Op de grens tussen Nederland en België ligt aan de kust een natuurgebied met internationale allure: het Zwin. Aan beide kanten van de grens kun je er fantastisch vogels kijken, maar insiders beweren dat het Nederlandse deel niet kan tippen aan het deel in Vlaanderen. Ik ben het daar niet mee eens, maar wel is het een feit dat het Vlaamse deel veel beter toegankelijk is gemaakt. Ik bezocht beide delen van het Zwin, op zoek naar wadvogels. Het was juist laag water, dus dat trof. Hieronder lees je meer informatie over vogels kijken in het Zwin, in zowel het Nederlandse als het Vlaamse deel.
Vogels kijken in het Zwin in het Nederlandse deel
Begint je wandeling of je fietstocht bij Cadzand-Bad, dan word je vanaf de duinen getrakteerd op spectaculaire uitzichten over de brede geul en de modderbanken die bij laag water droog vallen. Toegegeven: de afstanden tot de vogels zijn vanaf de duinen behoorlijk groot, dus een goede verrekijker en liefst een telescoop heb je hier wel nodig. Er zijn gelukkig punten waar je wel dichterbij de vogels kunt komen. Hier kun je in stilte genieten van de mooiste waarnemingen.
Sjaak en ik gingen half september vogels kijken in het Zwin. We zochten één bepaalde plek op: het uitkijkpunt langs de Kanaalweg. Een andere vogelaar had ons deze locatie aangeprezen, want daar vlogen die week meerdere visarenden rond. Inderdaad bevestigde waarneming.nl dat er visarenden rond hingen in dit gebied en dus gingen wij vol goede moed naar Cadzand-Bad. We hadden er echter niet op gerekend dat het precies laag water was. Bij laag water heeft een visarend in de directe omgeving van het uitkijkpunt niet veel te zoeken. De modderbanken vallen dat helemaal droog, op een ondiepe geul na. Na veel speuren zag Sjaak echter in de verte nog wel een visarend vliegen.
Op drooggevallen modderbanken scharrelden wadvogels als tureluur, wulp, kokmeeuw, bergeend, kleine zilverreiger en lepelaar rond. De lepelaar kwam wonderlijk dichtbij, alsof hij wist dat hij van mensen op het uitkijkpunt niets te duchten had. In het filmpje hieronder kun je de lepelaar zien, sterker nog: je kijkt hem recht in de ogen.
Andere wadvogels die hier worden gezien zijn steltlopers als groenpootruiter, zwarte ruiter, zilverplevier, goudplevier, scholekster, grutto, kluut, bontbekplevier, rosse grutto, regenwulp, kanoet, kemphaan, oeverloper, steenloper, kleine strandloper, bonte strandloper, krombekstrandloper en bosruiter. Allemaal afhankelijk van de periode in het jaar dat je het Zwin bezoekt natuurlijk.
Visarend, buizerd, slechtvalk en bruine kiekendief jagen in het gebied. En je maakt er kans op vogels als zwartkopmeeuw, torenvalk, grote stern, dwergstern, visdief, ijsvogel en zangvogels als nachtegaal, tapuit, kneu, koekoek, rietgors en witte kwikstaart. In het voorjaar laten tal van andere zangvogels zien. Soms passeert een reuzenstern het gebied tijdens de trek. En natuurlijk ontbreken eenden als bergeend en pijlstaart niet.
Wij stonden in de avonduren op het uitkijkpunt. Het was een heldere avond, de zon ging onder in een vurig schouwspel, de lepelaar kwam tot bij het vlonder, wulpen en kokmeeuwen lieten zich horen. Kortom, dit was een waddenervaring optima forma. Hier gaan we vaker heen, en dan nemen we ook het Vlaamse deel mee, want dat schijnt nog veel mooier te zijn.
Vogels kijken in het Zwin in het Vlaamse deel
Het Vlaamse deel is het meest toegankelijke deel. Rij je naar de ingang van het gebied, dan passeer je aan je rechterhand al een paar dijkovergangen die je gratis kunt bezoeken. Je hebt daar prachtige uitzichten over het gebied. Wil je het Zwin ook daadwerkelijk in, dan dien je een toegangskaartje aan te schaffen bij de ingang. Dat is niet erg. Het gebied wordt met de inkomsten onderhouden, er worden hutten gebouwd én er worden heel interessante exposities georganiseerd.
Laat ik beginnen met de wandelingen die je in het Vlaamse deel van het Zwin kunt maken. Het begint met de huttentocht. Je slingert door een duinbos en passeert een aantal vogelkijkhutten en kijkschermen. Wij waren er in oktober en niet alle locaties waren even interessant. Wel héél interessant was de eerste de beste vogelkijkhut. Vanachter het glas kun je de vogels (en eekhoorns) van extreem dichtbij bekijken. De dieren worden gelokt met voedsel. Helaas is er gekozen voor glaswerk waardoor je nauwelijks kunt fotograferen, anders kon je hier de mooiste foto’s maken. Voor jong en oud is het echt een feest om hier vogels als Vlaamse gaai, koolmees, pimpelmees, staartmees en roodborst te zien foerageren. Ongetwijfeld zul je er tijdens de trekperioden nog veel meer en andere soorten kunnen zien.
De meest interessante hut en het dito scherm staan wat mij betreft echter op de dijk (of is het een duin?). Hier overzie je de kwelders die bij laag water zo ongeveer helemaal droog vallen. Op de slikken foerageren wadvogels als zwarte ruiter, groenpootruiter, tureluur, bonte strandloper, zilverplevier en wulp. Tijdens de trekperioden laat de visarend zich hier zien, soms meerdere. En de ijsvogel vliegt hier rond en jaagt vanaf paaltjes en hekwerk op garnaaltjes en visjes.
Een eind verderop kun je de kwelders in. Het landschap is hier zo plat als een pannenkoek. Ook hier vind je een paar brede geulen waar je wadvogels kunt zien. Hou er rekening mee dat de vogels jou ook al snel zien. Beweeg je dus rustig, of ga liever even zitten of liggen zodat de vogels je niet zien. Vanaf het bruggetje bij de dijk heb je ook een mooi uitzicht over het gebied en het viel me op dat de wadvogels hier minder schuw zijn en langer blijven zitten. Langs de kreek jaagt ook hier de ijsvogel.
Na afloop wandel je naar de exposities en verwonder je je over de nieuwste ontdekkingen die wetenschappers hebben gedaan over het gedrag van vogels.
Praktische informatie over vogels kijken in het Zwin
Nederlandse deel
Langs de Kanaalweg die begint in Cadzand-Bad bevinden zich meerdere parkeerplaatsen. Overdag is het betaald parkeren. Wij bezochten het uitkijkpunt dat zich ook langs de Kanaalweg bevindt. Je parkeert je auto in de berm ter hoogte van de coördinaten 51°21’00.6″N 3°22’38.8″E. Hier ben je op grondgebied van Retranchement.
Je kunt van Cadzand-Bad naar Retranchement wandelen en fietsen. Het levert prachtige uitzichten op. De tocht brengt je automatisch in het Vlaamse deel van het Zwin waar de Zwin wandelroute begint. Dit deel heb ik nog nooit bezocht, maar velen hebben me inmiddels verzekerd dat je daar nog beter kunt vogels kijken. Bezoek dit deel dan ook beslist als je in de buurt van het Zwin op vakantie bent of een weekendje uit gaat waaien.
Ontdek meer vogelgebieden in Zeeuws-Vlaanderen door mijn overzicht van vogelgebieden in Zeeland te bekijken.
Vlaamse deel
Je bereikt het Vlaamse deel van het Zwin door in je navigatie in te toetsen: Graaf Léon Lippensdreef 8 – 8300 Knokke-Heist (coördinaten 51.3580, 3.3459).
Ik raad je aan om vooraf een toegangskaartje aan te schaffen. Je kunt dan ook tegen een gereduceerd tarief parkeren. Reserveren doe je hier.
Op de website van natuurgebied Het Zwin vind je ook veel aanvullende informatie over het gebied en de mogelijkheden om onder leiding van een vogelgids het gebied in te gaan. Wij spraken een gids en ik adviseer je om de gidsen aan te spreken als je ze passeert. Ze vertellen je gepassioneerd over het gebied en de vogels die er te zien zijn. Soms laten vogelonderzoekers ook zien hoe ze vogels ringen.
En tot slot: je komt natuurlijk hongerig en dorstig uit het gebied. In het restaurant kun je heerlijk eten. De menukaart is stukken beter dan in menig Hollands restaurant.
Natuurhuisjes in de buurt van het Zwin
De omgeving van het Zwin leent zich natuurlijk uitstekend voor een weekje vakantie of een weekendje erop uit. De natuur is er mooi, in de historische en gezellige de stadjes in Zeeuws-Vlaanderen en West-Vlaanderen is het ook goed toeven en dan ben je ook meteen in de gelegenheid om een aantal Vlaamse natuurgebieden te verkennen. Ben je op zoek naar een vakantiehuisje in de natuur, bekijk dan het aanbod van natuurhuisje.nl eens. Zeker weten dat je hier een rustig gelegen vakantiehuisje zult vinden. Ga je liever voor een hotel of ander onderkomen, bekijk dan het aanbod op Booking.com.
De beste verrekijkers voor vogelaars
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00 | ||
Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn. | ||
1. Vortex Diamondback HD 10x42 | Ligt heerlijk in de hand. Helder beeld, ook bij weinig licht. Volledig multi-coated lenzen | |
2. Bynolyt Stork WPR 8x42 | Door Roots verkozen tot beste verrekijker in deze prijsklasse. Laag gewicht. Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 10x42. | |
3. Kowa SVII 10x42 | Lichtgewicht allround verrekijker. Volledig multi-coated lenzen. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00 | ||
Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. | ||
1. GPO Passion ED 10x42 | Hoogwaardig ED glas. Ligt zeer prettig in de hand. Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is. De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss. | |
2. Bynolyt Yellowbird 8x42 | Zeer scherp en lichtsterk beeld. Zeer prettig gebruikscomfort. Relatief lichte verrekijker. | |
3. Hawke Frontier EDX 10x42 | Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber. Hoogwaardige coatings en prisma's. Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort. Ook verkrijgbaar als 8x42. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00 | ||
Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen. | ||
1. GPO Passion HD 10x42 | Scherp van rand tot rand. HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld. Zeer natuurgetrouwe kleuren. | |
2. Leica Trinovid HD 10x42 | Robuust en lichtvan gewicht. Haarscherp beeld en briljant beeld. Zeer nauwkeurig scherpstellen. | |
3. Swarovski CL Companion 8x30 | Een van de beste verrekijkers van dit moment. Hoogwaardige materialen en coatings. Heerlijk lichtgewicht. | |
De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00 | ||
Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers! | ||
1. Swarovski NL Pure 10x42 | De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment! | |
2. Leica Noctivid 10x42 | Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. | |
3. Zeiss Victory T*SF 8x42 | Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! |
Duurzame producten voor de vogels in je tuin Het hele jaar rond de vogels in je tuin welkom heten. En zeker in de herfst en de winter! Met verantwoorde producten zoals vogelvoer en nestkasten om in te schuilen. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin. |