Smør- and Fedtmosen is een natuurreservaat in het noordwesten van de Deense hoofdstad Kopenhagen. Ben je op vakantie in Kopenhagen en wil je eens een mooie en ontspannen wandeling maken, dan is dit een leuk gebied om dat te doen. Zeker in het voorjaar, want dan zijn hier ontzettend veel vogelsoorten te zien. Dan moet er wel rekening mee houden dat het voorjaar in Kopenhagen iets later begint dan in Nederland of België. In dit artikel lees je mijn verslag van een ochtendje vogels kijken in Smør- and Fedtmosen.
Vogels kijken in Smør- and Fedtmosen
Het is de laatste week van april en we verblijven een weekje in Kopenhagen. Hoewel we in de stad verblijven, probeer ik toch elke dag vogels te kijken en vandaag verkennen we natuurpark Smør- and Fedtmosen. Dit is een gevarieerd natuurreservaat zoals de Denen die aanleggen: het lijkt soms op een park, de paden zijn netjes onderhouden, je mag hier en daar struinen of een maaltijd roosteren en toch is er ook ‘echte’ natuur te ontdekken in de vorm van moeras en bos.
Ooit was dit een landgoed dat bij een kasteel behoorde. Later kwamen de landerijen in handen van zeven of acht boeren. En in de Tweede Wereldoorlog, in 1943 om precies te zijn, besloten de toenmalige eigenaren dat de landerijen publiek bezit moesten worden en voor altijd blijven. En nu vind je er weilanden die op een natuurlijke manier worden begraasd, moerassen, waterplassen en allerlei struikpartijen. Ik was er in de laatste week van april en merkte dat het Deense voorjaar achter dat van Nederland aanhobbelt. De echte lente moet hier nog doorbreken. Maar als de lente eenmaal begint, dan is het hier een waar vogelparadijs, zo verzekerde mij de vriendelijke directeur van de organisatie die de begrazing door het vee in het gebied verzorgt.
Al op de oprit naar de parkeerplaats is het raak: een bonte kraai zoekt pal naast de weg naar voedsel. En op de parkeerplaats hoor ik kneutjes (die ik niet te zien krijg) en zitten er ringmussen in een struikje naast de poort. De Schotse hooglanders die worden ingezet om de weilanden op natuurlijke wijze te begrazen hebben imposante horens. Ze kijken me lodderig aan terwijl ze het hooi naar binnen werken.
Eenmaal in het park zien we onze eerste kramsvogel. Dat had ik gelezen op een Deense website. Hier broedt een respectabel aantal kramsvogels. Waar kramsvogels in Nederland behoorlijk schuw zijn, daar blijven de kramsvogels in Smør- and Fedtmosen verrassend genoeg gewoon zitten. Ze trekken zich nauwelijks iets van ons aan. En dan blijkt dat kramsvogels héél erg mooie vogels zijn!
Een eindje verderop zingt een heggenmus, maar mijn aandacht gaat uit naar de twee braamsluipers die ik tegen elkaar op hoor zingen. Die heb ik dit jaar in Nederland nog niet gehoord. Op de weilanden grazen grauwe ganzen, we passeren een omgevallen wilgenboom (waar we de eerder genoemde vriendelijke directeur spreken) en slaan rechtsaf waar ik op een groepje groenlingen stuit. Vanuit een heg verderop hoor ik een gekraagde roodstaart zingen. Een wilde eend kijkt me vanuit een drassig stukje weiland op en verroert zich niet.
Dan wandelen we om de grote plas heen. Die wordt omringd door brede rietkragen en grote wilgenstruiken, maar ik hoor geen rietzanger, snor of andere rietvogel. Jawel, één keer hoor ik een rietgors roepen. Op het water drijven wat grauwe ganzen, meerkoeten en wilde eenden. Helaas niet de roodhalsfuten waar ik op had gehoopt en die in dit gebied schijnt te broeden.
Tjiftjaf en fitis laten zich horen, evenals de vink. Koolmees en pimpelmees zoeken in de struiken naar voedsel. Een Vlaamse gaai speelt met een bemost takje. En dan stuiten we op een zwartkop die uitbundig aan het zingen is. Hoewel, uitbundig? Dat blijkt wel mee te vallen. Het echte crescendo ontbreekt nog, maar wat laat hij zich goed bekijken! De roodborst die in één van de andere bomen zit te zingen, is helaas onvindbaar. Evenals de goudvinken die ik zie, een paartje. Ik zie ze wel met het blote oog, maar als ik ze met de camera opzoek, ben ik te langzaam of de goudvinken zijn te snel. Ze vliegen op en weg zijn ze.
We bewegen ons dan inmiddels weg van de snelweg. We zijn het geraas van het verkeer meer dan zat. Dat is het enige nadeel van dit landgoed. Staat de wind verkeerd, dan hoor je continu het razen van het verkeer.
In een vijver verderop kom ik nog een blauwe reiger tegen. En dan zie ik plots een grote groep bonte kraaien die hier duidelijk talrijker zijn dan de gewone zwarte kraai.
Volgens de informatie over het park broeden in in Smør- and Fedtmosen ongeveer vijftig vogelsoorten. Jaarrond kun je er zo’n 200 soorten tegenkomen. Dat vind ik een respectabel aantal en ik geloof het onmiddellijk. Het landschap is zo natuurlijk en afwisselend, dat er veel vogels moeten leven. Ik ben alleen te vroeg. De laatste week van april blijkt nog behoorlijk koud te zijn. De lente vangt hier net wat later aan dan in Nederland of België.
Praktische informatie over vogels kijken in in Smør- and Fedtmosen
Je bereikt in Smør- and Fedtmosen door te navigeren naar Klausdalsbrovej, Kopenhagen (coördinaten 55°44’41.3″N 12°25’58.2″E) . Je kunt je auto parkeren bij Naturcenter Kildegården.
Vanaf de parkeerplaats wandel je rechts langs de koeienweide het park in. De paden lijken nog niet echt op paden, maar je mag hier vrij wandelen. Wij sloegen meteen linksaf en kwamen in een parkachtig deel van het reservaat. Ook hier mag je vrij struinen. En dan kom je verharde wandelpaden tegen die voor zich spreken.
In het reservaat is een vogelkijkhut op palen aanwezig. De hut geeft uitzicht over de waterplas met bijbehorende riet- en struikpartijen.
De beste periode om Smør- and Fedtmosen te bezoeken lijkt het voorjaar te zijn. Laten we zeggen van mei tot en met juli. Ook in de trekperioden kun je hier verrassende waarnemingen doen.
Wil je nog een leuk natuurreservaat in Kopenhagen bezoeken, overweeg dan om vogels te gaan kijken in Kagsmosen.
Ontdek nog meer praktische tips over vogels kijken rond Kopenhagen.
Natuurhuisjes in Denemarken
Anders dan Nederland is Denemarken een ontzettend dunbevolkt land. Het land is stukken groter dan ons postzegeltje aan de Noordzee en de bevolking is vele malen kleiner dan die van ons. Al bij binnenrijden is duidelijk dat de Denen veel zuiniger omgaan met datgene wat een land mooi maakt: natuurwaarden. Geen wonder dat je ook in Denemarken tal van mooi gelegen vakantiehuisjes vindt. Bekijk hier het aanbod van natuurhuisjes in Denemarken. Klik op de kaart om het aanbod per eiland te bekijken.