Waar moet je op letten bij de aanschaf van een systeemcamera?

Wie een groep vogelaars bij elkaar ziet staan, valt het meteen op: vrijwel iedereen heeft naast een verrekijker ook een camera bij zich. Kijken én fotograferen en soms ook filmen. De meeste natuurfotografen fotograferen tegenwoordig met een systeemcamera. Dat doe ik ook, hoewel ik nauwelijks foto’s maak. Ik film vooral. Systeemcamera’s hebben als voordeel dat ze vaak compacter, sneller, minder zwaar en minder slijtgevoelig zijn dan de klassieke spiegelreflexcamera. Zelf film ik met de Sony A7III die ik enige jaren geleden heb gekocht. Ik ben nu echter toe aan een nieuwe camera die weer iets meer mogelijkheden biedt. En dus stel ik mezelf de vraag opnieuw: waar moet je op letten bij de aanschaf van een systeemcamera?

Waar moet je op letten bij de aanschaf van een systeemcamera?

Een systeemcamera heeft als bijkomend voordeel dat je de lenzen kunt verwisselen. Dat zal voor de meeste natuurfotografen vanzelfsprekend zijn, maar ik heb jarenlang eerst met een compact camera gefilmd. Dat is namelijk ook een optie. Een compact camera als de Nikon P1000 heeft namelijk een enorme zoom die de aanschaf van losse lenzen overbodig maakt. Maar zo’n compact camera heeft ook grote nadelen, waarvan de kleine sensor de belangrijkste is. Ik heb dus een sterke voorkeur voor filmen met een systeemcamera. Waar moet je op letten als je een systeemcamera wil kopen? Ik denk dat grofweg de volgende zaken van belang zijn:

  1. Wat is je doel: fotografie, filmen of beide?
  2. Wat wil je met je foto’s (en eventuele filmpjes) doen?
  3. Over welke functies moet de systeemcamera beschikken?
  4. Ben je een starter of wil je je huidige systeemcamera vervangen door een betere?
  5. Wat is je budget?
  6. Nieuw of gebruikt?
vogels filmen met de sony A7iii

1. Wat is je doel: fotografie, filmen of beide?

Systeemcamera’s heb je in allerlei soorten en maten. De meeste systeemcamera’s zijn geschikt voor zowel fotografie als filmen, maar er zijn ook modellen die vooral of zelfs uitsluitend geschikt zijn om mee te filmen. En er zijn modellen waarmee je weliswaar zowel kunt fotograferen als filmen, maar die op de keper beschouwd beter zijn voor fotografie.

A. Systeemcamera’s waarmee je goed kunt fotograferen en filmen

Laten we beginnen met de hybride camera waarmee je goed kunt fotograferen en filmen. Deze systeemcamera’s beschikken over een sensor met minimaal 24 en maximaal 50 megapixels. Met minder dan 24 megapixels kun je je foto’s nauwelijks croppen (bijsnijden) en met meer dan 50 megapixel kun je in donkere omstandigheden nauwelijks fotograferen laat staan filmen. Er ontstaan dan te veel ruis. Ik zet een aantal opties van actuele modellen voor je op een rij:

  • Sony A6700. Een zeer geavanceerde APS-C systeemcamera met vooruitstrevende AI-technologie voor de autofocus. Met de 26 megapixels kun je zowel goed fotograferen als filmen. Filmen doet deze camera zelfs in 4K en 120 fps.
  • Sony A7IV. Een full-frame camera met een 33 megapixels sensor. De grotere sensor stelt je in staat om je foto’s flink bij te snijden (te croppen). Filmen doet deze camera in 4K en 60 fps. De autofocus van de Sony A7IV is een stuk geavanceerder dan zijn voorganger, de Sony A7III waarmee ik film:
  • Sony A7III. Een full-frame camera met een 24 megapixel sensor. Uitermate geschikt om zowel mee te fotograferen als te filmen. 4K filmen alleen in 25 fps. Wil je met deze camera slow motion beelden schieten, dan doe je dat in Full HD 120 fps. En dat laatste is precies de reden waarom ik op zoek ben naar een nieuwe camera.
  • Sony A1. Hét paradepaardje van Sony. Deze full-frame camera beschikt over een full-frame sensor met 50 megapixels. Je kunt dus extreem croppen. Deze camera beschikt over een excellente autofocus. Filmen doe je in 4k 120 fps. Dit is een camera voor de professioneel, of voor de natuurfotografie met een voorkeur voor Sony en die het beste van het beste wil.
  • Nikon Z9. Deze camera overtreft de Sony A1 op allerlei punten. De full-frame sensor met 45 megapixels is haast even groot als die van de Sony A1. Fotografie is behoorlijk gelijkwaardig, maar op het gebied van film presteert de Nikon Z9 beter dan de Sony A1. Het neusje van de zalm voor de Nikon-fans.
  • Nikon Z8 is in vrijwel alles gelijk aan de Nikon Z9 maar een aantal praktische functies is afgeschaald. De Z8 beschikt bijvoorbeeld over één cardslot en de Z9 over 2. De Nikon Z8 is ook een stuk lichter qua gewicht dan de Z9. En is ook nog eens vriendelijker geprijsd.

Ben je benieuwd naar de verschillen tussen de twee topmodellen, lees dan mijn artikel De belangrijkste verschillen tussen de Sony A1 en de Nikon Z9.

B. Systeemcamera’s waarmee je vooral goed kunt fotograferen

Er zijn maar weinig systeemcamera’s die puur en alleen geschikt zijn voor fotografie. Je kunt echter wel stellen dat systeemcamera’s met enorm veel megapixels minder geschikt zijn om mee te filmen. Hoe meer megapixels op de sensor, hoe kleiner de pixels en hoe minder licht er op een pixel valt. En dat heeft als gevolg dat er in donkere omstandigheden al snel veel ruis ontstaat. Dat probleem ontstaat trouwens ook bij fotograferen. Maar wie een systeemcamera met extreem veel megapixels aanschaft, die doet dat met een specifiek doel, namelijk om haarscherpe foto’s te kunnen maken die je bovendien enorm groot kunt afbeelden of die je enorm kunt bijsnijden. Zo zijn deze camera’s bijvoorbeeld bijzonder geschikt voor portret- en landschapsfotografie. De foto’s die je maakt zijn indrukwekkend scherp en vertonen ongelooflijk veel detail. Wat meteen ook een nadeel kan zijn, want ook de details die je liever niet ziet, blijven niet onopgemerkt.

Anderzijds zijn er ook systeemcamera’s waarvan de functies vooral voor fotografie supergeavanceerd zijn. Deze modellen worden vooral voor sportfotografie en voor natuurfotografie ingezet. Let op: met deze camera’s kun je dus ook filmen, soms ook gewoon heel goed, maar fotografie is bij deze camera’s toch leidend.

Voorbeelden van systeemcamera’s die meer geschikt zijn voor fotografie dan voor filmen zijn:

  • Sony A7RIV. Een systeemcamera met een full-frame sensor met 61 megapixels. Met deze camera maak je indrukwekkende foto’s.
  • Sony A7RV. De opvolger van de Sony A7RIV. Ook deze systeemcamera beschikt over een full-frame sensor van 61 megapixels. De autofocus is echter enorm verbeterd. Ook beschikt deze camera over een extreem goede beeldstabilisatie. Je kunt ook prima filmen met deze camera, maar in donkere omstandigheden ontstaat er al snel ruis.
  • De revolutionaire Sony A9III. Deze camera beschikt over een full-frame sensor met 24 megapixels. De camera beschikt over een global shutter wat wil zeggen dat de hele sensor in ene keer helemaal wordt belicht in plaats van dat de belichting van boven naar beneden gaat zoals bij alle andere systeemcamera’s. Global shutter heeft als voordeel dat snel bewegende objecten nu niet meer vervormd worden op de foto. Ook schiet je met de Sony A9III maar liefst 120 foto’s per seconde zonder black-out. Dit is echt een indrukwekkend goede camera voor sport- en natuurfotografen. De specificaties voor video zijn ook uitstekend, maar ik denk dat je deze camera toch vooral aanschaft om ermee te fotograferen.

Wil je het verschil ontdekken tussen een allround-camera en een camera met een extreem aantal megapixels, lees dan mijn artikel met Een vergelijking tussen de Sony A7IV en de Sony A7RV.

C. Systeemcamera’s om mee te filmen

En dan zijn er nog de systeemcamera’s die vooral of zelfs uitsluitend bedoeld zijn om mee te filmen. Deze camera’s beschikken over een klein aantal megapixels. Er passen dus veel meer pixels op de sensor en dat betekent maar één ding: de pixels zijn groter waardoor die meer licht vangen. Ook in donkerder omstandigheden kun je dus met deze systeemcamera’s goed filmen. Verder beschikken deze camera’s over alle functies die je nodig hebt om bij het editten de mooiste filmische resultaten te realiseren. Voorbeelden van deze camera’s zijn:

  • Sony A7SIII. Deze full-frame systeemcamera beschikt over een sensor met 12 megapixels. Je kunt ermee fotograferen, maar die foto’s laten geen ruimte meer toe om bij te snijden. Deze camera is bedoeld voor de pure filmer voor wie lichtomstandigheden geen belemmering mogen vormen om toch te filmen. Filmen doe je bovendien in 4K en 120 fps. Ben je echter een natuurfilmer, hou er dan rekening mee dat je niet kunt croppen. Het aantal millimeters dat je lens telt, is dan ook het maximale. Dat is nu net de reden waarom de Sony A7SIII voor mij geen optie is. Ik wil weliswaar kunnen filmen in 4K 120 fps, maar ook kunnen croppen (in APS-C modus kunnen filmen) om het bereik van mijn camera te vergroten tot 900 millimeter.
  • Sony FX3. Deze full-frame camera beschikt over 10,2 megapixels. Nog minder dus dan de Sony A7SIII. Met de Sony FX3 kun je niet fotograferen. Er zit zelfs geen elektronische viewfinder op! Puur een camera om mee te filmen dus, maar je bekijkt het beeld dus op je display of op een extern beeldscherm dat je op de camera zet. Filmen doe je in 4K 120 fps. Vanwege het kleine aantal pixels kun je niet croppen (in APS-C modus filmen).
  • Sony FX30. Deze systeemcamera beschikt over een APS-C sensor met 20,1 megapixels. Filmen doe je in 4K 120 fps.

D. Systeemcamera’s om mee te vloggen

Maar wellicht ben je helemaal niet op zoek naar een systeemcamera om natuur of sport mee te fotograferen of te filmen, maar wil je vooral jezelf filmen. Je bent een vlogger en wilt jezelf goed in beeld brengen. Wat je dan nodig hebt is een systeemcamera met een display dat je naar de zijkant kunt uitklappen zodat je jezelf kunt zien tijdens het filmen. Ook hier zijn specifieke modellen voor ontwikkeld, waaronder de volgende twee modellen van Sony:

  • De Sony ZV-E10. Een APS-C systeemcamera die speciaal voor vloggers is ontwikkeld.
  • De Sony ZV-E1. Dit is een full-frame systeemcamera die speciaal voor vloggers is ontwikkeld. Deze camera filmt tot 4k 120 fps en beschikt over specifieke vlogprofielen.

2. Wat wil je met je foto’s (en eventuele filmpjes) gaan doen?

Bij de aanschaf van een systeemcamera denk je vast ook na wat je doel is met de foto’s en filmpjes die je gaat maken. Is het puur voor eigen gebruik en dus om herinneringen vast te leggen? Dan is een betaalbare aps-c systeemcamera of een goede full-frame camera in de laagste prijsrange al snel voldoende. Heb je een professioneel doel, dan ga je vast voor het beste van het beste. Ben je natuurfotograaf, bekijk dan hier mijn overzicht van de beste systeemcamera’s voor natuurfotografie. Dit overzicht bevat alleen full-frame camera’s.

waar moet ik op letten bij de aanschaf van een systeemcamera

3. Over welke functies moet de systeemcamera beschikken?

Wie vooral planten of paddenstoelen wil fotograferen, hoeft geen systeemcamera te kiezen die extreem veel beelden per seconden schiet. Ben je echter een vogelfotograaf, dan wil je echter per definitie een camera die zo veel mogelijk beelden per seconden schiet. Een vogel beweegt immers continu en hoe meer beelden per seconden je kunt schieten, hoe groter de kans dat er een paar foto’s geslaagd zijn. Een groot aantal foto’s zal ook mislukt zijn. De vogel staat er met dichte ogen op, in een minder fraaie pose en onscherp.

Eenzelfde vraag speelt bij filmen. Wil je, zoals ik, zo ver mogelijk kunnen inzoomen op de vogel, dan is het handig dat je full-frame camera ook een APS-C modus heeft. Dat betekent namelijk dat je het aantal millimeters dat je lens telt (bijvoorbeeld 600) opeens met een factor 1,5 wordt vermenigvuldigd. Dus: ik film met een telelens van 600 millimeter en ik kies in de instellingen voor APS-C modus, dan film ik opeens met 900 millimeter. Dit betekent wel dat het gezichtsveld opeens minder groot is. Ik snij het beeld immers in de camera bij.

In de montage croppen

Je zou natuurlijk ook in je montage kunnen croppen. Dat doe ik ook soms, maar ik heb de indruk dat de kwaliteit van de beelden dan verslechtert. Dat is voor publicatie op YouTube of voor jezelf echter niet zo’n groot probleem. Maar ben je professioneel filmer dan is dat wel een probleem.

En verder is het aantal technische opties waarover een camera kan beschikken haast eindeloos. Extreem veel megapixels versus heel weinig. Allerlei cinematografische opties om in de montage de ultieme resultaten te behalen. Razendsnelle autofocus waarbij het oog van mens, hond, vogel en insect worden herkend, en zelfs auto’s en vliegtuigen? Hoeveel foto’s per seconde wil je schieten? Hoeveel functieknoppen heb je nodig? Etcetera.

4. Ben je een starter of wil je je huidige systeemcamera vervangen door een betere?

Ben je starter, en wil je eerst eens proeven aan het fotograferen of filmen met een systeemcamera, dan kun je wellicht beginnen met een APS-C camera of een betaalbare full-frame camera. Ik adviseer je ook om te onderzoeken hoe duur de lenzen van het cameramerk zijn. Die bepalen mede de hoogte van de investering. Een camera kan aantrekkelijk geprijsd zijn, terwijl de lenzen dan weer duurder zijn. Of het aantal beschikbare lenzen dat voor een bepaalde camera beschikbaar is, is nog beperkt…

Heb je al ervaring met het fotograferen of filmen met een systeemcamera en wil je een nieuwe camera aanschaffen, dan wil je vast en zeker een camera die over meer en betere technologieën beschikt. Zo vergaat het mij in elk geval wel. Ik wil mijn Sony A7III vervangen, maar ik weet nog niet met welk model. Wordt het de directe opvolger, de Sony A7IV? Er gaan ook altijd geruchten van de introductie van weer nieuwere modellen en die geruchten beloven altijd heel veel. Of er is zelfs net een nieuw model aangekondigd dat interessant lijkt. Dit zijn vragen waar je als doorstarter mee te maken krijgt. Bij mij heeft de twijfel vooralsnog de overhand. Ik zou het zonde vinden wanneer ik nu de A7IV zou aanschaffen en dat over een half jaar een meer geschikte camera zou verschijnen… Hoe ga ik daarmee om?

Ik ga daar als volgt mee om. Ik heb de vraag beantwoord aan welke eis mijn volgende camera moet voldoen en die is heel simpel: een full frame, een behoorlijk aantal megapixels en filmen in 4K en 120 fps. Dat levert de mooiste slow motionbeelden op. Zoals je hierboven al hebt kunnen lezen zijn deze camera’s al op de markt. De Sony A6700, maar dat is een APS-C camera. Die valt dus af. De A7SIII kan filmen in 4K 120fps, maar heeft een klein aantal megapixels waardoor ik niet kan croppen in de camera. Die valt dus ook af. De Sony A1 en Sony A9III filmen ook in 4k 120fps, maar die zijn zo duur dat zij niet binnen mijn budget vallen. Kortom, er zijn op dit moment binnen het Sony-aanbod geen geschikte modellen. Eigenlijk zou ik naar de Nikon Z9 of Nikon Z8 moeten kijken, maar ja, ik heb al heel wat Sony-lenzen. Ik stap dus niet zomaar over naar een ander merk…

Overigens voel ik me hierbij wel een melkkoe van Sony. Want bovenstaande is nu precies waar de marketeers van cameramerken op inspelen. Een hobby mag wat kosten en er zullen vast fotografen zijn die na de introductie van weer een nieuw model hun huidige camera inruilen. Zo blijven de euro’s aan het rollen. Als de Sony A6700 echter kan filmen in 4k 120fps dan moet het technisch toch ook mogelijk zijn om een full-frame camera te ontwikkelen die dit kan en die in de prijsklasse € 3.000 – € 4.000 valt. Maar nee, in deze klasse kunnen de systeemcamera’s van Sony slechts filmen in 4k 60 fps.

5. Wat is je budget?

En dan zijn we meteen bij één van de laatste aspecten die een rol spelen bij de aanschaf van een systeemcamera: je budget. Bepaal van te voren je budget. Daarmee creëer je voor jezelf en de verkoper helderheid. Kijk tijdens het oriënteren ook naar camera’s die net boven je budget uitkomen. Wie weet besluit je om nog even langer te sparen…

6. Nieuw of gebruikt?

Een optie om een zeer geavanceerd model te kunnen aanschaffen tegen een redelijke prijs is het kopen van een gebruikt model of een demomodel van een camerawinkel. Ik ken mensen die dat doen en daar heel tevreden over zijn. Zelf wil ik dat niet, en wel om de volgende redenen:

  1. Ik weet niet wat er met de gebruikte camera is gebeurd. Misschien is hij een keer gevallen?
  2. Ik weet niet hoe intensief de camera is gebruikt. Je kunt weliswaar uitlezen hoeveel foto’s er met de camera zijn gemaakt, maar hoe lang ermee is gefilmd krijg je nooit precies te weten.
  3. Soms zie ik op Marktplaats geavanceerde systeemcamera’s staan tegen een heel lage prijs en soms zelfs als nieuw of met de mededeling nooit gebruikt. Maar wie verkoopt er een vrijwel gloednieuwe camera tegen zo’n ramsj-prijs? Daar hangt voor mij dan een luchtje aan. Misschien is de camera wel gestolen, denk ik dan…
  4. De prijzen van occasions vallen me bij camerawinkels vaak nog behoorlijk tegen, zeker van demomodellen. Voor die paar honderd euro kan ik maar beter gaan voor een gloednieuwe, denk ik dan.

Maar iedereen heeft zo zijn eigen insteek en misschien ben jij veel beter in het afdingen van de prijs dan ik. Dat kan ook een rol spelen. In elk geval staat vast dat het aanschaffen van een occasion altijd goedkoper is dan de aanschaf van een gloednieuwe camera en bij een camerawinkel krijg je ook op een occasion vaak nog een jaar garantie.

Bekijk hier het aanbod van occasions op CameraNu.nl.

Bekijk hier het aanbod van occasions op Cameraland.nl.

7. Bekijk hier alle systeemcamera’s

Hierboven heb ik modellen genoemd van Sony en Nikon. Maar er zijn veel meer aanbieders van systeemcamera’s. Wil je van elk merk ontdekken welke systeemcamera’s er op de markt zijn, klik dan op onderstaande links. Je gaat dan naar een overzicht op CameraNu, een webwinkel waar ik al mijn spullen koop en die ik waardeer om hun klantvriendelijkheid. Ooit had ik een piepklein onderdeel van een camera nodig en waar andere camerawinkels me gemakshalve verwezen naar een grote Amerikaanse webwinkel, daar gingen de mensen van CameraNu voor mij op zoek. En in plaats van één exemplaar kocht ik er maar meteen twee. Vanaf dat moment koop ik al mijn cameraspullen bij deze webwinkel. Ik geef de merken weer op alfabetische volgorde:

Raadpleeg mijn vergelijkingspagina’s

Regelmatig vergelijk is twee camera’s met elkaar. Camera’s van verschillende merken en die sterk op elkaar lijken. Of camera’s die beide zo vooruitstrevend zijn dat ze op bepaalde punten gelijkwaardig aan elkaar lijken te zijn, maar op bepaalde punten toch ook zo hun specifieke eigenschappen hebben. De vergelijkingen kunnen je mogelijk helpen bij de aanschaf van een nieuwe camera. Raadpleeg bijvoorbeeld de volgende vergelijkingen:

Full frame camera’s:

APS-C camera’s:

Duurzame producten voor de vogels in je tuin

Het hele jaar rond de vogels in je tuin welkom heten. En zeker in de herfst en de winter! Met verantwoorde producten zoals vogelvoer en nestkasten om in te schuilen. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin.