkerk. Een stuk oostelijker dus in de Oosterschelde. Hoe die jan-van-gent daar is terecht gekomen is een groot raadsel.

Een andere krachtpatser die in de winter de Brouwersdam als zijn jachtdomein heeft is de slechtvalk. Hij jaagt er op steltlopers en meeuwen. ‘s Ochtends vroeg heb je de grootste kans om de slechtvalk zijn rondjes te zien vliegen. Eerst over de dam en dan in een snelle vlucht over het strand. Vaak maakt hij meerdere rondjes achter elkaar. En als de zilvermeeuwen en kleine mantelmeeuwen zich sterk genoeg achten, zijn de rollen plots omgedraaid. Dan moet de slechtvalk vluchten voor een stelletje chagrijnige meeuwen.

Vaste gasten op de Brouwersdam

Natuurlijk zie je in de winter niet alleen wintervogels op de Brouwersdam. Er zijn ook tal van vaste gasten te zien. Denk aan de bontbekplevier, scholekster en wulp. Allerlei soorten meeuwen rusten aan de waterkant, waaronder een heel enkele keer een Pontische meeuw. Schiet de temperatuur onder nul, dan heb je bovendien kans op de ijsvogel. Zout water bevriest minder snel dan zoet water. En garnalen en steurkrabben zwemmen altijd onder de stenen.

Tips en trucs

Wintervogels kijken op de Brouwersdam. Dat is vaak kou lijden. Het waait altijd aan de kust. En als het dan ook nog eens vriest… Trek daarom altijd warme kleding aan. Neem ook een telescoop mee als je die bezit. De vogels zitten vaak ver op zee, een verrekijker schiet dan te kort. Een paar locaties moet je zeker aandoen.

De eerste locatie is de zogenaamde Spuisluis. Als het laag water is stroomt hier het water van het Grevelingenmeer met een rotgang de Noordzee in. Stromend water is visrijk en dat trekt dus wintervogels aan. Soms zwemmen de roodkeelduikers vlak onder de kant. Het leuke is dat je in de Spuisluis ook vrijwel altijd grijze zeehonden ziet zwemmen. Dat is met kinderen ontzettend leuk.

Ten noorden van de Spuisluis strekt zich bij laag water aan de kant van de Noordzee een breed talud uit. Er scharrelen dan allerlei soorten steltlopers rond. Ga rustig zitten en wacht tot ze dichtbij zijn. Het activiteitenstrand kun je gevoeglijk links laten liggen, tenzij je een lange strandwandeling wilt maken. Het kan hier echter ontzettend druk zijn met allerlei sportfanaten. De Blokkendam aan de kant van Ouddorp is ook een geliefde locatie. Heb je lef, wandel dan de Blokkendam eens op. Kijk uit voor de metersdiepe gaten en de blokken die groen zijn van de algen. Het kan spiegelglad zijn. Maar o wat is het daar mooi!

Wintervogels kijken op de Brouwersdam. Van september tot en met maart is het vrijwel elke dag prijs. Heeft het een tijdje stevig uit het westen gewaaid, dan zijn de omstandigheden ideaal. Dan maak je zelfs kans op vogels die je ook op de Brouwersdam zelden ziet. De grote jager bijvoorbeeld, of de kleine alk. Elk jaar worden er op de Brouwersdam wel verrassingen gezien. Ik vind het zelf een van de beste locaties om in de winter zeevogels te kijken. Een aanrader dus voor een vogeltochtje of een excursie.

Wil je meer lezen over wintervogels kijken op de Brouwersdam, lees dan mijn artikel Vogels kijken op de Brouwersdam.

Praktische vogelboeken voor op de Brouwersdam:

Een heerlijke gids om mee te nemen tijdens je dwaaltochten langs de kust.

Een fraaie en betaalbare gids voor wie de natuur wil beleven op strand en wad.

Een handige en overzichtelijke kaart van de meest voorkomende kustvogels (plus een enkele zeldzame soort erbij).

De meest populaire vogelgids van Nederland en België met natuurlijk alle kustvogels in detail beschreven en afgebeeld.

Handig en compact vogelgidsje voor aan de kust. Voor de 'gewone' natuurliefhebber.

Handige uitvouwkaart om kustdieren te herkennen. En aantrekkelijk geprijsd bovendien.

Een klein en compact veldgidsje voor iedereen regelmatig de kust bezoekt.

Een uitstekende gids om strandfossielen op de Zeeuwse stranden te determineren.

Een leuk boekje voor jong én oud. Herken dieren en planten aan de kust.

Voor iedereen die van de onderwaternatuur in de Middellandse Zee wil genieten.

Een juweel van een boek. De Noordzee en haar vogels komen tot leven!

Reageer op mijn artikel ‘Wintervogels op de Brouwersdam’: