Najaar en winter

In het najaar arriveren de vogels waar de Kwade Hoek om bekend staat: de ijsgors, sneeuwgors en strandleeuwerik. Het is echter geen vanzelfsprekende zaak dat je zie te zien krijgt tijdens een vogelwandeling. Met name de beide soorten gorzen willen nog wel eens heel lang tussen het zeekraal foerageren. Houden ze zich op de grond op, dan zie je ze niet. Je moet dan het geluk hebben dat ze opvliegen. In najaar en winter geniet je ook van de grote groepen steltlopers die zich op de slikken verzamelen. Met name het slikgebied in de richting van de Buitenhaven van Stellendam is goed voor steltlopers als kluut, bonte strandloper, drieteenstrandloper, scholekster, wulp, regenwulp, rosse grutto, tureluur, bontbekplevier en zilverplevier. Je ziet hier ook eenden als de bergeend en pijlstaart naar voedsel zoeken. Op het strand zie je vooral drieteenstrandlopers langs de vloedlijn drentelen.

Bij stormwind uit het westen en vooral uit het noordwesten, maak je kans op jan-van-gent, drieteenmeeuw en roodkeelduiker op het water voor het strand. Eider, zwarte zee-eend en middelste zaagbek worden regelmatig op het water gezien.

In de duinen, wanneer de struiken vol met bessen hangen, foerageren lijsterachtigen als zanglijster, merel, kramsvogel en koperwiek in de struiken. Een enkele keer wordt er een baardmannetje in het gebied gemeld. En wat natuurlijk is ook de najaarstrek heel interessant. Zeg de periode eind september tot half oktober. Dan kun je grote zwermen vinkachtigen over zien trekken, met veldleeuwerik, boomleeuwerik en tal van andere zangvogels. Met roofvogels als smelleken en sperwer in hun kielzog.

Over roofvogels gesproken: sperwer, havik, blauwe kiekendief, smelleken en slechtvalk jagen in het gebied op zangvogels en steltlopers. De bruine kiekendief broedt in het gebied. Normaal gesproken trekt deze roofvogel weg, maar tijdens zachte winters blijft deze ook in het gebied ‘hangen’. Een enkele keer wordt er een velduil gezien.

Voorjaar

In het voorjaar arriveren heel andere soorten. Lepelaars foerageren in de plassen. Deze bijzondere vogel broedt in Quackjeswater, een natuurgebied aan de overkant van het Haringvliet. Drie keer de vleugels slaan en de lepelaars zijn in de Kwade Hoek. Wil je in voorjaar of zomer lepelaars zien, breng dan eens een bezoek aan de Kwade Hoek. In de rietvegetatie tref je vogels als rietgors, sprinkhaanrietzanger, kleine karekiet, bosrietzanger en rietzanger. Begin je wandeling in het voorjaar eens in de vroege morgen, bij zonsopgang en luister naar het spectaculaire vogelkoor. Ook de ijsvogel vliegt in het gebied, maar eerlijk gezegd kun je voor de ijsvogel het beste naar de haven van Stellendam. Tijdens de voorjaarstrek maak je in de Kwade Hoek ook een beste kans op het zien van de visarend. In het duinbos wordt de goudvink ook soms gezien en gehoord.

In elk jaargetij is vogels kijken in de Kwade Hoek een goed idee. Hou rekening met drassig gebied. Er is zelfs een wandeling uitgezet waarbij op de bordjes expliciet wordt aangegeven dat het een laarzenpad is. De wandelingen voeren je door de duinen en over het strand. Wil je inderdaad over het strand struinen, op zoek naar bijvoorbeeld de ijsgors, dan raad ik je aan om rubberen laarzen aan te doen. Leren schoeisel is meestal niet heel goed bestand tegen het zoute water.

Vogels kijken in de Kwade Hoek: een goed idee.

Praktische informatie over vogels kijken in de Kwade Hoek

De Kwade Hoek is uitstekend toegankelijk. Dat heeft de beheerder, Natuurmonumenten, goed voor elkaar. De keren dat ik het gebied bezocht was mijn startpunt óf de haven van Stellendam óf de parkeerplaats aan de Oostdijkseweg, Goedereede (naast nummer 107). Vanaf deze locaties starten de wandelpaden.

In de Kwade Hoek bevinden zich een paar uitkijkpunten. In het hoogste duin bevinden zich een paar vogelkijkhutten. De wandelroutes voeren je er langs.

Hou er rekening mee dat de wandelroutes door de Kwade Hoek niet zozeer lang zijn, maar wel redelijk zwaar. Het mulle zand op het strand, de vette slik tussen strand en duingebied, maken het lopen zwaarder dan normaal. Staat tegenover dat de ruimten onmetelijk zijn en je jezelf midden in authentieke natuur waant. Wendt je aangezicht dan wel af van de rookpluimen boven de Europoort die je aan de overkant van het water ziet (bij helder weer).

De Kwade Hoek is een populair wandelgebied. Helaas ook onder bezitters van viervoeters die in zo’n gebied hun hond natuurlijk los laten lopen. Dat wil nog wel eens een verstorende werking hebben op de aanwezige vogels. Het beste tijdstip om vogels te kijken is sowieso vroeg in de morgen en door de week. Op zaterdag en zondag wordt het na tienen allengs drukker in het gebied (ondanks het feit dat de zondagsrust nog hoog in het vaandel staat op het eiland Goeree-Overflakkee).

Ga je vogels kijken in de Kwade Hoek sta dan ook altijd even stil bij het haven van Stellendam. Daar worden met de nodige regelmaat bijzondere kustvogels gezien. Ook het Zuiderdiep (tegenover de haven) is een fraai natuurgebied. Er bevindt zich zelfs een vogelkijkhut, ‘t Kiekgat geheten. Kijk in de winter ook uit over de weilanden achter de duinen. Grote groepen ganzen foerageren er met soms een zeldzame soort zoals dwerggans of roodhalsgans. Je maakt er ook kans op grote groepen goudplevieren. In 2016 liep er zelfs een Amerikaanse goudplevier tussen, een dwaalgast. Nou ja, dat is ondertussen alweer zeven jaar geleden. Een teken dat ik er ook niet jonger op word… En om je vogeltocht compleet te maken ga je in de wintermaanden natuurlijk even door naar de Brouwersdam voor de zeevogels en zeehonden.

Horeca

De inwendige mens valt op dit deel van het eiland prima te verzorgen. Hou je van vis, breng dan eens een bezoek aan de zeevishandel van de visafslag. De naam weet ik niet precies, maar de zaak zit aan de kopse kant van het enorme gebouw. Hier serveren ze heerlijke vissoep en andere visgerechten. De vishandel tegenover de visafslag kreeg in de AD Haringtest 2016 geen beste score. Laat ik het zo formuleren: vishandels die dermate slecht scoren in de test, die mijd ik in de regel. Toch waagde ik me een keer aan een broodje haring in deze viswinkel. Helaas, het broodje was al lang daarvoor ingepakt en speciaal voor mij een haring schoon maken, daar was men niet van gediend. In dit soort viswinkels heb ik niets te zoeken.

Wil je in een eeuwenoude sfeer lunchen of dineren, breng dan een bezoek aan de Gouden Leeuw in Goedereede. Voor een snack bezoek je een snackbar in Ouddorp. De snackwagens op de Brouwersdam leveren een bedroevende kwaliteit, naar mijn mening. Daar koop je alleen iets wanneer je van honger dreigt om te komen. Er is zelfs een snackwagen die je op de borden toeschreeuwt ‘Vlaamse patatten’ te verkopen, maar zodra je je bakje frieten oppakt, zie je dat het dertien in een dozijn fabriekspatatten zijn. Die zijn voor de meeuwen nog niet goed genoeg, hooguit voor onnozele toeristen. Je kunt op de Brouwersdam beter één van de strandtenten op het sportstrand bezoeken.