Het is voorjaar en de zangvogels laten zich massaal horen. Nog voor de zon op komt zijn sommige vogels al fanatiek aan het zingen. De merels als eerste, en dan de koolmees, pimpelmees, winterkoning, zwartkop en al die andere zangvogels die in bos, park en andere natuurgebieden broeden. Zelfs een doorgewinterde vogelaar heeft op het hoogtepunt van de zang soms moeite om in dat vogelkoor alle individuele zangers te onderscheiden. Vogelzang leren herkennen… Ik merk tijdens vogelexcursies dat veel mensen dit knap lastig vinden. In dit artikel deel ik een aantal tips hoe je vogelzang kunt leren herkennen.
Vogelzang leren herkennen
Om de zang van vogels te leren herkennen is de eerste stap: naar buiten gaan. Ben je een vroege vogel, stap dan voor zonsopkomst naar buiten en luister welke vogels je hoort zingen. Ben je niet zo van het vroege opstaan, geen nood. De meeste zangvogels zingen ook in de ochtend, in de middag, in de avond en sommige zangvogels gaan zelfs in de nacht fanatiek door met zingen! In het voorjaar kun je op elk tijdstip zingende vogels horen. Hier volgen mijn tips:
1. Weet welke zangvogels in het gebied leven
Het helpt al heel veel wanneer je weet welke zangvogels je in het gebied dat je gaat bezoeken kunt verwachten. Dan beperkt het aantal vogels waar je je op richt al behoorlijk. Bezoek je een bosgebied waar nauwelijks water staat, dan hoef je je niet te richten op rietvogels als kleine karekiet, rietzanger en rietgors. Boomleeuwerik, glanskop en boomklever daarentegen wel.
2. Probeer de vogels één voor één te herkennen
Ben je op het hoogtepunt van de vogelzang in een gebied, dan kun je er horendol van worden. Van alle kanten komen vogelgeluiden op je af. Waar moet je beginnen? Mijn advies: begin bij de zangvogels die het dichtst bij je zitten. Probeer ze al zingend in beeld te krijgen. Heb je eenmaal een vogel gezien en weet je welke soort het is en zingt hij dan ook nog eens, dan helpt je dat enorm om de zang van deze vogel en de bijbehorende soort te onthouden. Vervolgens ga je weer aan de slag met een volgende vogel die zit te zingen. Enzovoorts.
3. Vragen staat vrij
Veel mensen lijken zich een beetje te schamen voor hun gebrek aan vogelkennis en durven vervolgens niets te vragen. Maar zo erg is het niet om iets niet te weten hoor. Mijn advies: schroom niet, en stel gerust een vraag aan een ervaren vogelaar die je ontmoet. Hij of zij zal je vast willen helpen. Want elke vogelaar is als beginneling begonnen. En sterker: ook ervaren vogelaars twijfelen wel eens.
4. Boek een vogelexcursie in het voorjaar
Wil je een privécursus volgen, boek dan een vogelexcursie in het voorjaar. De gids zal je wijzen op elke zingende vogel en zal je ook proberen uit te leggen welke vogels er aan het zingen zijn. Je zult ontdekken dat een gids vaak allereerst afgaat op zijn gehoor. Hij of zij hoort een vogel en zoekt de vogel vervolgens op met een verrekijker. En dan heb je meteen het ‘geheim’ van een ervaren vogelaar te pakken: de oren! Alle zintuigen doen mee tijdens het vogels kijken, maar de oren (met de ogen natuurlijk) het allermeest.
5. Koop een goede vogelzanggids
Gelukkig zijn er ook vogelzanggidsen verkrijgbaar die je kunnen helpen bij het leren herkennen van vogelzang. Deze drie gidsen zijn uitstekende hulpmiddelen. De eerste twee zijn gidsen voor de beginnende vogelaar. De derde is vooral bedoeld voor de gevorderde vogelaar.
