In Zuid-Duitsland beginnen de Alpen en dat betekent dat je op ongeveer 800 tot 900 kilometer van Nederland al bergvogels kunt waarnemen. En dat is een afstand die aan te rijden is, toch? Voeg daarbij het feit dat grote delen van Zuid-Duitsland begroeid zijn met bos, soms zeer oud bos, en dan besef je dat je er wel eens heel bijzondere soorten zou kunnen zien. Mijn ervaring met vogels kijken in het bos is wel dat je nog meer geluk moet hebben dan bijvoorbeeld aan de Zeeuwse kust. Je kijkt immers veel minder ver. En dat je vogelgeluiden herkent, is in de bossen ook een pre. Zie je de vogel niet, maar hoor je hem wel dan weet je dat hij er zit. En ook ongeveer wáár hij zit.

Vogels kijken in de bergen en bossen in Duitsland kan gek genoeg het beste in het vroege voorjaar. Dat er nog sneeuw ligt, is geen probleem. Om energie te besparen houden de vogels zich dan rustig en laten ze zich iets dichter benaderen. Wat ook een voordeel is dat het blad aan de loofbomen dan niet aanwezig is. Om spechten en uilen te zien is dat wel zo handig. Niet voor niets zijn winter en vroege voorjaar sowieso de beste periode om spechten te zien.

Nationaal Park Berchtesgaden
Dit enerverende natuurpark ligt in het uiterste zuidoosten van Duitsland. Het is het enige Duitse nationale park in de Alpen. In het park ligt de Königssee, een fraai meer waar het goed toeven is. Het plaatsje Schönau am Königssee is een goede uitvalsbasis om vogels te kijken in Nationaal Park Berchtesgaden.

Welke vogelsoorten kun je in Nationaal Park Berchtesgaden verwachten? Denk allereerst aan spectaculaire soorten als steenarend, ruigpootuil en dwerguil (de kleinste uil in Nederland). Wat mij betreft mag je ook het hazelhoen, auerhoen, korhoen, alpensneeuwhoen, raaf, alpenkauw, notenkraker en rotskruiper spectaculair noemen. In de hogere delen zie je alpenheggemus en beflijster (de alpenversie), citroenkanarie, sneeuwvink en barmsijs. Op de site van het park las ik dat ook de vale gier en lammergier zich soms in het nationale park laten zien, maar daarvoor moet je echt wat geluk hebben. In de bossen maak je kans op allerlei soorten spechten waaronder de drieteenspecht, grijskopspecht en witrugspecht. Let wel dat met name de hoenderachtigen bepaald schuw zijn. In de winter laten ze zich soms dichter bij de bewoonde wereld zien, maar een soort als het auerhoen blijft een crime om te zien.

Bayrischzell
Nog zo’n woeste regio in het uiterste zuiden van Duitsland: Bayrischzell. Niet zo heel gek ver van Nationaal Park Berchtesgaden, op ongeveer anderhalf uur rijden. Bekijk via Google Earth de omgeving maar eens. Die is nog ongerept. Alleen ten westen van de Tatzlwurm-Wasserfälle bevindt zich een ski-gebied. Daar hebben grote delen van het natuurschoon moeten wijken voor strakgetrokken pistes die helaas wat armer zijn aan soorten. Ten oosten van de Tatzlwurm-Wasserfälle ligt de Bichlersee. Tussen de waterval en het meer dat gebeurt het op vogelgebied. Ga er wandelen en je ziet er geheid bijzondere soorten. Soorten die je overigens ook in het nationale park kunt zien. Geen wonder, want de landschappen lijken sterk op elkaar. Bergachtig en bedekt met bossen. Hou je ervan om met de auto rond te toeren, dan zullen de binnenweggetjes je erg plezieren.

Ook hier maak je kans op de steenarend. Rode en zwarte wouw wie je er geheid. De witrugspecht broedt in het gebied evenals de drieteenspecht en zwarte specht. Tja, welke spechten komen in dit gebied nou niet voor? Het gebied is tevens het leefgebied van het auerhoen en kortsnavelboomkruiper. In de snelstromende beekjes maak je immer kans op de waterspreeuw. Het spreekt voor zich dat je allerlei mezensoorten ziet. Kuifmees, zwarte mees, staartmees en matkop zie je er zeker.

Zugpitze
De Zugspitze is het hoogste punt van heel Duitsland. Deze berg ligt 2.962 meter boven de zeespiegel en precies op de grens met Oostenrijk. Veel toeristen die naar Tirol op vakantie gaan, passeren deze berg. Zou je op de Fernpas even van de grote weg afgaan, dan rij je pardoes tegen de Zugspitze aan. Bijna drieduizend meter dus, dat is niet misselijk. Hou er rekening mee dat de hellingen van de Zugspitze en Alpspitze geliefde ski-oorden zijn. Ben je een fervente wintersporter dan kun je in de winter van twee walletjes eten. Terwijl je van de hellingen zoeft vogels kijken, of gewoon een dagje niet skiën en er met je verrekijker op uit.

De bossen in het gebied zijn het biotoop voor dwerguil. De omgeving van de Eibsee is het leefgebied van de witrugspecht. Bij het plaatsje Mittenwald brengt een kabelbaan, de Karwendelbahn, je naar naar 2.300 meter. Het bergstation is het leefgebied van het alpensneeuwhoen. En de steile rotsen van de rotskruiper. Het schijnt dat de alpensneeuwhoenders redelijk gewend zijn aan toeristen. Heel schuw zijn ze niet. Alpenkauw, korhoen, sneeuwvink en alpenheggemus zijn de typische bergvogels die je er ziet. En als je bergvogels roept, denk dan ook maar aan notenkraker, raaf, zwarte wouw, rode wouw en in de zomer wespendief. De open delen zijn in de zomer het leefgebied van de geelgors. De snel stromende riviertjes zijn ideaal voor waterspreeuw en grote gele kwikstaart. In de loofbossen zijn zangvogels als spotvogel, zwartkop, goudvink, goudhaantje, groenling en vink nooit ver weg (in voorjaar en zomer).

Zomaar een rondje vogels kijken in Zuid-Duitsland. Bovengenoemde gebieden zijn het stuk voor stuk waard om bezocht te worden. Je ziet er heel andere vogels dan in ons land. Sommige vogels leiden een verborgen leven, des te spannend om te proberen deze soorten te ontdekken.

Praktische informatie
De Karwendelbahn is een drukgezochte kabelbaan. Vogels kijken doe je het beste in alle rust. Neem de eerste kabelbaan naar boven en zorg dat je als een van de eersten in het gebied bent. Dat vergroot de kans om een soort als het alpensneeuwhoen te zien behoorlijk.

Let in de winter goed op de bermen in het gebied rond de Karwendelbahn. Er kan zomaar een hazelhoen zitten. Zeker ‘s ochtends vroeg zoeken deze de bermen op.

Ben je op zoek naar een vakantiehuisje in Duitsland? Gelegen op een unieke locatie, midden in de natuur?
Bekijk dan het aanbod op Natuurhuisje.nl.

Mijn tips voor natuurbeleving en vogels kijken

Met deze tips beleef je de natuur nog intenser en komen de vogels letterlijk dichterbij:

	De beste verrekijkers om vogels te kijken (voor elk budget de drie beste opties) Ga naar het overzicht
	Een vakantiehuisje midden in de natuur (héél véél keuze, en zelfs met geheel contactloos verblijf en dus veilig!) Bekijk het aanbod
	Beste verrekijkers voor wandelaars en fietsers (voor elk budget een paar opties) Bekijk het overzicht
	De beste vogelgebieden van Nederland (per provincie gesorteerd) Ontdek een gebied
	Diervriendelijke planten voor elke tuin of balkon (aantrekkelijke planten voor vogels, vlinders en andere insecten) Bekijk het assortiment
	Tips om vogels naar je tuin te lokken (lees hier mijn tips om spechten, mezen en roofvogels naar je tuin te lokken) Lees mijn tips
	De beste vogelgidsen van dit moment (mijn persoonlijke top tien) Bekijk het overzicht