Martijn de Jonge schreef het bijzondere boek De zeearend in Nederland. In 15 jaar naar 15 paar, zo luidt de ondertitel. Wil je alles weten over de zeearend in Nederland dan is dit een onmisbaar boek. Het is tevens het eerste Nederlandse boek over de zeearend! In mijn serie Interviews een gesprek met Martijn de Jonge die niet alleen de antwoorden aanreikte, maar ook de prachtige foto’s. Ik dank hem hartelijk voor de medewerking aan deze reportage.

Je bladert in de eerste week van januari door je agenda. In welke maanden van het komende jaar ga je gericht op zoek naar de zeearend, en waar en waarom juist daar?

Een volwassen zeearendpaar zit meestal jaarrond in hun gebied, elke maand heeft z’n interessante momenten. Zo beginnen ze in de herfst met nestbouw en wordt er dan ook al gebaltst: veel samen vliegen en roepen. Het is altijd spannend of het paar bij elkaar blijft, er kan er altijd eentje overlijden of verdreven worden door een indringer (M/V) zoals recent op het vogeleiland. Daar werd de vrouw van het vaste paar dood gevonden en is haar partner, zoals het er nu naar uitziet, verder gegaan  met een nieuwe echtgenote.

Je praat met ik-weet-niet-wie over jouw meest memorabele momenten met de zeearend. Welke drie momenten komen zeker ter sprake?

Mijn hoogtepunten met zeearenden lopen verspreid over een ruime dertig jaar dat ik de soort volg in binnen- en buitenland. Een heel bijzonder moment was toen in midden Zweden bij -15 graden in de schuilhut een zeearendvrouw op 10 meter voor de hut landde. Dat was in februari 1991. In 1992 stond ik voor het eerst in Polen met een jonge zeearend mijn armen. Ik was mee met  ringonderzoek en vergezelde een Poolse bioloog, in alle opzichten een bijzondere beleving.

Even heel praktisch: wat is jouw beste strategie om de zeearend te fotograferen?

In 2019 woonden we inmiddels in Schokkerhaven met een mooie boot voor de deur. Door op een mooie plek in de IJsseldelta te gaan liggen maakte ik foto’s van het vaste paar die ik vroeger voor onmogelijk had gehouden. Fotograferen is vooral observeren: waar zit een soort en wat doet die. Niet gaan verstoren door er recht op af te gaan, maar gewoon afwachten, laat de arenden naar jou toe komen. De foto op de cover van mijn boek is daar een mooi voorbeeld van.

Er zijn helaas nog altijd mensen die de zeearend liever met een hagelgeweer uit de lucht schieten. Wat wil je tegen deze mensen zeggen?

Door sommigen wordt de zeearend als concurrent ervaren en als lastige nieuwkomer. Vandaar dat er de afgelopen jaren arenden in Nederland zijn geschoten en vergiftigd. Gelukkig gebeurt dat op zeer kleine schaal en het is goed om daarover te berichten. Waarbij het belangrijk is de rol van de zeearend in de voedselkringloop in de schijnwerpers te zetten. Voor een volledige natuurlijke voedselkringloop heb je ook toppredators als zeearend en wolf nodig. Dat deze soorten zich  in één van de kleinste en dichtst bevolkte landen van Europa weten te vestigen stemt hoopgevend.

Jouw boek over de zeearend is ook het verhaal van mensen die zich met de zeearend bezig houden of hielden. Welke drie inspirerende personen in binnen- of buitenland wil je zeker even in het zonnetje zetten en waarom?

Serieus natuur fotograferen kan alleen met veel kennis, die kun je als fotograaf natuurlijk nooit allemaal zelf verwerven. Het is daarom goed om met experts mee te gaan, lezingen te bezoeken en vooral goed uit te kijken in het veld. Niet alleen rond rennen, maar ook gewoon observeren. Toen ik naar zeearenden ging kijken, dertig jaar terug, was de zeearend een zeldzame wintergast in ons land. Ik ben daarom in contact gekomen met onderzoekers uit Duitsland, Zweden en Polen. Zeer bevlogen veldwerkers met veel kennis en een coöperatieve instelling. Aan Björn Helander (Zweden), Bernd Struwe-Juhl (Duitsland) en Voorla Tadeusz Mizera (Polen) heb ik veel te danken. Zonder hun medewerking had ik nooit de kennis en kunde gehad om dit boek te maken.

Lees verder:

In 2004 vestigde het eerste Nederlandse zeearendpaar zich in de Oostvaardersplassen, in 2006 kroop daar het eerste jong uit het ei. Dit vormde de start voor een Nederlandse populatie van Europa’s grootste arend die anno 2019 vijftien paren omvatte. In het boek De zeearend in Nederland ligt de focus op de zeearenden van de Oostvaardersplassen en de IJsseldelta. Martijn de Jonge weet aan de hand van prachtige foto’s een indrukwekkend beeld te schetsen van deze majestueuze vogel en hoe die zich een plek in de Nederlandse natuur heeft weten te veroveren. Ook prooi- en nestboomkeuze, risico’s en vooruitzichten op Europees niveau komen uitgebreid aan bod.

Mijn tips voor natuurbeleving en vogels kijken

Met deze tips beleef je de natuur nog intenser en komen de vogels letterlijk dichterbij:

	De beste verrekijkers om vogels te kijken (voor elk budget de drie beste opties) Ga naar het overzicht
	Een vakantiehuisje midden in de natuur (héél véél keuze, en zelfs met geheel contactloos verblijf en dus veilig!) Bekijk het aanbod
	Beste verrekijkers voor wandelaars en fietsers (voor elk budget een paar opties) Bekijk het overzicht
	De beste vogelgebieden van Nederland (per provincie gesorteerd) Ontdek een gebied
	Diervriendelijke planten voor elke tuin of balkon (aantrekkelijke planten voor vogels, vlinders en andere insecten) Bekijk het assortiment
	Tips om vogels naar je tuin te lokken (lees hier mijn tips om spechten, mezen en roofvogels naar je tuin te lokken) Lees mijn tips
	De beste vogelgidsen van dit moment (mijn persoonlijke top tien) Bekijk het overzicht