Schiermonnikoog. Eiland der eilanden! Wind en zee hoor je er, en vogels uiteraard. Auto’s rijden er nauwelijks, wat een genot. Alles te voet of per fiets. Waar anders proef je de zilte natuur van de Waddenzee beter dan op zo’n fantastisch eiland? En dus waarde vogelaars: op naar Schiermonnikoog! Want vogels kijken op Schiermonnikoog is meer dan vogels kijken alleen. Het is een totaalervaring. En die met je minstens één keer in je leven ondergaan (vind ik).
Vogels kijken op Schiermonnikoog. Dat kan het hele jaar door, met als hoogtepunten natuurlijk het voorjaar en het najaar. Het voorjaar vanwege de trek naar het noorden en het broedseizoen. Het najaar ook al vanwege de trek, maar dan in omgekeerde richting, naar het zuiden. Doortrekkers tanken even bij in de Waddenzee. En wintergasten arriveren om pas in de loop van het voorjaar weer te vertrekken. Wat zijn de beste plekjes wanneer je wilt vogels kijken op Schiermonnikoog?
Gelukkig is Vogelbescherming Nederland ontzettend behulpzaam. Met vijf andere natuurorganisaties heeft ze een programma opgezet om vogelgebieden toegankelijk te maken voor een breed publiek. Ook Schiermonnikoog is onderdeel van het project. De beste plekken om vogels te kijken op Schiermonnikoog zijn volgens Vogelbescherming Nederland:
Het Westerstrand: Een uitgestrekt strand waar het heerlijk meeuwen en strandlopers kijken is. Ook rond de strandopgangen moet je goed rondkijken. In het najaar maak je er bijvoorbeeld kans op tapuit, bontbekplevier, bonte strandloper, zilverplevier, watersnip, groenpootruiter, zwarte ruiter, drieteenstrandloper, rosse grutto, oeverloper en wulp. Roofvogels als slechtvalk, buizerd, smelleken en bruine kiekendief jagen er. In de winter maak je in de duinen kans op velduilen. Natuurlijk trekken er ook allerlei zangvogels langs. In het voorjaar zie je er grasmus, roodborsttapuit, paapje, blauwborst, sprinkhaanrietzanger en tapuit.
De Westerplas: De Westerplas ligt ten zuidwesten van het dorp. Je wandelt er zo naar toe. Een natuurgebied waar je veel soorten watervogels kunt zien. Denk aan kleine zilverreiger, waterral, lepelaar, geoorde fuut, dodaars, pijlstaart, slobeend en aalscholver. In het riet en struweel geniet je in het voorjaar van blauwborst, nachtegaal, sprinkhaanrietzanger, bosrietzanger, rietzanger, kleine karekiet en zwartkop. Toen ik de vogelkijkhut eind oktober bezocht zat er juist een grote groep rotganzen op de plas. Ze wasten zich in het zoete water. En toen, opeens, voor mij op een onverklaarbaar moment stegen ze allemaal tegelijk op, weg waren ze. Verbazingwekkend trouwens hoe dicht bij de vogelkijkhut normaal zo schuwe eenden als slobeend, pijlstaart en wintertaling komen.
Klein Zwitserland: Dit is een vakantiepark dat ik liever zou vermijden (als je er geen huisje hebt geboekt althans). Er zijn mooiere locaties te bedenken dan een vakantiepark. Maar goed, er vallen wel vogels te zien in de duinen! Tijdens de trekperioden moet je hier echt opletten voor zangvogels. Spotvogel, gekraagde roodstaart, zwarte roodstaart, nachtegaal, goudhaan, bonte vliegenvanger, grauwe vliegenvanger en dat soort van zangvogels vliegen hier langs. En soms een zeldzame gast als bijvoorbeeld een bergfluiter. Let in de bosjes natuurlijk ook op de houtsnip. Zeker in de winter en al helemaal wanneer er sneeuw ligt.
De jachthaven: De jachthaven biedt een weids uitzicht over het wad. Bij eb vallen grote stukken slik vrij waar je natuurlijk tal van wadvogels kunt zien. Denk aan rotgans, kemphaan, rosse grutto, wulp, scholekster, zilverplevier, kanoet, soms een krombekstrandloper. Lepelaars foerageren er, evenals kleine zilverreigers. Zwarte sterns vliegen er tijdens de najaarstrek rond. En soms zwemt er een geoorde fuut rond.
De Marlijn: in de noordelijke duinen staat een strandpaviljoen op de duinen. Strijk er neer voor een warme koffie met sterke drank of iets anders lekkers (de vissoep die ik er koos was waarlijk voortreffelijk) en speur ondertussen de horizon af om de zeevogeltrek te volgen in voor- en najaar. Prachtige soorten als rotgans, middelste zaagbek, eider, Noordse stormvogel, Jan-van-gent, zwarte zee-eend, grote zee-eend, kleine alk, roodhalsfuut, grote jager en dwergmeeuw laten zich hier zien. Speur in najaar en winter de zeereep af voor sneeuwgorzen en strandleeuweriken. Bezoek de website van de Marlijn en kom alvast in de stemming.
Alle andere gebieden. Tja, eigenlijk kun je op Schiermonnikoog de vogels niet ontlopen. Waar je ook gaat of staat, overal kan een zangvogel of wadvogel opduiken. Een heerlijk eiland waar ik nog altijd naar terug verlang. Wie weet lukt het me dit jaar weer om een bezoek te brengen aan dit heerlijke waddeneiland.
Nuttige adressen
Klik hier voor alle waarnemingen per gebied op Schiermonnikoog.
Klik hier voor een goede wandelkaart voor Schiermonnikoog (Bol.com).
Klik hier voor een vakantiebestemming op Schiermonnikoog.
Klik hier om de gratis Vogelkaart Schiermonnikoog te downloaden.
De beste verrekijkers voor vogelaars (per prijsklasse de beste):
#1. in klasse tot € 250: Bynolyt Stork WPR 8×42 verrekijker
Door Roots Magazine verkozen tot de beste verrekijker in deze aantrekkelijke prijsklasse.
#2. in klasse tot € 250: Vortex Diamondback 8x42
Dit instapmodel wordt geroemd vanwege zijn functioneel ontwerp (ligt dus lekker in de hand) en het heldere beeld, ook bij weinig licht.
#3. in klassie tot € 250: Nikon Prostaff 7s 8x42
Een qua gewicht relatief lichte verrekijker met een helder beeld én waterdicht tot een diepte van 1 meter. Altijd handig als je je verrekijker per ongeluk in het water laat vallen. Maar belangrijker: daarmee is hij ook goed bestand tegen regen.
#1 in klasse tot € 500: Meopta MeoPro 8x42 HD
Dit hoogwaardige model van Meopta kenmerkt zich door zeer hoogwaardige lenzen, een hoog gebruikscomfort en een zeer helder en scherp beeld.
#2 in klasse tot € 500: Monarch 5 8x42 verrekijker
Scherpe en lichtsterke beelden en bovendien een heel degelijk ontwerp met een heerlijke ligging in de hand.
#3 in klasse tot € 500: Bynolyt Buzzard III 8×42 SHR verrekijker
Gemaakt voor vogelaars die een lichtsterke kijker met hoog comfort zoeken.
#1 in klasse tot € 1.500: Swarovski SLC 8×42 W B verrekijker
Een heel lichtsterke verrekijker met hoogwaardige lenzen. Nagenoeg gelijkwaardig aan de absolute top, maar honderden euro's goedkoper.
#2. in klasse tot € 1.500: Leica Trinovid HD 8x42 verrekijker
Dankzij de hoogwaardige HD-technologie biedt deze robuuste en lichtgewicht verrekijker een haarscherp beeld en een superieure kleurneutraliteit.
#3. in klasse tot € 1.500: Nikon Monarch HG 8x42 verrekijker
Het topmodel in de veelgeroemde Monarch-serie van Nikon.
#1 in klasse hoger dan € 2.000: Swarovski EL 8.5×42 W B verrekijker
Volgens velen de beste verrekijker van dit moment, en ook volgens de testers van Roots Magazine.
#2 in klasse hoger dan € 2.000: Zeiss Victory 8×42 T* SF verrekijker
Dit model van Zeiss benadert het niveau van de Swarovski EL.
#3 in klasse hoger dan € 2.000: Leica Noctivid 8×42 Verrekijker
Dit is een fantastische kijker met een prachtig contrast. Geeft meteen goed beeld, stelt gemakkelijk scherp. Ligt goed in de hand en laat geobserveerd object zeer fraai zien.