Welke vogels zie je op de Brouwersdam? Een vraag die veel mensen me stellen. Vooral in het late najaar en de winter. Want dan kun je op de Brouwersdam allerlei zeevogels zien. Niet voor niets staat deze locatie bekend om de vele zeevogels die je er in de winter zien kunt. Ze overwinteren daar, ver op zee of juist dicht onder de kant. Wie jong begonnen is met vogels kijken zal zich de gure vogelkijkdagen herinneren, want aan de kust en zeker op een dam kan het in de winter heerlijk guur zijn. Welke vogels je op de Brouwersdam in de winter zien kunt, ontdek je in dit artikel.
Vakantiehuis midden in de natuur Op Natuurhuisje.nl vind je vakantiehuisjes midden in de natuur, in Nederland en ver daarbuiten. Je geniet van de stilte en vooral: van de natuur! |  |
Welke vogels zie je op de Brouwersdam?
Vanaf oktober arriveren de zeevogels in de Zeeuwse en Zuid-Hollandse Delta. Ze trekken dan door, of ze brengen er de winter door. De wateren rond de Brouwersdam zijn geliefd bij veel zeevogels. Kennelijk is de zee daar rijk aan voedsel, of ligt het water relatief beschut tussen de duinen van Schouwen-Duiveland en Ouddorp. De meeste mensen kijken aan de Noordzeekant, maar wist je dat je ook aan de kant van het Grevelingenmeer soms mooie waarnemingen kunt doen? Deze vogels kun je tegenkomen op de Brouwersdam:
- De middelste zaagbek. In oktober arriveren de eerstelingen. Een paar middelste zaagbekken strijken neer voor de Brouwersdam. Vaak zijn de mannetjes nog in eclipskleed. In november zie je de aantallen groeien en in december zijn de mannetjes in prachtkleed en drommen ze vaak samen rond een vrouwtje. Het baltsen is begonnen! De middelste zaagbekken kun je langs de hele dam zien en soms van zo dichtbij dat je de rode ogen ziet en het flamboyante punkkapsel.
- De eider. De eider is één van de meest indrukwekkende eenden die ik ken. Vooral de mannetjes imponeren. Met hun voorname witzwarte verenkleed en de olijfgroene vlek in de nek zijn de mannetjes ongeëvenaard mooi. Soms zwemmen ze vlak onder de kant waar ze duiken naar krabben. Vaak zitten ze ver op zee, in grote groepen, en dan kun je maar beter een telescoop gebruiken.
- De paarse strandloper. De paarse strandloper is een gedrongen steltloper die gespecialiseerd is in een leven op de rotsen. Rotskusten vind je niet in ons land, maar de Brouwersdam is één van de kunstrotsen die Nederland rijk is. Rond de spuisluis kun je deze kleine steltlopers bezig zien. En bij hoog water staan ze uit te rusten op het talud. Ga je rustig zitten, dan komen ze vaak tot vlak voor je.
- De roodkeelduiker. Het ene jaar is hij algemener dan het andere. Deze prachtige duiker die zijn snavel vaak schuin omhoog heft, jaagt naar visjes en krabben. Je kunt hem langs de hele dam tegenkomen, maar vooral voor de spuisluis en tussen de spuisluis en het sportstrand. Waarom er het ene jaar meer roodkeelduikers worden gezien en het andere minder, is mij een raadsel.
- De ijsduiker. Een flinke maat groter dan de roodkeelduiker is de ijsduiker. Elke winter duikt hij wel op voor de dam, maar dat is nog geen garantie dat je hem ziet. Hij jaagt namelijk vaak ver uit de kust. Neem een telescoop mee, is mijn advies. En speur het water af naar een grote, zwarte duiker die zich langzaam in het water laat zakken alvorens onder water te glijden.
- De bontbekplevier. Hoewel deze soort misschien minder tot de verbeelding spreekt, zou ik de Brouwersdam zeker voor de bontbekplevier bezoeken. Hij foerageert bij laag water op het talud. En bij hoog water staan ze op het talud uit te rusten, vaak vlak naast de weg.
- De ijseend. Jaarlijks overwinteren ijseenden voor de Brouwersdam, zij het in kleine aantallen. Het ene jaar zien we alleen vrouwtjes, terwijl we het andere jaar ook mannetjes zien. Maar zoals gezegd, ze zijn schaars. En verrassend klein. Is er een behoorlijke golfslag dan moet je goed kijken om deze kleine duikeenden in het vizier te krijgen.
- De geoorde fuut. Wat jammer dat de geoorde fuut zich op de Brouwersdam alleen in de winter laat zien. Hij is dan nog in zijn grijszwartwitte winterkleed. Lang niet zo mooi als zijn zomerkleed. Maar ondertussen zijn het geharde vogels. Ze zijn klein, maar trotseren met gemak de golven. Ze lijken sterk op de kuifduiker die even groot is. Maar waar de kuifduiker een zwart petje heeft waarbij het zwart niet onder de ogen zakt, daar heeft de geoorde fuut in winterkleed een zwarte kop waarbij het zwart tot onder de ogen komt en geleidelijk aan via vele tinten grijs overgaat in wit.
- De kuifduiker. Deze soort heb ik bij de geoorde fuut (8) al geïntroduceerd.
- De roodhalsfuut. We blijven nog even in de futensferen. Het is er vaak maar één en meer niet. Een overwinterende roodhalsfuut, ook al in winterkleed. Je zou hem makkelijk kunnen verwarren met de gewone fuut, maar de roodhalsfuut iets iets kleiner, is ook wat gedrongen en heeft een gele snavel. De snavel van de gewone fuut is roze. De roodhalsfuut zwemt vaak met gewone futen mee op, dus speur de groepjes futen ook zeker af.
- De aalscholver. In de spuisluis is hij niet te missen. De aalscholver is daar massaal aanwezig. Rusten op de kant, of juist jagend in het snelstromende water. Heb je geluk, dan staat er een kuifaalscholver in de groep. Te herkennen aan zijn rankere gestalte, zijn fijnere snavel en vooral aan het oog dat wordt omringd door veren en niet door naakte huis zoals bij de gewone aalscholver. De keren dat ik er een kuifaalscholver zag zijn op de vingers van één hand te tellen, dus ik noem hem niet in het hoofdoverzicht.
- De scholekster. Je reist er misschien niet voor af naar de Brouwersdam, en dat snap ik wel, maar op de keper beschouwd doet de scholekster niet onder voor een schoonheid als de papegaaiduiker met zijn zwartwitte uiterlijk, zijn oranje snavel en de oranjeroze poten.
- De grote zee-eend. Wil je deze soort zien op de Brouwersdam, dan heb je een heel goede telescoop nodig. Ze zitten namelijk ver op zee.
- De zwarte zee-eend. Ook deze soort zwemt vaak in groepjes ver op zee. Soms echter nadert een zwarte zee-eend de kust en laten ze zich van heel dichtbij zien.
- De drieteenstrandloper. In augustus en september is het talud bij hoog water soms bedekt met een tapuit van drieteenstrandlopers. Ze zijn op weg naar hun overwinteringsgebieden voor de Afrikaanse kust en doen massaal de Brouwersdam aan om even uit te rusten of aan te sterken. Er blijft altijd een aantal drieteenstrandlopers ‘hangen’ en die zie je dan de hele winter lang over het talud of op het strand foerageren.
- De tureluur. Met de drieteenstrandloper loopt op het strand voor de blokkendam vaak ook de tureluur mee op. Deze kwieke steltloper is te herkennen aan zijn feloranje poten.
- De zilverplevier. Meestal staat hij op het strand of op het talud tussen de blokkendam en het sportstrand. Deze plompe steltloper met zijn korte zwarte snavel zoekt er naar voedsel. Hij speurt, trekt een sprintje en trekt een pier of zager uit het zand.
- De rotgans. De Zeeuwse en Zuid-Hollandse Delta is in de winter rijk aan rotganzen. Ze arriveren begin oktober (soms eind september) en verblijven er vaak tot eind mei. Op de Brouwersdam foerageren de rotganzen bij laag water op het talud. Daar grazen ze van de algen. Staan er plassen regenwater op het parkeerdek en dat trekt de rotganzen ook aan. Ze badderen in het zoete water en drinken ervan.
- De brilduiker. De brilduiker behoort tot de mooiste eenden die je in de winter langs de Brouwersdam zien kunt. De mannetjes met hun witte vlek voor de snavel vallen meteen op. De vrouwtjes hebben een ingetogen verenkleed, maar kijk ze in de gele ogen en je bent verkocht.
- De steenloper. De druk kwetterende steenlopers lopen over het talud, op het parkeerdek bij de sluisluis of over het strand. Ze keren steentjes en schelpjes om op zoek naar iets eetbaars. Algemeen, dus misschien iets minder interessant, maar altijd leuk om het gedrag van de steenlopers te volgen.
Natuurlijk kun je op de Brouwersdam nog veel meer soorten zeevogels zien. Komt de storm uit het westen of noordwesten, dan maak je kans op drieteenmeeuw en dwergmeeuw. Jan-van-genten zweven soms langs de dam. En over meeuwen gesproken: kokmeeuw, zilvermeeuw, kleine mantelmeeuw, grote mantelmeeuw en soms een Pontische meeuw of geelpootmeeuw staan rond de spuisluis op het parkeerdek. Grote sterns overwinteren in kleine aantallen voor de dam. En nu en dan laat een sneeuwgors zich zien. En ach, het zijn weliswaar geen vogels, maar ik moet ze toch noemen: de grijze zeehonden en de enkele gewone zeehond die over de hele lengte van de dam plotseling kunnen opduiken.
Kijk als het even kan ook aan de andere kant van de Grevelingendam. In de baai aan de kant van Ouddorp kun je over een pier wandelen. Hier laten zich soms groepen parelduikers zien. En vanuit het riet en de struiken op de oever jaagt de ijsvogel.
Mijn filmpjes over vogels op de Brouwersdam
In het najaar en de winter zijn Sjaak en ik vaak op de Brouwersdam te vinden. We zoeken er soms vrijwel elk weekend naar zeevogels. Hoe vaak we een bepaalde soort al hebben gezien, het blijkt elke keer weer een belevenis om uit te waaien op de dam en ondertussen zeevogels te zien. Wil je mijn filmpjes met daarin de vogels die ik hierboven noem bekijken, breng dan een bezoek aan mijn YouTube-kanaal. Hier zie je al mijn filmpjes die ik maakte op de Brouwersdam.
Een weekendje vogels kijken
De Brouwersdam verbindt de eilanden Goeree-Overflakkee en Schouwen-Duiveland. Beide eilanden zijn geliefd onder toeristen en zeker ook onder vogelaars. Er bevinden zich immers uitgestrekte natuurgebieden waar je soms uren kunt dwalen. In mijn overzicht Weekendjes vogels kijken werk ik twee weekenden uit die ook de Brouwersdam aandoen: een Weekendje vogels kijken op Goeree-Overflakkee en een Weekendje vogels kijken op Schouwen-Duiveland.
De beste verrekijkers voor vogelaars
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00 | ||
Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn. | ||
1. Vortex Diamondback HD 10x42  | Ligt heerlijk in de hand. Helder beeld, ook bij weinig licht. Volledig multi-coated lenzen | |
2. Bynolyt Stork WPR 10x42 DCF  | Een slank en elegant instapmodel. Laag gewicht. Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 8x42. | |
3. Kowa SVII 10x42  | Lichtgewicht allround verrekijker. Volledig multi-coated lenzen. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00 | ||
Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. | ||
1. GPO Passion ED 10x42  | Hoogwaardig ED glas. Ligt zeer prettig in de hand. Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is. De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss. | |
2. Bynolyt Yellowbird 8x42  | Zeer scherp en lichtsterk beeld. Zeer prettig gebruikscomfort. Relatief lichte verrekijker. | |
3. Hawke Frontier EDX 10x42  | Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber. Hoogwaardige coatings en prisma's. Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort. Ook verkrijgbaar als 8x42. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00 | ||
Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen. | ||
1. GPO Passion HD 10x42  | Scherp van rand tot rand. HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld. Zeer natuurgetrouwe kleuren. | |
2. Leica Trinovid HD 10x42  | Robuust en lichtvan gewicht. Haarscherp beeld en briljant beeld. Zeer nauwkeurig scherpstellen. | |
3. Swarovski CL Companion 8x30  | Een van de beste verrekijkers van dit moment. Hoogwaardige materialen en coatings. Heerlijk lichtgewicht. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00 | ||
Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers! | ||
1. Swarovski NL Pure 10x42  | De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment! | |
2. Leica Noctivid 10x42  | Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. | |
3. Zeiss Victory T*SF 8x42  | Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! | |