Wilde zwaan – Whooper swan- Singschwan – Cygne chanteur – Cygnus cygnus
De wilde zwaan (Cygnus cygnus) maakt altijd veel indruk op me. Deze zwaan is ongeveer even groot als de alom bekende knobbelzwaan maar oogt een stuk sierlijker. Dat wordt veroorzaakt door zijn lange slanke hals en de prachtige geel-zwarte snavel die ook nog eens in één lijn ligt met zijn voorhoofd. Weet je wilde zwanen in de buurt te zitten, ga ze dan zeker bekijken, is mijn advies! Er overwinteren elk jaar tussen de 2000 en 4800 wilde zwanen in ons land volgens de Vogelatlas van Nederland. En volgens Verschenen of verdwenen is de wilde zwaan één van de nieuwe soorten die zich in de afgelopen eeuw als broedvogel in ons land hebben gemeld. Het zijn overigens niet meer dan 2 broedparen per jaar, dus heel veel zijn het er niet.
Mijn filmpjes over de wilde zwaan
Herken de wilde zwaan
Uiterlijk
Het uiterlijk van de wilde zwaan is onmiskenbaar: een spierwitte zwaan die even groot is als de knobbelzwaan, met een lange slanke hals en een geel-zwarte snavel. In vergelijking met de kleine zwaan is hij fors groter. Let ook op de patroon van het geel op de snavel: het geel loopt op de snavel van de wilde zwaan in een punt door tot voorbij de neusgaten. Bij de kleine zwaan loopt het geel nooit voorbij de neusgaten en eindigt het niet in een punt. Bij jonge wilde zwanen zijn zowel de veren als de snavel grijs.
De wilde zwaan lijkt qua grootte op de knobbelzwaan. Ik vind de wilde zwaan wel iets sierlijker.
Leefgebied
In Nederland kun je de wilde zwaan in de winter zien, en dan vooral in het noordoosten van het land. In Groningen, Drenthe, Flevoland, Gelderland en de Veluwe Randmeren. In Zeeland kun je ze jaarlijks rond het dorp Zonnemaire zien, vaak te samen met kleine zwanen. Elders in het land kun je hier en daar kleine aantallen zien. Zo probeer ik ze ieder jaar in de winter op de noordoever van het Oostvoornse Meer te gaan bekijken.
Geluid
Het geluid van de wilde zwaan heeft iets weg van het geluid van de kraanvogel. Het is een trompetterend geluid dat ver draagt.
Beluister hier de roep van de wilde zwaan:
Mijn tips om de wilde zwaan te zien:
Wil je wilde zwaan zien, dan zijn dit mijn belangrijkste tips:
- Kijk op waarneming.nl waar momenteel wilde zwanen worden gezien.
- Ga in de winter een keer vogels kijken in de Lepelaarsplassen bij Almere. Grote kans dat je daar wilde zwanen ziet en je bent meteen in een prachtig natuurgebied. Neem wel een telescoop mee als je die hebt, want vaak zitten ze op grote afstand voor de vogelkijkhut.
- Blijf op afstand. Wilde zwanen zijn best schuw, ze gaan snel op de wieken.
- Zie je in een weiland een grote groep knobbelzwanen, speur de groep dan af om te kijken of er misschien ook wilde zwanen (en kleine zwanen) tussen staan.
Goede gebieden:
Denk aan:
- Schouwen-Duiveland (Zonnemaire en Oosterland)
- Drenthe
- Lepelaarsplassen
- Rond het IJsselmeer
- Het Oostvoornse Meer
Deze soort lijkt op:
Bescherming van de wilde zwaan
Met de wilde zwaan gaat het wereldwijd gelukkig goed. Rond 1950 stond deze prachtige vogel er niet best voor als gevolg van jacht, het rapen van eieren en het wegnemen van kuikens. In Finland stond hij zelfs op het randje van uitsterven. Gelukkig herstelde de populatie snel toen de wilde zwaan beschermd werd. Nederland is voor de wereldwijde populatie niet heel belangrijk. Slechts een paar procent van de hele populatie overwintert in ons land. Boeren die in het kader van natuur-inclusieve akkerbouw de wilde zwaan willen helpen, zouden kunnen wachten met het omploegen van hun akkers. Oogstresten van bieten, worteltjes en aardappelen worden hooglijk gewaardeerd door de wilde zwanen. Verder is verstoring natuurlijk uit de boze. Zie je wilde zwanen, hou dan afstand. Zo voorkom je dat ze verschrikt opvliegen.
De beste verrekijkers voor vogelaars
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00 Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn. |
1. Vortex Diamondback HD 10x42  Helder beeld, ook bij weinig licht. Volledig multi-coated lenzen Ligt heerlijk in de hand. |
2. Bynolyt Stork WPR 10x42 DCF  Een slank en elegant instapmodel. Laag gewicht. Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 8x42. |
3. Kowa SVII 10x42  Lichtgewicht allround verrekijker. Volledig multi-coated lenzen. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00 |
Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. |
1. GPO Passion ED 10x42  Hoogwaardig ED glas. Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is. De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss. Ligt zeer prettig in de hand. |
2. Bynolyt Yellowbird 8x42  Zeer prettig gebruikscomfort. Zeer scherp en lichtsterk beeld. Relatief lichte verrekijker. |
3. Hawke Frontier EDX 10x42  Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber. Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort. Hoogwaardige coatings en prisma's. Ook verkrijgbaar als 8x42. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00 |
Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen. |
1. GPO Passion HD 10x42  Scherp van rand tot rand. HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld. Zeer natuurgetrouwe kleuren. |
2. Leica Trinovid HD 10x42  Robuust en lichtvan gewicht. Haarscherp beeld en briljant beeld. Zeer nauwkeurig scherpstellen. |
3. Swarovski CL Companion 8x30  Een van de beste verrekijkers van dit moment. Hoogwaardige materialen en coatings. Heerlijk lichtgewicht. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00 |
Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers! |
1. Swarovski NL Pure 10x42  De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment! |
2. Leica Noctivid 10x42  Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. |
3. Zeiss Victory T*SF 8x42  Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! |