Tiengemeten. Een eiland in het Haringvliet. Nog niet zo lang geleden een landbouwgebied. En nu door Natuurmonumenten omgetoverd tot nieuwe natuur. De natuur mag overal haar gang gaan, en daardoor ontstond een vogelparadijs. Een vogelparadijs op een eiland waar ook nog een eens een natuurspeeltuin is geplaatst. Wie van vogels kijken houdt, verkent het eiland. Wie wil spelen, vermaakt zich in de speeltuin. Succes verzekerd.

Wat ik het meest aanspreekt aan Tiengemeten is de rust, de eilandrust. Het geraas van auto, brommer en motor laat je achter je. Hier ben je alleen in de natuur. En hoe verder je van de pont gaat, hoe rustiger het wordt. Tiengemeten is dus allereerst genieten van de rust en van de natuur in zijn algemeen.

Vogels kijken op Tiengemeten is echter ook een unieke ervaring. Zeker in het voorjaar wanneer de broedvogels druk in de weer zijn en er ondertussen talloze doortrekkers voorbij komen. Laat ik maar beginnen met die ene enorme gast: de zeearend. Die vliegt in het gebied rond, meerdere zelfs. Een jong paartje heeft al een broedpoging ondernomen, maar dat is helaas mislukt. Buiten het broedseizoen zwerven volwassen en jonge zeearenden in het gebied rond. De kans is dan groot dat je ze ziet. In de video hieronder zie je twee zeearenden langs de N59, hemelsbreed maar een paar kilometer van Tiengemeten vandaan. Overigens laat tijdens de trekperioden de visarend zich er ook regelmatig zien.

Maar de wildernis op Tiengemeten levert veel meer bijzondere ontmoetingen op. Met een graszanger bijvoorbeeld. Of een steltkluut. Koekoek, cetti’s zanger, roodborsttapuit, lepelaar, roerdomp, zwartkopmeeuw, dwergmeeuw, grutto, witgatje, bosruiter, kemphaan, groenpootruiter, bontbekplevier en vele andere steltlopers komen in de broedperiode en erbuiten in je vizier. In het riet hoor en zie je rietzanger, bosrietzanger, sprinkhaanrietzanger, kleine karekiet, blauwborst en rietgors. De bruine kiekendief jaagt boven de voormalige landbouwpolders. En ondertussen wemelt het in het struweel van de zangvogels als zwartkop, fitis, tjiftjaf, grasmus, kneu, putter en vele andere soorten. Op het zuidelijke deel van het eiland wordt aan kleinschalige landbouw gedaan. Daar kun je in het najaar enorme zwermen vinkachtigen zien die bestaan uit kneu, putter, vink en groenling.

In het najaar en de winter verblijven duizenden eenden en ganzen op Tiengemeten. Van pijlstaart, bergeend en wintertaling tot nonnetje, middelste zaagbek en grote zaagbek. Watersnip en goudplevier voegen zich bij andere steltlopers. En op de oevers van de kreken zoeken waterpieper en grote gele kwikstaart naar voedsel. De blauwe kiekendief jaagt nu boven de voormalige landbouwpolders, terwijl de bruine kiekendief in het zuiden van Europa en in Afrika overwintert. Waterral, zwarte ruiter en baardmannetje zijn soorten die ook gezien mogen worden. En het hele jaar door flitst de ijsvogel laag over het water.

Zoek vooral de onverharde wandelpaden op en sla de doodlopende wandelpaden links en rechts in om mooie uitkijkpunten te ontdekken. In de hoge vegetatie hoor je regelmatig de cetti’s zanger en waterral.

Praktische informatie

Tiengemeten is een eiland en dat betekent dat je er met de pont naar toe moet. De auto moet je achterlaten. Heerlijk toch? Eindelijk rust. Toets in je TomTom in: Nieuwendijk 1, Zuid-Beijerland en je komt ‘vanzelf’ bij de pont. Wil je alles weten over vertrektijden, kijk dan op de website van Natuurmonumenten. Een bezoek aan deze website is beslist een aanrader. Je vindt er alle informatie over de natuurspeeltuin, over de mogelijkheden om te overnachten op Tiengemeten en natuurlijk de geschiedenis van het eiland.

Eerlijk gezegd: vogels kijken op Tiengemeten stelt eisen aan je apparatuur. Neem een goede verrekijker mee, en liefst ook een telescoop. De afstanden tot de vogels zijn op de meeste plaatsen namelijk behoorlijk groot. De eenden op de waterplassen, de bruine kiekendief boven het moerasbos… op de meeste plaatsen zitten de vogels op honderd meter afstand, of meer.

En de afstanden op het eiland. Reken ermee dat Tiengemeten echt een wandel- en fietseiland is. Je maakt dus veel meters. Heb je de mogelijkheid de fiets mee te nemen, dan raad ik je ten zeerste aan om het eiland op de fiets te verkennen. Zeker wanneer je ook een telescoop mee neemt.

Op Tiengemeten is een vogelkijkhut en een vogelkijkscherm geplaatst. Deze hut kijkt uit op het zuiden, en dat betekent dat je deze hut het beste kunt bezoeken vanaf halverwege de middag. De hut staat op een dijk en kijkt uit over een gors, een buitendijks weidegebied. De afstanden tot de vogels zijn helaas groot. De hut staat wel langs een onverhard wandelpad waar je alleen al van de rust en de flora geniet.

Tiengemeten kun je het hele jaar door bezoeken om vogels te kijken. Ik vind zelf het voorjaar de beste periode. De periode april tot en met half juni. Dan zijn wintergasten, broedvogels, trekvogels en vooral de zangvogels alom aanwezig.

Een deel van de wandelpaden op Tiengemeten is verhard. Een groot deel echter ook niet. Dat stelt eisen aan je schoeisel. Denk eraan om in een natte periode en zeker in het najaar of de winter, laarzen aan te trekken of wandelschoenen die gegarandeerd waterdicht zijn.

Wil je meer interessante vogelgebieden ontdekken in de provincie Zuid-Holland, klik dan hier.

Actief in de natuur van Zuid-Holland
Wil je tijdens je vakantie of een dagje uit eens lekker actief de natuur in Zuid-Holland in? Bijvoorbeeld op beversafari of paintballen? Bekijk dan dit overzicht van de leukste belevenissen in de natuur van Zuid-Holland.