En dan lig ik plots languit voor een verse koeienvlaai. Vers is hij, dat ruik ik maar al te goed. En snuift mijn kokkert de vlaaienlucht al van verre op, de gele strontvliegen ruiken hem nog véél beter! Ik liep met mijn dochter in de uiterwaarden bij Slot Loevestein te wandelen en daar passeerden we plots een groep verwilderde koeien. Het uiteraard lag bezaaid met koeienvlaaien die stuk voor stuk ook nog eens barstensvol vliegen zaten. En dat was voor mij reden om even gestrekt te gaan.

De vlaai vol strontvliegen is aanleiding om een vurig pleidooi te voeren voor vlaaien in de wei. Gewoon, ouderwetse en vezelrijke vlaaien. Ik filmde dus deze vlaai die bedekt was met vliegen, maar eenmaal thuis ontdekte ik pas echt wat het belang is van koeienvlaaien. Voor een proef werden in Vlaanderen 68 koeienvlaaien verzameld. Men legde elke poeptaart in een afgesloten kist en wachtte af wat er gebeuren zou. Alle larven en poppen in de vlaaien zouden gevangen worden. En wat bleek? De kisten werden bepaald geen dozen van Pandora! Integendeel, het bleken kraamkamers van jawelste! In totaal werden meer dan 200.000 ongewervelden in de 68 onderzochte stalen vastgesteld. Vooral vliegen en kevers. Wat een enorm aantal! Dat is bijna 3.000 insecten per vlaai! Nu begrijp je vast waarom koeienvlaaien in de wei zo belangrijk zijn. Kun je het niet geloven, lees dan dit artikel.

Want: weidevogels eten de insecten die van de koeienvlaaien afhankelijk zijn. Niet alleen weidevogels trouwens. Ook tal van zoogdieren en andere vogels blieven insecten. Geen koeien in de wei, betekent ook geen vlaaien in de wei. En geen vlaaien in de wei, betekent hongersnood in de wei. Maar dit zegt nog niet alles, zo ontdekte ik. Koeien die worden behandeld met een ontwormingsmiddel schijten met gif doordrenkte vlaaien. De toegepaste insecticiden hebben een funeste werking op de insecten. Ze sterven massaal en dat werd treffend geïllustreerd door het feit dat de koeienvlaaien met restanten ontwormingsmiddel in zich, nog maandenlang bleven liggen. Tja, die insecten zijn er natuurlijk niet voor niets. Dat is de voedselketen. Insecten eten en verwerken poep, weidevogels eten poepinsecten, een bruine kiekendief eet kuikens van weidevogels.

Red de grutto

Vorige week publiceerde ik een filmpje over het herkennen van de grutto. Helaas weet niet iedereen hoe de grutto eruit ziet. Ik kreeg een reactie van Marcel Tettero van Red de Grutto in Drenthe. Neem maar eens een kijkje op hun website en verwonder je over de passie van deze mensen. Waar ik echt van onder de indruk was, was het filmpje van de nestenzoeker. Hij laat in het nachtelijk donker zijn drone in een vast patroon over de weide vliegen en zoekt met een warmtecamera naar nesten van de grutto’s. Het is toch geweldig dat dat kan? Drenthe is voor mij helaas iets te ver weg om ‘even’ heen te rijden, anders zou ik dat beslist doen. Het prachtige plasdras-gebied dat de werkgroep heeft aangelegd is het meer dan waard om gefilmd te worden. Gelukkig zijn er ook bij ons in de Alblasserwaard boeren die een stuk van hun weiland onder water zetten en zo bijdragen aan het voortbestaan van onze weidevogels.

Doe mij dus maar weer koeienvlaaien in de wei, en graag van biologische koeien: