Het is bloedheet, ik sta te wachten op schipper Jaap die ons naar het vogeleiland zal brengen. Een blauwe reiger landt loom op een meerpaal op de oever van de Galgenplaat. Een jonge fuut zwemt voorbij en voor de boeg van de honderd meter lange vrachtboot danst het bootje van Het Zuid-Hollands Landschap op de golven. De Sophiapolder in de rivier de Noord ligt verscholen achter het oeverbos. Vandaag zijn wij de enige bezoekers. En dus een nieuw deel in mijn serie Vogelwandelingen.

Mijn laatste bezoek aan de Sophiapolder dateert van voor de coronacrisis. Niet gek, want al snel ging het bootje uit de vaart. Het eiland was aan de vogels, en diep in mijn hart zeg ik: zoals het hoort. De schipper arriveert, we gaan aan boord en laten ons naar het eiland varen. Ondertussen laat de schipper ons de nesten van de blauwe reigers zien. En vaart hij langs een donker gat in de oever: daar broedt de ijsvogel dit jaar.

Het is hoog water, de polder staat blank. Het vlonderpad dat met haakse bochten naar de overkant meandert, staat vol met vogels. Aalscholvers, scholeksters, zilvermeeuwen, grote mantelmeeuwen, nijlganzen, bergeenden en zo nog een paar watervogels kijken ons argwanend aan. Als ik ga liggen om ze te filmen, gaan de eerste op de wieken. Heel lang lig ik niet plat, want waar zoveel vogels zich verzamelen, daar hopen de uitwerpselen zich al snel op. Het is een behoorlijke vissige lucht die van de planken opstijgt, kan ik je verzekeren.

Rond de vogelkijkhut precies in het midden van het vlonderpad fladderen huiszwaluwen en gierzwaluwen. In de verte, voor de brug over de Noord, blikkert het vogeleiland in de zon. Een stel lepelaars staat te rusten. De meeuwen die we zojuist verjoegen van het vlonderpad zetten de landing in. Overbevolking dreigt op het eiland, want er broedt ook een aantal paartjes visdieven. Tijdens de oversteek vertelde de schipper dat er dit jaar voor het eerst waarschijnlijk een paartje lepelaars in het struweel op de westoever broedt. Broedende lepelaars in Hendrik-Ido-Ambacht, toch best bijzonder.

‘Aalscholvers, scholeksters, zilvermeeuwen, grote mantelmeeuwen, nijlganzen, bergeenden en zo nog een paar watervogels kijken ons argwanend aan.’

Het vlonderpad voert ons naar de dijk op de oostelijke oever. Hier krijgt ons vogeltochtje een industrieel karakter. Elke vogel die ik nu bekijk heeft als achtergrond een bedrijf of kleurige container. Polder Nieuwland, schat ik in. Deze polder veranderde in een bedrijventerrein. De Sophiapolder kreeg gelukkig een andere bestemming: een uniek zoetwatergetijdengebied.

Kluut, scholekster en kleine plevier doen ons uitgeleide naar de zuidpunt. We genieten van het silhouet van het oude Dordrecht. Een paartje kneuen foerageert in de enorme braamstruiken. En zowaar, daar hoor ik het parelende lied van een bosrietzanger! Een zangvogel die vrijwel identiek is aan de kleine karekiet, maar de klanken die uit zijn snavel rollen verraden het verschil.

Opeens opvallend veel eenden die tussen het groen naar voedsel zoeken. Honderden eenden slobberen met hun snavels in het water. Het zijn vrijwel allemaal krakeenden, met hier en daar wat bergeenden. En dan komt het bezoekerscentrum in zicht. De deur is open en de schipper wacht ons al op. Een dikke map met foto’s van vogels en insecten ligt op de tafel. We vergapen ons aan de soorten die op het eiland zijn gezien. Dat zijn er wel héél veel.

En dan stappen we weer aan boord. De motor slaat aan, we gaan de bocht om en golven spatten stuk op de voorboeg. We passeren de reigernesten, zoeken naar de horst van een havik, ronden de vrachtboot en meren weer aan. In de struik langs de parkeerplaats opnieuw een paartje kneuen. Een passend slot van een bijzondere vogelwandeling.

Algemene informatie
De Sophiapolder is uitsluitend per boot bereikbaar. Stichting Het Zuidholland Landschap zet je gratis over vanaf de Veersedijk 301, Hendrik-Ido-Ambacht (bij bord Zhl, 51°50’00.1″N 4°39’34.0″E).

Let op: je kunt weliswaar met een eigen boot aanmeren op natuureiland Sophiapolder, maar dan is je bezoek geheel op eigen risico. Zou er iets met je gebeuren op het eiland, dan sta je er geheel alleen voor. Het is ook voor de vogels niet goed om buiten de officiële bezoektijden het eiland te bezoeken. Voor bezoekersinformatie ga je naar deze website.

Eerlijk gezegd is een wandeling over natuureiland Sophiapolder vooral een wandeling door een bijzonder rivierenlandschap. Bij hoog water zijn er niet veel vogels te zien. Eenden, ganzen, meeuwen en wat steltlopers zitten dan op het vlonderpad, maar vliegen al heel snel op als zij jou zien lopen. Bij laag water vliegen de vogels in de buurt van het vlonderpad ook op. Dan verdient het aanbeveling om gewoon ergens rustig te gaan zitten en de vogels aan je te laten wennen.

Het wandelpad is verhard. Comfortabele wandelschoenen volstaan. Een wandeling duurt ongeveer een uur. Zou je stevig doorstappen dan zelfs nog minder. Maar ga je de vogels uitgebreid bekijken, dan natuurlijk een stuk langer. De route is trouwens heel simpel: je gaat aan wal en je loopt een rondje. De kans op verdwalen is nihil, tenzij je de rivier de Noord in zou springen, wat ik je ernstig afraad.

Reken op alle soorten meeuwen, inclusief de Pontische meeuw en soms een geelpootmeeuw. Kleine plevier, kluut, scholekster, kievit, tureluur zijn veel geziene steltlopers. Tijdens de trekperioden maak je natuurlijk kan op veel meer soorten steltlopers. In het struweel maak je kans op kneu en bosrietzanger.