Noordkant van de Grevelingendam

Aan de ene kant van de dam ligt het Grevelingenmeer, het grootste zoutwatermeer van Europa. Dit is de noordkant. Aan deze kant liggen uitgestrekte recreatieterreinen die overigens wel uitnodigen om vogels te kijken. De recreatieplassen worden van het Grevelingenmeer gescheiden door eilandjes van steen. In het voorjaar broeden hier visdiefjes. In najaar en winter overwinteren vogels als rotgans, middelste zaagbek, geoorde fuut en zwarte ruiter op en aan het water. Bontbekplevieren, tureluurs en andere steltlopers kom je overal tegen op de slikranden en eilanden. De ijsvogel jaagt langs de oever en in voorjaar en zomer jagen lepelaars in de recreatieplassen. Neem een verrekijker en liefst een telescoop mee. In de uitgestrekte bosschages kom je in het voorjaar zangvogels tegen als nachtegaal, zwartkop, grote bonte specht, groene specht etc. Je kunt er bovendien enorme zwermen vinken zien die bestaan uit putter, vink en keep. In de winter let je bovendien op de houtsnippen die tot vlak naast de fietspaden zitten. Zeker als het heeft gesneeuwd zijn ze goed zichtbaar. Roofvogels als sperwer en buizerd zie je er regelmatig. In het voorjaar groeien er talloze orchideeën op de grasvelden. De Grevelingendam heeft om deze reden een reputatie onder botanici. In een nat najaar groeien er talloze paddenstoelen in en rond de bossen.

Zuidkant van de Grevelingendam

De andere kant van de Grevelingendam is minstens zo interessant. Je kijkt hier over uit over de Oosterschelde en er is dus sprake van eb en vloed. Bij eb vallen enorme schorren droog waarop je in de goede perioden talloze wadvogels kunt zien. Denk aan groenpootruiter, tureluur, rosse grutto, zilverplevier, kanoet, bontbekplevier, bonte strandloper, wulp. regenwulp, scholekster en zwarte ruiter.

Op het water achter het restaurant kun je in najaar en winter geoorde fuut, fuut, middelste zaagbek en brilduiker zien. In de haven achter het restaurant worden mosselen gekweekt. Speur hier zeker naar watervogels als geoorde fuut en dodaars.

De lepelaar is de laatste jaren in voorjaar en zomer vaste gast op de slikken. In de winter zitten er naast brilduikers, futen, dodaars en middelste zaagbek ook grote groepen rotganzen. Visdief, grote stern en dwergstern jagen er boven het water in voorjaar en zomer op visjes en garnaaltjes. Rotgans, pijlstaart en bergeend foerageren er in de koude maanden van het jaar. Is het laag water dan raad ik je een wandeling over het wad aan. Kijk wel eerst op de borden welke delen van het slik vrij toegankelijk zijn! Een deel van het slik is namelijk natuurgebied. Daar kunnen wadvogels in alle rust foerageren en zelfs broeden. Neem je verrekijker of telescoop mee en speur naar de wadvogels. In najaar en winter kun je twee uur voor hoog water en tot een uur erna van heel dichtbij de wadvogels bekijken. En tenslotte: vlak voor het parkeerterrein in de richting van Bruinisse loopt een strekdam het water in. Hier kun je bontbekplevier en kanoet zien foerageren. En bij hoog water staan hier groepjes steltlopers op afgaand water te wachten.

Aanzet van de Grevelingendam, zijde Goeree-Overflakkee

De Grevelingendam grenst voor een klein deel ook aan de Krammer. Dit zoetwatermeer biedt in najaar en winter plaats voor duizenden wintervogels. Dat begint al in de zomer wanneer eenden en ganzen in de rui gaan. Grote groepen knobbelzwanen, futen, geoorde futen en andere soorten dobberen er op de golven, vaak vlak voor de dam. In de winter maak je er zelfs kans op de ijsduiker. Het heet hier de Hoek van Sint-Jacob. Dit is een geweldige plek om vogels te kijken vanaf de parallelweg.

Een einde verder, waar de Philipsdam tegen de Grevelingendam aan ligt, dobberen vaak grote groepen eenden op de plassen. Kuifeend, tafeleend, soms een topper, pijlstaart, slobeend, krakeend en in de winter regelmatig groepjes nonnetjes. Rotganzen foerageren hier in de bermen.

Praktische informatie over vogels kijken op de Grevelingendam

De slikken aan de kant van de Oosterschelde kun je prima overzien vanaf de parallelweg. Voor minder validen ook ideaal: je hoeft alleen maar je auto in de berm te parkeren. Als het veel geregend heeft moet je er wel op letten dat je twee wielen op het asfalt laat staan, anders zou je wel eens kunnen gaan slippen en kom je niet meer los uit de modder. Na het kokkels rapen is mij dat wel eens overkomen.

Ben je goed ter been dan kun je ook kiezen tussen fietsen of wandelen. Het leuke van wandelen is dat een klein deel van de slikken vrij toegankelijk zijn. Ik raad je aan om eens vogels te gaan kijken vanaf de slikken. Omdat de vogels gewend zijn aan mensen op de wad, kun je ze van relatief dichtbij bekijken. Zelfs de normaal gesproken schuwe lepelaar laat zich van dichtbij bekijken. Spreekt vanzelf dat er altijd één stap te veel is en dat vogels dan op de wieken gaan. Maar wie goed let op de gedrag van de vogels kan dit voorkomen. Doe wel schoeisel aan dat tegen het zoute water kan, dus rubberen kaplaarzen. Op zomerse dagen zou je ook slippers of zelfs blote voeten kunnen overwegen. Let dan wel op scherpe oesters en andere schelpen die nu en dan tegenkomt. Let op: sinds kort is een groot deel van de slikken verboden terrein, juist om de wadvogels rust te gunnen. Hou je aan het verbod en kijk vanuit de berm naar de grote groepen vogels die er nu bij laag water kunnen rond scharrelen.

Aan de kant van Goeree-Overflakkee bevindt zich Restaurant Grevelingen. Achter dit restaurant worden mossels gekweekt (hangcultuur). In deze binnenhaven zwemmen in de winter futen, dodaars en middelste zaagbekken. Na het restaurant, in de richting van Bruinisse, beginnen de schorren en slikken. Bij opkomend water komen de wadvogels steeds dichter naar de kust. Aan de kant voor Bruinisse overwintert jaarlijks een aantal kuifduikers.

Je kunt eigenlijk het hele jaar vogels kijken aan de Grevelingendam. In de wintermaanden zie je er wintergasten als rotgans, brilduiker, middelste zaagbek, fuut, dodaars, groenpootruiter, wulp, tureluur, zwarte ruiter, zilverplevier en bonte strandloper. De maanden april-mei en september-oktober staan in het teken van de doortrek. Veel vogels doen de slikken aan om aan te sterken en zich voor te bereiden op de trek naar Noord of Zuid. In de zomermaanden kun je er kijken naar lepelaar, visdief en dwergstern. Alle maanden maak je kans op steltlopers en eendensoorten.

Let altijd op het getij. Om vanuit de auto vogels te kijken kun je het beste kiezen voor de laatste twee uur voor hoog water of de laatste twee uur na hoog water. Er zijn dan alleen droge slikken vlak onder de dam, je kunt de wadvogels dan dus van dichtbij bekijken. Wil je gaan wadlopen, kies dan voor een uur voor laag water. Let op dat er verschillende kreken door de slikken lopen. Als het water opkomt, lopen die als eerste vol. Raak niet ongemerkt ingesloten door het water. Nu stroomt het water niet hard aan de Grevelingendam, dus zo’n vaart zal het niet lopen. Maar met kleine kinderen blijft het opletten.

Op zomerse dagen wordt de Grevelingendam ook druk bezocht door badgasten. En aan de kant van Bruinisse is een spitgebied. Er wordt daar gegraven naar zeepieren en zagers. Maak maar eens een praatje met een van de spitters en kijk eens in de emmers. Voor kinderen is het altijd een belevenis om een grote zeepier of zager vast te pakken. Over kinderen gesproken: het water aan de Grevelingendam stroomt niet hard en het is er relatief ondiep. Ideaal om er te badderen met (kleine) kinderen.

Ben je op zoek naar meer vogelgebieden in de buurt van de Grevelingendam, bekijk dan mijn overzicht van interessante vogelgebieden in Zeeland.

Eten & drinken

Aan het begin van de Grevelingendam bevindt zich Restaurant Grevelingen. Vanaf het terras heb je een prachtig uitzicht over de Oosterschelde. In de wintermaanden lopen er vaak grote groepen rotganzen bij het restaurant. Je kunt er lunchen en dineren. Aan de andere zijde van de dam, aan de kant van het Grevelingenmeer, kun je eten bij PUURRR by Rich. Een gezellig restaurant met een prachtig uitzicht. Het is ook nog eens ideaal voor kinderen. Een zandstrandje naast het terras en ook de speeltoestellen zijn in trek.

In de zomermaanden staat op de parkeerplaats bij Bruinisse een mobiele cafetaria. Hier bakken ze aardige patatten en je kunt er o wonder zelfs met pin betalen! Grote attractie zijn de meeuwen die azen op de overgebleven frieten.

Je kunt natuurlijk ook naar Restaurant Grevelingen met zijn zelfbedieningsdeel en á la carte. Of je rijdt door naar Bruinisse waar je diverse (vis)restaurants en cafetaria’s vindt.

Lees hier meer over vogels kijken op het wad van de Grevelingendam. En ga je een keer het wad op, lees dan ook mijn tien tips voor vogels kijken op het wad.

Route & parkeren

Over parkeren hoeven we het niet te hebben. Parkeren kan overal langs de dam. Kijk wel uit voor het verkeer dat op sommige plekken behoorlijk hard voorbij kan razen. Zeker bij de Hoek van Sint-Jacob is het uitkijken geblazen.

Je bereikt de Grevelingendam via de N59 die over de eilanden Goeree-Overflakkee en Schouwen-Duivenland loopt.