Waarom zijn struiken belangrijk voor vogels?

Struiken zijn de woningen van vogels. In dicht struikgewas voelen veel zangvogels zich thuis. Dat is vooral in het voorjaar goed merkbaar. Zodra de winter is afgelopen, keren allerlei zangvogels terug uit hun overwinteringsgebieden en bezetten ze bij aankomst meteen een territorium. Vaak is dat een gebiedje met struiken. Ze zingen dat het een lieve lust is vanuit de struik. En later, als ze een partner hebben gevonden, bouwen ze een nest in het dichte struikgewas. Waarom zijn struiken belangrijk voor vogels? Op dit vraag ga ik in dit artikel in.

Waarom zijn struiken belangrijk voor vogels?

Vogels hebben in het voorjaar behoefte aan een territorium om zich voort te planten. Dat geldt voor alle vogels. Roofvogels, eenden, steltlopers en natuurlijk ook voor zangvogels. Voor veel zangvogels geldt dat ze broeden in dicht struikgewas. En dat om meerdere redenen:

  1. Het struikgewas biedt een veilige nestelplaats. Dicht gebladerte en liefst ook dichte takkenbossen al dan niet met scherpe stekels. Denk aan meidoorn en sleedoorn. Dit zijn ideale struiken om in te nestelen, want kat of sperwer dringen hier niet snel in door.
  2. De struiken bieden ook veel voedsel. In de loop van het voorjaar staan de meeste struiken in volle bloei. De bloesem trekt talloze insecten aan. En op de bladeren leven insecten met hun larven. En al dat insectenleven is het voedsel voor de zangvogels. Het is van belang dat het inheemse struiken zijn. Die leven in een soort van symbiose met inheemse insecten die op hun beurt weer herkend en dus gegeten worden door zangvogels.
  3. De struiken bieden veiligheid, ook na de broedperiode. Let maar eens op: na de broedperiode stoppen de meeste zangvogels weliswaar met zingen, maar in het struikgewas wemelt het nog van zangvogels als heggenmus, grasmus, winterkoning, roodborst, merel en zanglijster. Geen wonder, want zou er een roofvogel voorbij komen, dan schieten al deze vogels diep de struiken in. Hier zijn ze veilig.
  4. Sommige struiken trekken muizen aan… Nu wil je misschien liever geen muizen in de tuin, maar in een park of in het buitengebied kan het juist wel mooi zijn wanneer er muizen zijn. Die zijn immers weer voedsel voor ransuil, bosuil en steenuil. Zou je een heg willen aanplanten, overweeg daarom om een mix van meidoorn, sleedoorn, vlier en ook hazelaar aan te planten. De noten van de hazelaar trekken muizen aan en dat is weer goed voor de uilen in het gebied. En natuurlijk ook voor de roofvogels die er leven. Denk aan buizerd en torenvalk.

Heggen horen bij ons landschap

Vroeger wisten de mensen niet beter: heggen hoorden in ons landschap. Wil je weten hoe een oudhollands landschap eruit zag, bezoek dan de Maasheggen eens. Hier worden vele kilometers heggen hersteld. Wil je een land bezoeken waar heggen nog altijd door boer, burger en buitenlui worden gewaardeerd, vaar dan over naar het Verenigd Koninkrijk. Hier wordt het heggenlandschap gekoesterd. Geen wonder, want toeristen voelen zich helemaal thuis op het prachtige platteland van Engeland. Waarom in Nederland de heggen zijn verdwenen? Wij blijken een nogal zakelijk ingesteld volkje te zijn. Als een vierkante meter in dienst gesteld kan worden voor het verdienen van geld, dan offeren we alles wat dat in de weg staat, subiet op. En dat geldt ook voor de heggen. Die moet je immers maaien. En ze laten schaduw vallen op de akker. En ze zijn eenvoudig te vervangen door een veel goedkoper hek van prikkeldraad. Voeg daarbij de grootschalige landbouw die vaak helemaal geen hekken en heggen meer willen en dan snap je waarom ons landschap zo ontzettend levenloos is geworden.

En daarom: breng weer struiken en heggen in ons landschap! In de landbouwgebieden waardoor daar zangvogels en akkervogels weer kansen krijgen om te leven. En ook in onze tuinen, zodat onze tuinvogels er kunnen schuilen, voedsel zoeken of een nest bouwen. En zeg nu zelf: een landschap met heggen aan weerskanten van de weg is toch ook voor ons mensen veel mooier om doorheen te fietsen of te wandelen?

Dat struiken belangrijk zijn voor de vogels, zal nu wel duidelijk zijn. Wil je weten op welke manieren je nog meer vogels naar je tuin kunt lokken, lees dan mijn serie Hoe lok ik … Daarin geef ik praktische tips om vogels als ijsvogel, bosuil, grauwe vliegenvanger en andere soorten naar je tuin te lokken.

De beste verrekijkers voor vogelaars

De beste verrekijkers

in de prijsklasse tot EURO 300,00

Goede en betrouwbare verrekijkers voor

beginnende vogelaars en voor mensen

die niet te duur uit willen zijn.

1. Vortex Diamondback HD 10x42

Helder beeld, ook bij weinig licht.

Volledig multi-coated lenzen

Ligt heerlijk in de hand.

2. Bynolyt Stork WPR 10x42 DCF

Een slank en elegant instapmodel.

Laag gewicht.

Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 8x42.

3. Kowa SVII 10x42

Lichtgewicht allround verrekijker.

Volledig multi-coated lenzen.

De beste verrekijkers

in de prijsklasse tot EURO 750,00

Verrekijkers die net een stapje verder gaan

in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. 

1. GPO Passion ED 10x42

Hoogwaardig ED glas.

Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is.

De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss.

Ligt zeer prettig in de hand.

2. Bynolyt Yellowbird 8x42

Zeer prettig gebruikscomfort.

Zeer scherp en lichtsterk beeld.

Relatief lichte verrekijker.

3. Hawke Frontier EDX 10x42 

Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber.

Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort.

Hoogwaardige coatings en prisma's.

Ook verkrijgbaar als 8x42.

De beste verrekijkers

in de prijsklasse tot EURO 1.500,00

Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen.

1. GPO Passion HD 10x42

Scherp van rand tot rand.

HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld.

Zeer natuurgetrouwe kleuren.

2. Leica Trinovid HD 10x42

Robuust en lichtvan gewicht.

Haarscherp beeld en briljant beeld.

Zeer nauwkeurig scherpstellen.

3. Swarovski CL Companion 8x30

Een van de beste verrekijkers van dit moment.

Hoogwaardige materialen en coatings.

Heerlijk lichtgewicht.

De beste verrekijkers

in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00

Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers!

1. Swarovski NL Pure 10x42

De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment!

2. Leica Noctivid 10x42

Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. 

3. Zeiss Victory T*SF 8x42

Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker!