Nationaal Park Lauwersmeer is een paradijs voor vogels. In 1969 ontstond die imposante natuurgebied door afsluiting van de Lauwerszee. Rietvelden, moerassen, weilanden, open water en jonge bossen wisselen elkaar af. En dat betekent dat je er ontzettend veel soorten vogels kunt waarnemen. En dat het hele jaar door!

Hieronder geef ik een opsomming van de mooiste locaties om vogels te kijken in het Lauwersmeer. Eerst natuurlijk meer over de vogels die je in het Lauwersmeer kunt zien. Ik noem tien beeldbepalende soorten. En dan komen andere soorten vanzelf mee. Daar weer onder vind je de beste plekken om te gaan vogels kijken in het Lauwersmeer. En daar weer onder enige nuttige adressen. 

1. De zeearend

Het Lauwersmeer is een van de natuurgebieden in Nederland waar de zeearend broedt. Het gebied leent zich er door zijn afwisselende biotopen enorm voor. En het is haast tafeltje-dek-je met al die foeragerende ganzen in de buurt! Andere roofvogels die je in het Lauwersmeer kunt zien zijn de visarend (tijdens de voor- en najaarstrek), bruine kiekendief, grauwe kiekendief, blauwe kiekendief, buizerd, wespendief, sperwer, smelleken, boomvalk en slechtvalk.

2. Krombekstrandloper

De krombekstrandloper is een doortrekker tijdens voor- en najaar. In slechts één of twee weken tijd passeren ze ons land. Even strijken ze neer om bij te tanken en dan weer verder naar het Hoge Noorden of het Diepe Zuiden. Andere strandlopers die je in het Lauwersmeer kunt zien zijn de zeldzame breedbekstrandloper, de bonte strandloper, kleine strandloper, drieteenstrandloper en Temmincks strandloper. Zoals je ziet, ook een enorme variëteit aan strandlopers!

3. Blauwborst

Elk voorjaar zie je het weer gebeuren: is de blauwborst in het land, dan vliegen alle vogelfotografen het rietland in. Deze vogel is super fotogeniek. In de rietlanden en moerassen in het Lauwersmeer broeden vele, vele paartjes. En met de blauwborst zie en hoor je natuurlijk vogels als rietgors, kleine karekiet, rietzanger, snor en baardman. Deze vogels te zien en horen in de maanden april en mei vind ik altijd een hele belevenis.

4. Reuzenstern

Ook al een vogel van de doortrek. Een stern zo groot als een zilvermeeuw. Die te zien, vergeet je niet licht. Visdiefje, zwarte stern en dwergmeeuw zijn andere vogels van zee en zoet water die je in het Lauwersmeer kunt zien.

5. Roerdomp

De roerdomp is een van de meest mysterieuze vogels van het rietland. Je ziet hem door zijn perfecte schutkleuren snel over het hoofd. Maar zie je hem, dan zie je een ware oervogel. Zie de dolksnavel en de enorme klauwen. 

6. Koekoek

Met de koekoek gaat het in Nederland niet best. Zijn aantal loopt terug. Maar in het Lauwersmeer kun je de koekoek nog volop horen en zien. De halfopen bosjes in combinatie met de rietvelden zijn een walhalla voor deze parasitaire vogel. Waar anders vind je zoveel kleine karekieten, zwartkoppen, spotvogels en grasmussen? Vogels in wiens nest de koekoek maar al te graag zijn ei legt.

7. Lepelaar

Helderwit steekt hij af tegen het riet en water. De lepelaar is een van de succesvolle vogels in ons land. Nieuwe natuur betekent vaak ook veel nieuwe nestmogelijkheden. Maar niet elke witte vogel is een lepelaar. Kijk goed of je toch geen grote zilverreiger of kleine zilverreiger in je kijker hebt!

8. Bontbekplevier

Plevieren zie je ook in het Lauwersmeer. De bontbekplevier in de eerste plaats. Maar ook kleine plevier, zilverplevier en goudplevier zijn present. En ik dan noem ik hier ook andere steltlopers als grutto, rosse grutto, wulp, regenwulp, zwarte ruiter, groenpootruiter, bosruiter, kievit, kluut, steltkluut, tureluur, scholekster, kemphaan en oeverloper komen in het gebied voor. Een zeldzame gast als de grauwe franjepoot wordt ook vrijwel elk jaar gezien. En soms zelfs de rosse franjepoot.

9. Zomertaling

De zomertaling is een van de kleinere eendensoorten in ons land. Je kunt hem tijdens de trekperioden in het Lauwersmeer zien. In het voorjaar is hij natuurlijk op zijn mooist. De mannetjes met die fraaie witte boog op de kop. Met de zomertaling noem ik ook wintertaling, smient, slobeend, pijlstaart, bergeend en al die andere watervogels. Behalve de ganzen, want die volgen als laatste.

10. Rotgans

In de winter is het een tafeltje-dekje voor de zeearend. Duizenden en duizenden ganzen kun je dan tegenkomen in het Lauwersmeer. Van rotgans tot brandgans, van kolgans tot grauwe gans. En je ziet er ook zwanen tussen. De kleine zwaan en wilde zwaan zijn vrijwel elke winter present in het Lauwersmeer.

De beste locaties voor het vogels kijken in het Lauwersmeer:

Vogelkijkhut Ezumakeeg. Vanuit deze vogelkijkhut heb je een schitterend uitzicht over een slikkig gebied. Tijdens de voor- en najaarstrek kun je hier bijzondere soorten zien als steltkluut, Temmincks strandloper en grauwe franjepoot. Klik hier voor meer informatie over deze hut.

Jaap Deensgat. Ook al een schitterend uitkijkpunt vanuit een vogelkijkhut. Vanuit deze hut en in de omgeving ervan kun je porseleinhoen, roerdomp en allerlei trekvogels en dwaalgasten zien. De vogelkijkhut wordt omringd door rietland en dan weet je wel welke soorten je er kunt zien: baardmannetje, rietgors, waterral, kleine zwaan (gebruiken het binnenmeer als slaapplaats), bruine kiekendief. De zeearend laat zich hier vrijwel elke dag zien. En in de winter jaagt de blauwe kiekendief voor de hut. Meer informatie over deze hut.

Achter de Zwarten. Hier sta je in weer en wind op een uitkijkbult. Nadeel van deze locatie is dat de afstanden behoorlijk groot zijn. Een telescoop is dus wel gewenst. Maar je hebt er dan wel een majestueus uitzicht! Meer informatie over deze locatie.

Andere locaties. Op de website vogelkijkhut.nl vind je een overzicht van alle interessante locaties voor als je gaat vogels kijken in het Lauwersmeer. 

De beste periode voor vogels kijken in het Lauwersmeer

In een natuurgebied van het formaat Lauwersmeer kun je natuurlijk het hele jaar door bijzondere waarnemingen doen. En doe je even geen bijzondere waarneming, dan zie je wel heel veel ‘gewonere’ soorten. Je kunt in het algemeen wel zeggen dat de trekperioden de beste perioden zijn om te gaan vogels kijken in het Lauwersmeer. De voor- en najaarstrek dus.

Het voordeel van de voorjaarstrek is dat in die periode (maart tot en met mei) ook tal van broedvogels het Lauwersmeer binnen vallen. Denk aan blauwborst, koekoek en zelfs de wielewaal. En diezelfde periode maak je dan ook nog eens kans op soorten als bijvoorbeeld de grauwe franjepoot en krombekstrandloper! De najaarstrek levert altijd bijzondere soorten op. De trekvogels volgen de kustlijn en komen dan als ‘vanzelf’ in het Lauwersmeer terecht. Stem je je vakantie erop af, dan zou ik adviseren in april/mei of in september/oktober een huisje te boeken. Maar daarbuiten is het ook heerlijk toeven daar in het Friese en Groninger land.