Westenschouwen is het uiterste puntje van het Zeeuwse eiland Schouwen-Duiveland. Hoge duinen beschermen het binnenland tegen het water van de Noordzee. En juist dat water van de Noordzee zorgt voor een van de meest spectaculaire gebeurtenissen in het vogeljaar: stuwing van de vogeltrek. In het najaar, in de periode augustus tot en met oktober, vliegen duizenden en duizenden trekvogels langs de kust. Bij Westenschouwen komen die stromen te samen en beginnen de trekvogels aan hun oversteek over de monding van de Oosterschelde. Heb je een goede dag, dan kun je zomaar tienduizenden vinken voorbij horen en zien trekken. Ik heb het zelf ooit mee mogen maken. Het is werkelijk indrukwekkend. In dit artikel focus ik nu op de vogeltrek. Later zal ik het artikel aanvullen met informatie over andere interessante vogelgebieden in de omgeving van Westenschouwen.
De trap der duizend zuchten
In een vorig leven heb ik me bezig gehouden met sportvissen op het zoute. En dus ook strandvissen. Het strand van Westenschouwen had lange tijd grote faam onder strandvissers, maar na de aanleg van de Oosterscheldekering is de magie een beetje verdwenen. Het punt waar je de vogeltrek kunt volgen heeft onder sportvissers de bijnaam ‘De trap der duizend zuchten’. Zodra je deze trap bestijgt zul je begrijpen waarom de trap die bijnaam heeft. Beeld je zelf een sportvisser in, bepakt en bezakt met zijn zware hengelspullen. Over een duinovergang die even hoog als steil is. De meeste sportvissers roken, houden van een biertje en hebben enig overgewicht. Zuchtend en steunend vechten ze zichzelf het duin over…
Wij vogelaars hebben het een stuk minder zwaar. Een verrekijker van nog geen kilo en soms een telescoop. En op de trekpost van Westenschouwen heb je geen telescoop nodig. Toch is deze trap de ultieme test om te bepalen of je conditie een beetje op peil is. Wil je het goed doen, dan ben je een anderhalf uur voor zonsopgang aanwezig. De eerste zangvogels komen voorbij en dat aantal zal richting zonsopgang toenemen. Tot een paar uur na zonsopgang, dan nemen de aantallen weer af. Welke vogels zie je tijdens de vogeltrek op het hoogste duin van Westenschouwen?
Veldleeuwerik, boomleeuwerik, graspieper, witte kwikstaart, gele kwikstaart, grote gele kwikstaart, vink, groenling, een enkel appelvink, soms een kruisbek, een kneu, sijs, keep, rietgors, koperwiek, zanglijster, grote lijster, heggenmus, een enkele beflijster, spreeuw en vele andere zangvogels. De aantallen variëren per dag. Dagen met oostenwind zijn het best. Voor jezelf is een windstille ochtend ideaal, want dan hoor je de geluiden goed. Let op, de vogeltrek volgen is op deze plek ook een oefening in vogelgeluiden herkennen. De trek begint al in de schemering en dan zie je hooguit wat donkere schimmen aan je voorbij trekken. En veel vogels vliegen hoog boven je langs. Dan komt het aan op het herkennen van de kortste en zachtste geluiden. De aantallen vinken lopen op sommige dagen in de tienduizenden. De aantallen graspiepers en veldleeuweriken in de duizenden.
Maar niet alleen zangvogels trekken voorbij. Grote stern, smient, pijlstaart, brandgans, lepelaar, grote zilverreiger, kleine zilverreiger, aalscholver, zilverplevier, goudplevier, bonte strandloper, watersnip, regenwulp, kievit, het komt allemaal langs vliegen. En dan moet ik de roofvogels nog noemen, want die trekken ook van noord naar zuid. Blauwe kiekendief, sperwer, havik, boomvalk en smelleken vliegen met de stroom mee. Het zal niet verbazen dat hun trek samen opgaat met die van de zangvogels, hun prooidieren.
Beste momenten
Het duin bij Westenschouwen is tijdens de najaarstrek een stuw. In het voorjaar niet. De beste weken om er de vogeltrek te volgen zijn de eerste twee weken van oktober. Dan zijn de aantallen het hoogst. Maar ook in de weken ervoor en erna passeren nog trekvogels. Alleen in lagere aantallen. Staat er in deze periode een oostenwind, liefst langdurig, dan niet aarzelen. Dan worden vogels die normaal gesproken verder landinwaarts passeren, naar de kust geblazen. Deze vogels durven het water van de Noordzee niet over en volgen de kust richting het zuiden. Ze komen vanzelf langs Westenschouwen. En dan nog het tijdstip: vroeg uit de veren is het devies. Een paar uur voor zonsopgang aanwezig zijn en posten tot een paar uur na zonsopgang. En dan snel naar een van de restaurantjes onder het duin voor een sterke bak koffie. Ik weet uit ervaring dat de warme bakkers van Burgh-Haamstede de beste bolussen van Zeeland bakken. Bij een van hen kun je ook in de winkel genieten van koffie met…
Niet alleen tijdens de najaarstrek!
Maar het strand, de duinen en de bossen bij Westenschouwen nodigen natuurlijk ook uit voor een heerlijke wandeling. Lekker even uitwaaien en ondertussen vogels kijken. Het nadeel van naaldbossen is dat ze soms zo leeg lijken. Maar heb je eenmaal een ritme te pakken, dan gaan de vogels je ook als vanzelf opvallen. Goudhaantje, vuurgoudhaantje, boomkruiper, grote bonte specht, winterkoninkje en andere soorten van het bos zie je er. En let je heel goed op, dan valt je oog wellicht op een groepje damherten die ook in de duinen leven. Op de duinreep let je in najaar en winter ook op sneeuwgorzen.
Bereikbaarheid
De telpost Westenschouwen is eenvoudig te vinden. Toets in je TomTom in: Kraaijensteinweg, Westenschouwen. Rij deze weg uit en je komt op een rotonde. Parkeer je auto op het parkeerterrein (let op: je moet hier in het seizoen een parkeerkaartje kopen). Wandel terug naar de rotonde en beklim de hoge duintrap. Bovenaan de trap gebeurt het allemaal.
Actief in de Zeeuwse natuur
Wil je tijdens je vakantie eens lekker actief de Zeeuwse natuur in? Bijvoorbeeld eens heerlijk waterskiën of op zeehondensafari? Klik dan hier op het overzicht van de leukste natuurbelevenissen in Zeeland.
Horeca en bakkerij Sonnemans
Aan horeca is in deze omgeving natuurlijk geen gebrek. Westenschouwen en Burgh-Haamstede staan vol met restaurantjes en eetgelegenheden. Ik noem één bijzondere, een bakker die Sjaak en ik altijd bezoeken als we langs Burgh-Haamstede komen: Brood- en Banketbakkerij Sonnemans in Burgh-Haamstede. Je kunt hier heerlijk lunchen. Maar natuurlijk ook broodjes kopen voor onderweg. De Zeeuwse bolus en worstenbroodjes beveel in het bijzonder aan.
Weekendje weg op Schouwen-Duiveland
Maak een fietstocht langs de Oosterschelde en geniet van de wadvogels die samen drommen in de hoogwatervluchtplaatsen tussen Zierikzee en Burgh-Haamstede. En verken de natuur rond het indrukwekkende Watersnoodmuseum. Ontdek de mogelijkheden van een weekendje weg op Schouwen-Duiveland, compleet met praktische tips.
Natuurhuisjes in Zeeland
De provincie Zeeland leent zich natuurlijk uitstekend voor een vakantie in de natuur. Zon, zee en strand vind je hierin elk jaargetij. En in de buurt vind je tal van interessante vogelgebieden. Overweeg je een vakantie in Zeeland, bekijk dan eens het aanbod van vakantiehuisjes op natuurhuisje.nl. Deze huisjes staan meestal op een rustige locatie en vaak in of vlakbij de natuur.
Duurzame producten voor de vogels in je tuin Het hele jaar rond de vogels in je tuin welkom heten. En zeker in de herfst en de winter! Met verantwoorde producten zoals vogelvoer en nestkasten om in te schuilen. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin. |