Noordoever van het Oostvoornse Meer

Omdat het Oostvoornse Meer ook een recreatieve functie heeft, vind ik najaar, winter en het vroege voorjaar de meest interessante perioden om vogels te kijken in en rond het Oostvoornse Meer. In het lage voorjaar en in de zomermaanden kan het er erg druk zijn met dagjesmensen. Met name tijdens de trekperioden kun je verrassende waarnemingen doen. Ik begin met najaar en winter. Als aan het eind van de zomer de najaarstrek op gang komt, strijken tal van zangvogels neer in de struiken rond het Oostvoornse Meer. Je maakt dan werkelijk kans op de meest zeldzame soorten zoals ortolaan en sperwergrasmus (die dit jaar gezien zijn). Maar ook mooie soorten als bonte vliegenvanger, kleine vliegenvanger, goudhaantje, goudvink, draaihals, cetti’s zanger, beflijster, klapekster, zwarte mees, grote gele kwikstaart en vuurgoudhaantje vind ik het vermelden waard. Maak in september maar eens een wandeling door de duinen van Slag Stormmeeuw naar het vogelkijkscherm bij Slag Baardmannetje, je zult verstelt staan van de vele zangvogels die zich in de struiken tegoed doen aan bessen en insecten. Een aantal soorten blijft hangen (de goudvink bijvoorbeeld), de meeste trekken door. En deze rijkdom aan zangvogels trekt roofvogels aan! Sperwer, havik, buizerd, slechtvalk en smelleken worden elk jaar gezien. Boomvalken ook, vooral in de trekperioden.

Om de oevers te beschermen tegen afkalving zijn overal in het Oostvoornse Meer strekdammen aangelegd. Tussen strekdam en oever bevindt zich telkens zo’n dertig tot vijftig meter ondiep water. Ideaal voor vissen én voor watervogels. In het tweede helft van het jaar heb je dan ook kans op tal van watervogels. De visarend is vaste gast in augustus en september, evenals de zeekoeten voor het vogelkijkscherm bij Slag Baardmannetje. Omdat het Oostvoornse Meer pal tegen de Noordzee aanligt, kun je hier ook ijsduiker, parelduiker en roodkeelduiker tegenkomen. Soms blijven ze lang ‘hangen’. Langs de oevers jagen ijsvogels. Wil je de ijsvogel zien, ga er dan ‘s ochtends vroeg op uit. Komt de zon op, dan warmt hij zich op de oever om daarna ten strijde te gaan. De steiger voor paviljoen Stormvogel zijn een ideale plek om de ijsvogel te zien jagen. Maar wees er vroeg bij, nog voor de duikers en surfers arriveren!

Verder overwinteren op het Oostvoornse Meer vogels als middelste zaagbek, nonnetje, brilduiker, wilde zwaan, knobbelzwaan, meerkoet, dodaars, geoorde fuut en roodhalsfuut.

Wil je de vogels die ik hierboven opsomde zien, dan is de noordoever van het Oostvoornse Meer de meest ideale locatie. Grote delen van de noordoever zijn bereikbaar per auto. Soms kun je de auto pal aan de oever parkeren, maar let op: het is onverhard terrein en in natte perioden is het opletten geblazen dat je niet vast komt te staan. Bij mij is het al een paar keer kantje boord geweest: slippende banden, glijdende wielen… Maar ook wie slecht ter been is, kan dicht bij de watervogels komen.

Zuidoever van het Oostvoornse Meer

De zuidoever is minstens zo interessant. Hier bevinden zich moerassen, uitgestrekte rietvelden, hier en daar een grasveld, een vogeleiland en oude struiken. Ideaal terrein dus voor rietvogels als waterral, baardmannetje en cetti’s zanger. Als er veel water staat, verbaas je je over de vele waterrallen die je vanuit het dichte riet toeschreeuwen. Ik telde vandaag (12/12/2015) meer dan veertig exemplaren! Cetti’s zanger hoor je ook overal kabaal maken en soms snel over het wandelpad flitsen. Baardmannetjes hoor je niet en een moment later hangt er een groep van tientallen exemplaren voor je in de rietpluimen! We ‘hangen’ nog altijd in het najaar en winter, het voorjaar komt hierna. In de struiken zie je natuurlijk ook wat ‘gewonere’ soorten als koperwiek, merel, kramsvogel, roodborst, goudvink en rietgors. Je komt trouwens ook overal sporen van reetjes tegen in de modder. Een enkele keer zie je ze op het wandelpad grazen. De zuidoever is bar slecht toegankelijk voor mensen die slecht ter been zijn. Dit is echt struingebied. De wandelpaden zijn weliswaar begroeid met gras, maar in het najaar is het gebied erg nat en glibber je over de paden. Heerlijk struinen dus, soms kom je een hele dag geen mens tegen!

In het voorjaar wemelt het rond het hele meer van de zangvogels. In de struiken en rietvelden vindt de strijd om de beste territoria plaats en komen zangvogels als kleine karekiet, rietgors, baardmannetje, rietzanger, fitis, tjiftjaf en blauwborst tot broeden.

Zelf vind ik eerlijk gezegd najaar en winter en dan speciaal de trekperioden de meest interessante seizoenen om vogels te kijken op en rond het Oostvoornse Meer. De vele doortrekkers en wintergasten maken het Oostvoornse Meer dan echt uniek.

Praktische informatie over vogels kijken rond het Oostvoornse meer

De noordoever bereik je via Europoort, N15 en tenslotte de afslag N218. Sla rechtsaf de parallelweg langs de N15 in. Je komt nu achtereenvolgens de afslagen (elke afslag heet hier ‘Slag’) Slag Stormvogel, Slag Bergeend en Slag Baardmannetje tegen. Ik raad je aan alle ‘Slagen’ te bezoeken. Hou je van wandelen, parkeer de auto van bij Slag Stormvogel en wandel richting het westen. Je kunt hier vrij wandelen langs de oever. Ook kun je door de duinen wandelen, maar let op: dit is formeel volgens mij een pad voor mountainbikers.

Bij Slag Baardmannetje kun je het wandelpad vervolgen naar de Slikken van Voorne (rechtdoor naar de Noordzee). Je kunt er ook voor kiezen linksaf te slaan en zo de oever van het Oostvoornse Meer te volgen. Na de bocht bevindt zich op 500 meter een vogelkijkscherm dat uitkijkt op het oosten. Dat betekent dat je er ‘s ochtends tegenlicht hebt. Hier maak je goede kans op zeekoet.

De zuidoever bereik je vanuit de Europoort via N15 en N218. Stel je TomTom in op ‘Zeeweg’. Parkeer je auto voor Hotel Van Marion (dat hotel staat precies in de bocht waar de Zeeweg overgaat in de Strandweg). Voor het hotel bevindt zich een informatiebord waar het wandelpad begint. Zorg in natte perioden in in najaar en winter voor waterdicht schoeisel, liefst laarzen.

Actuele waarnemingen op en rond het Oostvoornse Meer vind je op waarneming.nl.

Tijdens de trekperioden, en vooral de najaarstrek, is de Maasvlakte een ware hotspot voor vogelaars. Zorg dat je al vroeg uit de veren bent en in de schemering op de Maasvlakte bent. Je kunt de meest bijzondere waarnemingen verwachten. De belangrijkste locaties op de Maasvlakte heb ik hier beschreven.

Vogelkijkhutten en – schermen

Langs het Oostvoornse Meer staan verschillende vogelkijkhutten en – schermen. Het scherm in de buurt van Slag Baardmannetje heb ik hierboven al genoemd.

Op de zuidoever bevindt zich ook een paar schermen en een vogelkijkhut. De vogelkijkhut is het meest eenvoudig te vinden. Start bij Hotel van Marion, volg het wandelpad en koert consequent rechtdoor. Het kan niet missen: op het eind sta je in de vogelkijkhut die uitzicht biedt over een vogeleiland. Vanuit deze hut zie je een van de schermen die echter wat lastiger te vinden is. Loop over het wandelpad terug naar de T-splitsing waar zich een bankje bevindt. Sla het wandelpad in dat je het gebied verder invoert. Vervolg het pad tot je bij een sloot komt waar je voorbij wandelt. Hier beginnen de problemen, want de groene paaltjes worden plots rode en tot overmaat van ramp zijn de rode paaltjes op het eerste gezicht willekeurig in de grond geslagen. Ik zag er althans naar verschillende windstreken een staan. Mijn advies is: sla na de sloot rechtsaf, je moet dan na 50 meter een zeker pad in. Aan het einde van dit pad kun je rechtdoor (hier geen scherm, maar wel een prachtige route!), ga rechtsaf. Hier bevindt zich op een gegeven moment een scherm aan je linkerhand, dit is een scherm van riet. Het groene scherm tegenover de hut heb ik vanwege tijdgebrek nog nooit kunnen vinden evenals het derde scherm dat op ergens op de zuidoever moet staan. Gewoon een beetje rondscharrelen zou ik zeggen, het is er mooi genoeg!

Wil je meer lezen over vogels kijken op de Brielse Gatdam die het Oostvoornse Meer en de Noordzee van elkaar scheidt, lees dan mijn artikel over vogels kijken op de Brielse Gatdam. En hier ontdek je nog meer interessante vogelgebieden in Zuid-Holland.

Culinair

Op de noordoever bevindt zich bij Slag Stormvogel het gelijknamige paviljoen. Je hebt hier fraai uitzicht over het meer. Als het mooi weer is, dan is het hier druk met duikers, surfers en andere dagjesmensen.

De wandelroutes op de zuidoever beginnen bij Hotel van Marion. Je bent dus ook hier verzekerd van horeca. Oostvoorne is een toeristisch dorp, wil je wat anders, breng dan een bezoek aan het centrum. Er bevindt zich aan het begin van de Stationsweg een goede vishandel waar je ook op een terras kunt zitten.

Vissen in het Oostvoornse Meer

Het Oostvoornse Meer is een geliefde locatie voor forelvissers. Vissers komen van heinde en ver op het heldere en ondiepe water af, verbaas je je niet over de internationale nummerborden die je er tegenkomt. De vissers staan op de steigers of strekdammen en doen aan het zogenaamde ‘vliegvissen’. Sommigen waden met een waadpak door het water. Vliegvissen is een actieve vorm van vissen en vliegvissers roemen het water van het Oostvoornse Meer in één adem met de befaamde visrivieren in Schotland. Forel komt van nature niet in het Oostvoornse Meer voor. Elk jaar wordt een aantal forellen uitgezet. Meenemen van vangst is ten strengste verboden! Er wordt dan ook actief gecontroleerd.

Wie wil vissen in het Oostvoornse Meer moet rekening houden met een aantal beperkingen. Zo mag je er niet met natuurlijke aassoorten vissen, een deel van het jaar is vissen verboden en gedurende het hele jaar geldt dat nachtvissen helemaal niet toegestaan is. Ook mag je niet met een motorboot het meer op. Verder moet je in het bezit zijn van een VisPas.

Duiken in het Oostvoornse Meer

Het Oostvoornse Meer is ook vermaard vanwege de duikmogelijkheden. De diepste gaten gaan tot 40 meter en bieden genoeg uitdaging. Er liggen tal van scheepswrakken op de bodem en alsof dat alles niet genoeg is, is speciaal voor de duikers een aantal ‘speelattributen’ afgezonken, waaronder een Volkswagen Kever en een 46-meter lange tunnel. Er zijn tal van andere voorzieningen voor duikers getroffen. Het vermelden waard is dat duikers paviljoen Stormvogel kunnen bezoeken zonder zich te hoeven ontdoen van hun duikpak. Over service op maat gesproken.

Al met al is het Oostvoornse Meer een bijzondere locatie. De natuurwaarden zijn heel hoog, met dank aan het beleid. Zowel boven als onder water! Dat betekent dat vogels kijken rond het Oostvoornse Meer een heuse aanrader is! En hoewel ik zelf geen enkele ervaring met vliegvissen en duiken heb, geldt dat gezien de vele duikers en vissers zeker ook voor deze disciplines.