November heeft de naam een saaie vogelmaand te zijn. De vogeltrek is achter de rug, alle zomervogels zijn vertrokken. De dagen worden ook nog eens korter en donkerder, het weer is fris en soms regent het dagenlang. Maar toch is november beslist géén saaie vogelmaand. Als ik in mijn archief terugkijk, dan zie ik dat ik alle jaren ook in november heel veel opnames heb kunnen maken. In dit artikel lees je meer over vogels kijken in november.
Vogels kijken in november
Is de vogeltrek echt voorbij in november? Mijn ervaring is dat dit niet het geval is. Grote groepen vinken, goudhanen en lijsterachtigen trekken nog altijd door. Overal in ons land kun je ze tegenkomen en natuurlijk zeker ook langs de kust en in onze bossen. Ga op een droge en niet al te winderige dag maar eens vroeg naar buiten. Zeker weten dat je de nodige zangvogels zult zien. Het aardige is ook dat meidoorn, rozebottel en andere besdragende struiken nog tjokvol bessen hangen. Die trekken fotogenieke vogels als kramsvogel en koperwiek aan. Jammer genoeg zijn dit meestal behoorlijk schuwe vogels en houden ze zich vooral in het binnenste van de struiken op. Benader de struiken dus omzichtig en blijf zelf zo veel mogelijk uit beeld.
Vogeltrek langs de kust
Aan de kust gaat de trek ook nog even onverminderd door. Kijk maar eens op waarneming.nl welke vogels er op de Zuidpier van IJmuiden worden gezien. Je zult zien dat het aantal soorten dat de pier passeert op weg naar het zuiden ontzettend gevarieerd is. Van bergeend, rosse grutto, kuifeend, topper, zwarte zee-eend, keep, vink, oeverpieper, kramsvogel, ijsgors, rotgans, roodkeelduiker, drieteenmeeuw, dwergmeeuw, kleinste jager en veel meer. Langs de hele kust duiken groepen sneeuwgorzen op, maar met name op de stranden van de Waddeneilanden, bij de eerder genoemde Zuidpier, in de Kwade Hoek en de stranden bij Ouddorp op Goeree-Overflakkee en Burgh-Haamstede op Schouwen-Duiveland. Strandleeuwerik arriveren ook op grotere schaal, evenals hier en daar de ijsgors. Met sneeuwgors, ijsgors en strandleeuwerik heb ik ook de doelsoorten benoemd voor een bezoek aan het magnifieke natuurgebied de Kwade Hoek op Goeree-Overflakkee. Het is wel flink zoeken in dit uitgestrekte natuurgebied, en je moet dus altijd een beetje geluk hebben, maar je zoektocht wordt meestal beloond. Kijk vooral waar andere vogelaars een tijdje halt houden, is mijn advies. Vergeet ook de Friese kust niet. In de Peazemerlannen, een kweldergebied bij het dorp Peazens-Moddergat, maak je in november ook kans op strandleeuweri, sneeuwgors, frater, ijsgors, blauwe kiekendief en tal van wadvogels.
Zeevogels kijken
Voor mij staat november vaak in het teken van vogels kijken langs de kust. Ik bezoek de Brouwersdam, de Neeltje Jans, de monding van de Oosterschelde. Een plaats die je zeker niet mag overslaan als je in de buurt bent is de Buitenhaven van Vlissingen. Hier kun je bij een stevige wind uit het westen/zuiden/zuidwesten allerlei interessante zeevogels zien. Denk aan de dwergmeeuw, grote burgemeester, ijsduiker, alk, zeekoet, rosse franjepoot en kuifaalscholver.
Vogels kijken in het binnenland
In het binnenland arriveren steeds meer ganzen uit het noorden. De groepen kolganzen, brandganzen en toendrarietganzen groeien met de week. Hetzelfde geldt trouwens voor de rotganzen, maar die zie je langs de kust, in Zeeland, Zuid-Holland en in de Waddenzee. Check waarneming.nl voor de bijzondere roodhalsgans. En hetzelfde doe je voor de dwerggans. Een goede plek om die te zien is het Oudeland van Strijen. En dan is er nog de trek van de kraanvogels. November, zeker de eerste helft, is dé periode waarin je grote groepen kraanvogels kunt zien overvliegen. Je hoort ze natuurlijk als eerste. In het oosten van het land maak je de grootste kans, maar soms vliegen ze toch ver in het westen door. Zo werden deze week zelfs in de Alblasserwaard groepen kraanvogels gezien op hun tocht naar het zuiden.
Vogels kijken in het buitenland
Ben je van plan om een uitstapje naar het buitenland te maken, dan kun je overwegen om een weekje naar Lac du Der-Chantecoq te gaan. In oktober begint het spektakel al, maar in de eerste week van november komt het vaak op een hoogtepunt: de trek van de kraanvogels. Op de akkers in de omgeving van Lac du Der foerageren duizenden kraanvogels die zich van dichtbij laten bekijken. In de avonduren vliegen ze naar het meer om er te overnachten en vroeg in de ochtend vliegen ze dan weer naar de akkers.
Texel en het Lauwersmeergebied
Trouwens, ik moet natuurlijk Texel nog noemen. Ook in november hét vogeleiland van ons land waar je vrijwel elk jaar ook in november bijzondere dwaalgasten kunt zien. Ben je in de gelegenheid een paar dagen op dit Waddeneiland te verblijven, dan raad ik je dat ten zeerste aan. Evenals trouwens het Lauwersmeergebied waar de eerste groepen kleine zwanen arriveren. Alle andere Waddeneilanden zijn natuurlijk ook prima gebieden om vogels te kijken en om even lekker uit te waaien.
Kledingtips voor vogels kijken in november
Het weer in november is zoals valt te begrijpen meestal behoorlijk herfstachtig. Koud en natuur en winderig dus. Ik heb speciaal voor de natte omstandigheden een waterdichte broek aangeschaft, eentje met een waterdichtheid van 5000 mm. Om ook in het natte gras en zelfs in de modder te kunnen liggen, heb ik er ook een regenjas met een waterdichtheid van maar liefst 20.000 mm bij aangeschaft. En mocht dit alles niet voldoende zijn, dan trek ik mijn waadpak aan. Vergeet ook je laarzen niet en dikke truien niet. Zeker de locaties aan de kust kunnen bijzonder guur zijn.
Goed alternatief: paddenstoelen kijken
Mocht je een keer niet zo veel zin hebben om vogels te gaan kijken, dan heb je in november natuurlijk een geweldig alternatief: paddenstoelen zoeken. Hoewel ik bepaald geen deskundige ben, vind ik paddenstoelen filmen dan ook ontzettend leuk.
November saai?
November saai? Vergeet het maar. November is juist een heel prettige maand om vogels te kijken (afgezien van de soms barre weersomstandigheden). De zon komt steeds later op, waardoor je gelukkig niet meer zo ontstellend vroeg je bed uit hoeft. Want dat is wel een factor: ook in november zijn de vogels vroeg in de morgen het meest actief. Koude nachten dwingen de vogels om zo snel mogelijk zo veel mogelijk voedsel te vergaren.
Blijf er zeker op uit trekken!
De beste verrekijkers voor vogelaars
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00 | ||
Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn. | ||
1. Vortex Diamondback HD 10x42 | Ligt heerlijk in de hand. Helder beeld, ook bij weinig licht. Volledig multi-coated lenzen | |
2. Bynolyt Stork WPR 10x42 DCF | Een slank en elegant instapmodel. Laag gewicht. Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 8x42. | |
3. Kowa SVII 10x42 | Lichtgewicht allround verrekijker. Volledig multi-coated lenzen. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00 | ||
Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. | ||
1. GPO Passion ED 10x42 | Hoogwaardig ED glas. Ligt zeer prettig in de hand. Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is. De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss. | |
2. Bynolyt Yellowbird 8x42 | Zeer scherp en lichtsterk beeld. Zeer prettig gebruikscomfort. Relatief lichte verrekijker. | |
3. Hawke Frontier EDX 10x42 | Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber. Hoogwaardige coatings en prisma's. Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort. Ook verkrijgbaar als 8x42. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00 | ||
Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen. | ||
1. GPO Passion HD 10x42 | Scherp van rand tot rand. HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld. Zeer natuurgetrouwe kleuren. | |
2. Leica Trinovid HD 10x42 | Robuust en lichtvan gewicht. Haarscherp beeld en briljant beeld. Zeer nauwkeurig scherpstellen. | |
3. Swarovski CL Companion 8x30 | Een van de beste verrekijkers van dit moment. Hoogwaardige materialen en coatings. Heerlijk lichtgewicht. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00 | ||
Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers! | ||
1. Swarovski NL Pure 10x42 | De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment! | |
2. Leica Noctivid 10x42 | Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. | |
3. Zeiss Victory T*SF 8x42 | Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! |