In mei maakte ik kennis met een fantastisch bosgebied ten zuiden van de Brabantse plaats Ulvenhout. Ik ging wandelen door het Ulvenhoutse Bos, of beter gezegd: over Landgoed Valkenberg. Hier vind je één van de rustigste en mooiste bosgebieden van Nederland. En kijk je op de kaart, dan zie je dat dit bosgebied één geheel vormt met een enorm bosgebied dat zich in de vorm van een hoefijzer kromt om het dorp Chaam. In mijn serie Vogelwandelingen vandaag een wandeling door dit geweldige bos.

Vogelwandeling bij Ulvenhout

het begon al goed op het landbouwweggetje dat uitkomt bij Landgoed Valkenberg. Een paar kneutjes balanceerden op afrastering. Op de parkeerplaats schalde een zwartkop, hét signaal dat je in een bosgebied met loof- en naaldbomen bent aanbelandt. Ik koos de dreef met een wit hek ervoor; de weg slingerde zich langs wat oude huizen en een boerderij. En uiteindelijk kwam ik op één van de mooiste beukenlanen die ik ken. De jonge beukenbladeren verstrooiden het zonlicht op grandioze wijze. Vanuit het bos hoorde ik de zwarte specht en boomklevers voerden hun kuikens in één van de vele spechtengaten in de beuken.

Aan het einde van de beukendreef sloeg ik linksaf het bos in. Hier kwam ik vennetjes en kleinschalige weilanden tegen met pinksterbloemen. Dagvlinders als citroenvlinder, klein geaderd koolwitje, oranjetipje en dagpauwoog bezochten de bloemen. Ook hier weer een boomklevernest. Koolmees en pimpelmees zochten naar voedsel. Een grote bonte specht begon achter me in een stam te hakken. Een zanglijster zong uit volle borst.

Hier dwaalde ik in het rond om na een tijdje weer op mijn schreden terug te keren. Ik passeerde de beukenlaan weer en sloeg na de boerderij rechtsaf het bos verder in. Hier zag ik op het pad een zwarte specht naar voedsel zoeken. Een bonte vliegenvanger zong verderop in het bos. Eekhoorns foerageerden op de grond. Een groepje staartmezen vloog voorbij. En altijd weer die zanglijsters, zwartkoppen en roodborsten die in mei voortdurend van zich laten horen. In de beuken zocht ik ook naar bosuilen, maar die vond ik niet.

Ik sloeg linksaf het brede zandpad op. Om vervolgens de eerste links te nemen. Dit was een smal bospaadje waar niet veel mensen komen, vermoed ik. Ik stond een roodborst te filmen, toen ik vogelgeluiden hoorde die ik niet thuis wist te brengen. Een blik omhoog en de kwestie was opgehelderd: een stel appelvinken zat pal boven me! Eén van de weinige waarnemingen van de appelvink in Nederland voor mij! Een glanskop liet van zich horen en ik slingerde nog een beetje door het bosperceel. Het is hier opvallend rustig. Soms passeert een wandelaar, een jogger, een hondenbezitter met bezit of een mountainbiker. Maar regelmatig kwam ik een kwartier of zelfs nog langer niemand tegen. Gelukkig hielden de meeste hondenbezitters hun bezit aan de riem. Een enkeling niet, en dan kan ik het eerlijk gezegd niet nalaten om de bezitter te wijzen op de borden die ze net zijn gepasseerd.

En weer slingerde ik op een of andere manier terug naar het pad dat Valkenberg heet. Hoe, dat weet ik niet meer zo goed. Dit is een bosgebied waar je jezelf gewoon moet overgeven aan dwalen en verdwalen. ‘Gewoon lekker gedachteloos rondbanjeren: de richting op lopen waar je zin in hebt en misschien een beetje verdwalen,’ zoals Cynthia Schultz schrijft in haar boek Wandellust, de mooiste wandelplekken in Nederland. Zet al je zintuigen open, zou ik eraan toe willen voegen.

Algemene informatie en dwaalroute
Het bosperceel dat ik bezocht bereikt je via Valkenberg 2, Gilze (51°32’18.8″N 4°50’10.9″E).

Je kunt hier twee dreven kiezen het bos in. Ik koos voor de dreef met daarvoor het witte hek (of: witte slagboom). Wandel rechtdoor, blijf de deze dreef volgen (dit is de Valkenberg). Je passeert eerst wat gebouwen aan je rechterhand, dan aan je linkerhand een oude boerderij en even verderop een huis met bijgebouw. Ga na dit huis linksaf, de prachtige beukendreef waarover ik hierboven schreef, ligt nu voor je.

Wandel de beukenlaan uit. Ik sloeg aan het eind linksaf. Daar is een soort van rotonde om een verhoging. Vervolgens weer links en je komt in het bosperceel achter de beukendreef. Hier heb ik niet lang rondgedwaald. Ik heb de omgeving wat verkend, ben toen teruggelopen naar de oude boerderij en daar een flink blok omgelopen met hier en daar een verlaten bospaadje. In dit deel zag ik de zwarte specht en appelvink. Loop je over het brede zandpad, dan kun je aan de andere kant verder het Ulvenhoutse Bos in.

Vogels die je tijdens de vogelwandeling kunt zien en horen zijn de zwarte specht, kleine bonte specht, grote bonte specht, boomklever, boomkruiper, staartmees, koolmees, pimpelmees, kuifmees, glanskop, winterkoning, staartmees, bonte vliegenvanger, vink, appelvink, zwarte kraai, spreeuw, zanglijster, zwartkop, havik, sperwer en buizerd. De eekhoorn is talrijk, evenals de bosmuis.