Vogelwandeling door Arkemheen

Wil je vogels kijken in een authentiek Hollands weidelandschap? Breng dan een bezoek aan Arkemheen bij Nijkerk. Daar liggen de weilanden er bij zoals ze er ooit ook moeten hebben bijgelegen: hoog waterpeil, veel slootjes en plasdrasgebieden en massa’s vogels. Je kunt er vanuit de auto vogels kijken. Je kunt er heerlijk fietsen. Maar het mooist van alles is toch wel om er een heerlijke vogelwandeling te maken. Hier geniet je van de wind, van het uitzicht en natuurlijk van de vogels. Lees hier mijn verslag van een vogelwandeling door Arkemheen, een artikel in mijn serie Vogelwandelingen.

Vogelwandeling door Arkemheen

Deze vogelwandeling door Arkemheen voert je langs twee biotopen: het randmeer dat Flevoland op afstand houdt, hier het Nijkerkernauw geheten. Je wandelt over de zeedijk en hebt geweldige uitzichten over het water én over de weilanden. In de verte ligt Bunschoten-Spakenburg, een roemrucht vissersplaatsje langs de IJsselmeer en nog eerder de Zuiderzee. Maar ik kom hier voor de vogels. Het is eind januari, de wind uit het zuidwesten is fris. Het schemert nog een beetje, maar de vogels zijn in rep en roer. Twee zeearenden jagen de wulpen, kieviten, goudplevieren, smienten en kolganzen de lucht in. Duizenden vogels wolken boven de weilanden. De wulpen maken zich uit de voeten en vliegen het Nijkerkernauw over naar Flevoland. De twee raven die plots boven mijn hoofd de wulpen achterna vliegen, heb ik te laat in de gaten. Ze verdwijnen achter het riet en ze filmen lukt me niet.

Waar ik sta? Op de parkeerplaats voor het stoomgemaal dat helaas gesloten is. Ooit leverde ik filmbeelden van de grutto en ik ben benieuwd of deze film nog in het bezoekerscentrum wordt getoond. Maar helaas, beide keren dat ik ging vogels kijken in Arkemheen was het gemaal gesloten. Ach, dat is een goede reden om nog eens terug te gaan! Wil je meer ontdekken over de vogels in Arkemheen, lees dan mijn artikel vogels kijken in Arkemheen. Hieronder ontdek je de wandelroute die ik heb afgelegd. Een wandeling die heel veel vogels op mijn pad bracht.

De vogelwandeling

De vogelwandeling door Arkemheen begint op de parkeerplaats voor het stoomgemaal. Het is er heerlijk stil, hoewel… in de verte hoor ik héél zacht het verkeer over de snelweg razen. Maar het geluid is ver weg en mag geen naam hebben. Het is een licht geraas dat door de wind wordt overstemd.

We gaan op pad. De dijk op, met uitzicht over het Nijkerkernauw. Een groepje grote zaagbekken vliegt verschrikt op. De mannetjes maken zich uit de voeten, de vrouwtjes strijken al snel neer en laten zich lang bekijken. Verderop zie ik grote groepen meerkoeten en kuifeenden. En zowaar nog een witte eend: hier overwinteren ook groepjes nonnetjes! Voor deze fraaie eenden ga ik graag op pad.

Brilduikers duiken onder, een fuut poetst zich. En verderop, in de richting van Bunschoten-Spakenburg, drijft een enorme groep smienten op het Nijkerkernauw. Er zouden ook grote zee-eenden te zien moeten zijn, maar helaas, die mis ik faliekant.

Bij het Nekkeveld slaan we linksaf het weggetje in dat het Nekkeveld heet. Aan beide kanten strekken zich de weilanden uit. Opeens stuiven alle steltlopers op. Niet voor niets: een slechtvalk komt aangevlogen en te zien aan zijn flitsende vlucht is hij op oorlogspad. We zullen hem nog een paar keer tegenkomen en zelfs in gevecht gaan met een zeearend.

Bonte strandlopers foerageren op de oever van een plasdrasgebied. Kieviten, wulpen en kemphanen staan in een weilanden. Groepen kolganzen en brandganzen grazen in de weilanden. Het meest indrukwekkend? De enorme aantallen smienten. Zowel op de sloten als in de weilanden drommen enorme groepen smienten samen. Ze zijn redelijk schuw. Zien ze mijn statief, dan vliegen ze al snel op. Ik vermoed dat de uitstekende poten de vogels doet denken aan een geweer. De torenvalk op het paaltje is de meest onschuldige roofvogel van deze ochtend.

hoe lok ik een roofvogel naar mijn tuin torenvalk uitsnede

Dan wolkt opnieuw alles op. Enorme vogelzwermen cirkelen boven het weiland. Een zeearend vliegt plots door de wolk, opgejaagd door een slechtvalk. Wanneer de zeearend de daling inzet, zie ik er er nog een tweede zeearend in het spel is. Die zit op een paaltje op de uitkijk en de tweede landt naast hem op een belendend paaltje.

Verder gaat de wandeling, het Nekkerveld uit en dan linksaf de Arkerweg in. We wandelen nu in de richting van de zeedijk. We passeren een biologische boerderij waar het wemelt van de huismussen. We beklimmen de zeedijk weer en wandelen onze route uit in de richting van het stoomgemaal. Opnieuw de kolganzen en de wulpen. We voelen dat we aardig wat kilometers in de benen hebben. En dat was precies de bedoeling.

Praktische informatie over de vogelwandeling in Arkemheen

De start van deze vogelwandeling is op het parkeerterrein voor het stoomgemaal. Je leest in mijn artikel over vogels kijken in Arkemheen hoe je het stoomgemaal bereikt.

Verken je Arkemheen te voet, dan staan al je zintuigen open voor de natuur. Maar ik geef toe dat het voor vogels kijken soms beter is om vanuit de auto vogels te kijken. De vogels voelen zich dan net iets veiliger en blijven dan zitten. Voetgangers worden argwanend bekeken en heb je een statief bij met enge poten, dan vliegen ze regelmatig al heel snel op.

De vogelwandeling door Arkemheen zoals ik die hierboven heb beschreven is ongeveer acht kilometer lang. Het lijkt lang, maar ben je eenmaal op pad, dan leg je de afstand in een mum van tijd af. Hou natuurlijk rekening met de tijd die je stilstaat om vogels te kijken.

Je wandelt over verharde paden. De wegen zijn geasfalteerd. Het fietspad op de zeedijk bestaat uit betonnen platen (meen ik, het kan ook asfalt zijn). Wandel je liever over onverhard pad, wandel op de zeedijk dan door het gras langs het water. Langs de wegen in Arkemheen liggen brede bermen die het ook toelaten om er te wandelen.

jako van gorsel met verrekijker

Het bezoekerscentrum in het stoomgemaal is vooral in de zomermaanden geopend. Je kunt er dan iets nuttigen. Bij de jachthaven, gelegen langs de toegangsweg naar Arkemheen, bevindt zich een restaurant waar je koffie kunt drinken of kunt lunchen.

De beste seizoenen om een vogelwandeling te maken in Arkemheen zijn de winter, het voorjaar en de herfst. Dan verblijven de grootste groepen vogels in het gebied. Vanaf eind februari kun je er grote groepen grutto’s zien.

Ben je op zoek naar een rustig gelegen vakantiehuisje op het boerenland in de omgeving van Polder Arkemheen? Bekijk dan het uitgebreide aanbod van vakantiehuisjes op Natuurhuisje.nl. Gelderland levert je mooie streken, zo luidt de reclame-slogan van de provincie. Ik sluit niet uit dat dat niet overdreven is.