Nonnetje- Smew- Zwergsäger – Harle piette – Mergellus albellus
Het nonnetje (mergellus albellus) is een lid van de familie van de duikeenden waartoe de zaagbekken behoren. Hij is verrassend genoeg geen familie van de middelste zaagbek en de grote zaagbek wat ik altijd dacht. Nee, hij is meer verwant aan de brilduiker, zo lees ik in het boek Vogelfamilies van Nederland. Nonnetjes zijn behoorlijk schuwe eenden. Ze vliegen vaak bij het minste of geringste al op. Het zijn wintergasten in ons land. Nonnetjes broeden in Siberië en Noord-Rusland en verblijven in de wintermaanden (grofweg van december tot en met maart) in ons land. Vooral op het zoete water vind je ze met de grootste aantallen op het IJsselmeer en het Markermeer. In Nederland overwinteren jaarlijks ca. 2.700 – 6.200 exemplaren; in heel Europa ca. 40.000.
Mijn filmpjes over het nonnetje
Herken het nonnetje
Uiterlijk
Mannetje en vrouwtje nonnetje lijken niet erg op elkaar, zoals zo vaak het geval bij eenden. Zie je een mannetje, dan begrijp je meteen waar deze duikeend zijn naam aan te danken heeft. De spierwitte veren met daarin het zwarte lijnenspel doen natuurlijk aan het habijt van klassieke nonnen denken. Maar anders dan de nonnen is een wit nonnetje toch echt een man. Let op het zwarte masker rond het oog, de zwarte veren op zijn achterhoofd, de zwarte lijnen op het lijf en de grijszwarte rugtekening.
Het vrouwtje van het nonnetje ziet er heel anders uit. Haar kop is vrijwel geheel bruin. Haar wangen zijn wit en de rest van het lijf is grijs.
Nonnetjes zijn ongeveer zo groot als een kuifeend.
Leefgebied
In Nederland komen nonnetjes het meest voor op het IJsselmeer en het Markermeer. Daar kun je in de winter grote groepen nonnetjes zien. Daarnaast komen ze verspreid door het land voor op zoet water. Mijn favoriete gebieden om nonnetjes te zien in de winter zijn de Brabantse Biesbosch en de Philipsdam.
Het nonnetje broedt in zéér kleine aantallen in Nederland. In 2020 zijn zeven broedgevallen vastgesteld in Friesland.
Geluid
Het geluid van het nonnetje heb ik nog nooit gehoord, maar het is een raspend geluid dat lijkt op het geluid van een kikker.
Roep:
Mijn tips om het nonnetje te zien:
Wil je nonnetjes zien, dan zijn dit mijn belangrijkste tips:
- Kijk op waarneming.nl waar momenteel nonnetjes worden gezien.
- Ga in de winter een keer vogels kijken langs het IJsselmeer, het Markermeer of in de Brabantse Biesbosch.
- Nonnetjes zijn over het algemeen heel schuw. Hou afstand, zet de motor van je auto uit als je in de auto zit, en maak je onzichtbaar. Ruiken de nonnetjes onraad, dan zijn de geheid weg. Jammer voor jou, maar natuurlijk niet goed voor de vogels zelf.
Goede gebieden:
Vooral:
- IJsselmeer
- Markermeer
Deze soort lijkt op:
- Geen andere eend
Bescherming van het nonnetje
Voor nonnetjes in Nederland is rust van het grootste belang. Omdat ze zo schuw zijn, raken ze al snel verstoord. Dat is zeker in de winter, wanneer de temperaturen al zo laag zijn, niet best. Beter steken ze hun energie in het zoeken naar voedsel, in plaats van het vluchten voor mensen en honden. Het is dus belangrijk dat er stiltegebieden overblijven waar nonnetjes ongestoord kunnen overwinteren.
De beste verrekijkers voor vogelaars
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00 | |
Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn. | |
1. Vortex Diamondback HD 10x42  | Ligt heerlijk in de hand. Helder beeld, ook bij weinig licht. Volledig multi-coated lenzen |
2. Bynolyt Stork WPR 10x42 DCF  | Een slank en elegant instapmodel. Laag gewicht. Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 8x42. |
3. Kowa SVII 10x42  | Lichtgewicht allround verrekijker. Volledig multi-coated lenzen. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00 | |
Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. | |
1. GPO Passion ED 10x42  | Hoogwaardig ED glas. Ligt zeer prettig in de hand. Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is. De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss. |
2. Bynolyt Yellowbird 8x42  | Zeer scherp en lichtsterk beeld. Zeer prettig gebruikscomfort. Relatief lichte verrekijker. |
3. Hawke Frontier EDX 10x42  | Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber. Hoogwaardige coatings en prisma's. Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort. Ook verkrijgbaar als 8x42. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00 | |
Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen. | |
1. GPO Passion HD 10x42  | Scherp van rand tot rand. HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld. Zeer natuurgetrouwe kleuren. |
2. Leica Trinovid HD 10x42  | Robuust en lichtvan gewicht. Haarscherp beeld en briljant beeld. Zeer nauwkeurig scherpstellen. |
3. Swarovski CL Companion 8x30  | Een van de beste verrekijkers van dit moment. Hoogwaardige materialen en coatings. Heerlijk lichtgewicht. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00 | |
Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers! | |
1. Swarovski NL Pure 10x42  | De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment! |
2. Leica Noctivid 10x42  | Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. |
3. Zeiss Victory T*SF 8x42  | Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! |
Duurzame producten voor de vogels in je tuin Het hele jaar rond de vogels in je tuin welkom heten. En zeker in de herfst en de winter! Met verantwoorde producten zoals vogelvoer en nestkasten om in te schuilen. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin. |  |