De Morvan is een van de vele fraaie regionale natuurparken in Frankrijk. Oasen van biodiversiteit, want de meeste van die natuurparken worden omringd door landbouw die nog intensiever lijkt dan in ons eigen land. Het landschap van de Morvan wordt gekenmerkt door de heuvels, waarvan de hoogste ruim 900 meter de lucht in steekt, de uitgestrekte bossen die worden afgewisseld met weilanden omzoomd door heggen. En dan heb je ook nog de grote meren waar je van het waterleven kunt genieten. Geen meer zonder watertoevoer en dus raad je het al: overal stromen beekjes en riviertjes op zoek naar het laagste punt. Ik was een weekje op vakantie in de Morvan en je begrijpt dat ik het dan niet kan laten om vogels te kijken en te filmen. Het was de laatste week van april. Een week die helaas behoorlijk koud was. Niettemin heb ik toch heel mooie waarnemingen gedaan. Vogels kijken in de Morvan is vooral speuren naar vogels van het bos. Maar er vallen nog wel meer vogels te ontdekken, zoals ik je in dit artikel zal laten zien.
Lac de Pannecière
Wij verbleven een week lang aan het meest zuidelijke puntje van Lac de Pannecière, in een vakantiebungalow bij Camping Les Soulins. Hier komen weilanden, bossen, het meer en het riviertje de Yonne samen. Een uitgelezen deel van de Morvan om vogels te kijken. Dat het een vogelrijk gebied is merkte ik al meteen bij het opstaan. Zwartkop, zwarte roodstaart, gekraagde roodstaart, roodborst, staartmees, putter, vink, boomkruiper, boomklever, goudhaantje, koolmees, matkop, koekoek, merel en zanglijster laten zich zien en horen. Evenals de grote bonte specht en groene specht. Langs het semi-verharde pad groeien enorme braamstruiken met wat brem. In een van die struiken is een paartje goudvinken bezig een nest te bouwen. En ergens rond de camping moet ook de grote gele kwikstaart broeden, want die zie ik elke dag op het terrein naar voedsel zoeken. Op de laatste dag van mijn vakantie ontdek ik zowaar zelfs een soort die ik nog nooit eerder zag: twee appelvinken zitten hoog in een nog kale boom. Een paar uur later zal ik er één van heel ver weg filmen. Dieper de bossen in zag ik ook nog een boompieper en tijdens een autotochtje rond het meer hoorde ik een kleine bonte specht. Loop vanaf de camping eens richting Chateau-Chinon de heuvel op. En sla dan rechtsaf via een onverhard pad de weilanden in. Sla linksaf en zoek je weg. Je bent in hier in the middle of nowhere. Hier zag ik ook de roodborsttapuit.
De meest spectaculaire waarneming vond ik de visarend die over kwam flappen en zelfs op een vis dook. Helaas mis. Andere roofvogels die ik hier veel zag waren de torenvalk en natuurlijk de buizerd.
Verder vond ik het Lac de Pannecière opvallend leeg. Een paartje futen zwom bij ons op het meer, evenals een aantal wilde eenden. Eén keer vloog een blauwe reiger laag over het water. Zelfs vanuit de vogelkijkhut op de oever van het Bassin de Compensation de Pannecière was niet veel meer te zien dan een enkele meerkoet en wilde eend. Volgens de informatie zou je er grote zilverreigers en waterral moeten kunnen zien. Wel hoorde ik hier gelukkig de nachtegaal weer eens. Dat vind ik toch wel een van de meest Franse vogels. Tien jaar geleden bezochten we het noorden van het meer ook al eens. We waren er toen in de eerste of tweede week van mei en ik kan me herinneren dat we toen een aantal wielewalen hoorden. Om de wielewaal te horen was de laatste en buitengewoon koude week van april duidelijk nog te vroeg, maar je zult deze fascinerende vogel in mei hier zeker horen en met een gelukje ook zien. En hetzelfde geldt voor de hop.
Omgeving Chateau-Chinon
In de omgeving van Chateau-Chinon worden bossen iets meer afgewisseld door weilanden en het typische heggengebied. Verlaat Chateau-Chinon via de D978 (vanuit noordelijke richting gezien of meer aanschouwelijk: langs de Lidl). De zuidhelling ligt aan je rechterhand Via prachtige kronkelweggetjes bereik je het dorp Fâchin. Hier vond ik een aantal territoria van de geelgors. Vreemd genoeg ontbraken hier de cirlgors en grauwe gors. Vogels die ik wel elders in de Morvan heb gezien. Boomleeuwerik en boompieper lieten zich in dit deel wel horen. En trouwens, wat mij altijd opvalt in dit soort gebieden in Frankrijk: de overweldigende aanwezigheid van huismussen. Het is een waar feest om overal die zwermen huismussen tegen te komen. Ook iets verderop, rond het dorpje Arleuf zag en hoorde ik een aantal geelgorzen zingen.
Omgeving Vézelay
Het bedevaartstadje Vézelay ligt op de top van een hoge heuvel en kijkt uit over het omliggende land. Evenals in de omgeving van Chateau-Chinon liggen hier veel weilanden afgewisseld met percelen bos. De heuvels zijn hier wat lager en dat verklaart misschien waarom ik hier plots wel veel grauwe gorzen en cirlgorzen tegenkwam. Je kunt ze van heel dichtbij zien en horen. In de heggen nestelen hier ook roodborsttapuiten. Ook een vogel die je bij uitstek in dit soort heggenlandschappen tegenkomt. Je ziet ze vaak al vanuit de auto op de heggen zitten. In Vézelay liep ik ook nog achter een stel Europese kanaries aan die me echter te snel af waren. Boven de heuvels cirkelden zwarte wouw en rode wouw.
Montour
Bij het dorp Brassy ligt een Natura 2000 gebied: Montour. Dit veengebied is behoorlijk nat. Op weg naar Montour begon het hevig te sneeuwen (in april!) en daarmee verging mijn hoop op een wel heel vroege moerasparelmoervlinder. Om deze zeldzame dagvlinder te zien, kun je het gebied beter in juni of juli bezoeken. Een wandelroute van 4,5 kilometer voert je door dit bijzondere natuurgebied. Tussen de buien door zag ik er de roodborsttapuit, zwartkop, nachtegaal, kneu en matkop. Een vos vluchtte van ons weg toen hij ons hoorde.
Vogels kijken in de Morvan is beslist een aanrader. Kies als het even kan voor een week in mei. Het voordeel van de eerste week is dat veel bomen dan nog aan het uitlopen zijn. De zangvogels gaan dan nog niet helemaal schuil in het gebladerte. En je hebt natuurlijk een grotere kans dat het wat warmer is dan in april. Let verder op vele vossen, reetjes en eekhoorns in de Morvan. En rij je in de schemering, speur dan ook naar wilde zwijnen waarvan ik enorme vraatsporen tegenkwam. Ook kwam ik een doodgereden das tegen. Ook die komen in de Morvan veelvuldig voor.
Praktische informatie over vogels kijken in de Morvan
Zoals hierboven al aangegeven, verbleven wij bij het zuidelijkste puntje van Lac de Pannecière. Hier ben je niet ver van Chateau-Chinon vandaan, een wat grotere plaats in de Morvan. Hier vind je een tweetal supermarkten waaronder een Lidl die veel luxer aandoet dan in Nederland. Aan de Boulevard de la République is een goede boulangerie gevestigd.
Je kunt op een aantal manieren van de Morvan rijden vanuit Nederland. Via Lille en dan Parijs of Reims. Je bent dan aan tol een kleine dertig euro kwijt. Wij zijn over Brussel en Reims gegaan en een stuk over de Route National. Tolkosten ongeveer dertien euro en qua tijd niet veel langer dan onze vakantiegenoten die over Parijs gingen. De Route National voert je bovendien door het land van de Chablis. Mooie wijnen die je langs de route kunt aanschaffen. Let op de Route National wel op de snelheidscamera’s. Een goedkope route kan bij thuiskomst een erg dure blijken. Het voordeel van deze route is dat je al op de heenreis en ook nog op de terugreis lekker kunt vogels kijken. Ik spreek uit ervaring. Op onze terugreis riep mijn dochter plots ‘Ik zie een soort zwarte reiger op lange poten.’ ‘Dat zou wel eens een ibis kunnen zijn,’ dacht ik en ik snel keerde ik de auto. Geen ibis, maar wel een zwarte ooievaar! Helaas ging hij pijlsnel op de wieken, maar een paar fragmenten uit zijn leven kon ik nog vast leggen. Tussen Reims en de Morvan zag ik onderweg op en in de heggen langs de weg grauwe gors en roodborsttapuit. Zowel op de heen- als terugreis zag ik een mannetje grauwe kiekendief boven een koolzaadakker wieken. En natuurlijk de zwarte wouwen. Die kun je haast niet missen. Vogels kijken in de Morvan doe je tot en met de terugreis!
Bij de oprit naar de snelweg bij Avallon ligt een vuilnisbelt. Het vuil heeft een grote aantrekkingskracht op zwarte kraaien, roeken en zwarte wouwen. De zwarte wouwen vliegen continu over het vuilnis op zoek naar voedsel.
Je kunt niet alleen heerlijk vogels kijken in de Morvan, je kunt er ook heerlijk wandelen. Goede wandelroutes zijn online echter maar moeilijk te vinden, dus bereid je goed voor. Ik vond op Bol.com twee kaarten waarbij de informatie echter heel karig is: een wandelkaart in de omgeving Chateau-Chinon en een kaart van de omgeving Vézelay. Het zijn kaarten die uitgegeven worden door het Institut Géographique Nationaal (IGN). Franstalig dus, maar heel gedetailleerd. Zeg nu zelf: kun je beter vogels kijken in de Morvan dan te voet?
De Morvan is een regio in het departement Bourgondië. Vorig jaar bezocht ik het gebied ten zuidwesten van de Morvan. Hier stroomt de rivier de Loire. Met grauwe kiekendief, slangenarend, hop en bijeneter is dit ook een prachtig gebied om vogels te kijken. Lees hier meer over dit schitterende vogelgebied.
Ook wie wil vlinders kijken in de Morvan kan zich aardig uitleven. Kies dan zeker voor een vakantie later in het voorjaar of in de zomer. De maanden juni en juli zijn het meest ideaal om vlinders te kijken in de Morvan. Je maakt dan kans op soorten als de tweekleurige parelmoervlinder, groentje, adonisblauwtje, klaverblauwtje, bosparelmoervlinder, zilveren maan, veldparelmoervlinder en boswitje. In mei zie je zeker het oranjetipje. Zelf zag in in de koude aprilmaand ook al een aantal soorten: landkaartje, klein koolwitje, kleine vuurvlinder, oranjetipje, atalanta, dagpauwoog en twee soorten nachtvlinders: boterbloemje en de hagedoornvlinder. Tussen de bomen rond het Lac de Pannecière fladderden grote parelmoervlinders, maar omdat die geen moment stil zaten heb ik niet kunnen ontdekken welke soort dit was.
Wil je tussen het vogels kijken door ook een bezienswaardigheid in de Morvan bezoeken, bekijk dan mijn overzicht met tien bezienswaardigheden in de Morvan. Een dagje uit hoort tenslotte ook bij de vakantie.
Ontdek meer fascinerende vogelgebieden in Frankrijk. Bekijk hier mijn overzicht en lees de uitgebreide informatie.
Ben je op zoek naar een vakantieadres in de Morvan, bekijk dan ook eens het aanbod op Booking.com. Of bekijk het bijzondere aanbod van vakantiehuisjes op Natuurhuisje.nl.
(voor elk budget de drie beste opties) | |
(héél véél keuze in Nederland én Frankrijk, en zelfs met geheel contactloos verblijf en dus veilig!) | |
(voor elk budget een paar opties) | |
(verspreid over heel Frankrijk) | |
(aantrekkelijke planten voor vogels, vlinders en andere insecten) | |
(lees hier mijn tips om spechten, mezen en roofvogels naar je tuin te lokken) | |
(mijn persoonlijke top tien) |
Duurzame producten voor de vogels in je tuin Het hele jaar rond de vogels in je tuin welkom heten. En zeker in de herfst en de winter! Met verantwoorde producten zoals vogelvoer en nestkasten om in te schuilen. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin. |