Tips om de middelste zaagbek te zien

Middelste zaagbek – Red-breasted Merganser- Mittelsäger – Harle huppé – Mergus serrator

De middelste zaagbek (Mergus serrator) is een lid van de familie van de zaagbekken. De grote zaagbek en het nonnetje zijn de twee andere leden uit deze familie die je in ons land kunt zien. De kokardezaagbek, een dwaalgast uit Noord-Amerika, wordt ook soms in ons land gezien (vaak zijn het ontsnapte exemplaren), maar is alleen in naam een zaagbek. Feitelijk is de kokardezaagbek het enige lid van één of ander eendengeslacht. De middelste zaagbek broedt in bescheiden aantallen in Nederland, vooral rond de Waddenzeel en in de Zeeuwse Delta. Ga hem vooral niet zoeken, want de middelste zaagbek is in de broedperiode gebaat bij rust. In najaar en winter is de middelste zaagbek een talrijke duikeend op onze wateren. Je ziet hem dan vooral langs de kust, op het zoute water. Maar diep landinwaarts kom je de middelste zaagbek ook tegen op zoete wateren. De randmeren van het IJsselmeer bijvoorbeeld, en de Friese meren. Hun naam hebben zaagbekken te danken aan hun snavel: die bezet met scherpe kartels. Hebben ze eenmaal een vis gevangen, dan is er geen ontsnappen meer aan…

Mijn filmpjes over de middelste zaagbek

Herken de middelste zaagbek

Uiterlijk

Een mannetje middelste zaagbek zul je vast snel herkennen. De veren op zijn donkergroene kop vormen een wilde kuif. Je kunt hem met recht een punker noemen. Zijn snavel is vuurrood. De rest van het slanke lijf is bontgekleurd: de nek is wit, de borst roodbruin, de flanken grijswit en de rug grijs met een zwarte lijn.

Het vrouwtje van de middelste zaagbek is bruin. Ze deelt de wilde kuif met de man. En ook haar snavel is rood, hoewel meer oranjerood.

De middelste zaagbek lijkt op de grote zaagbek. De grote zaagbek is echter groter én is meer wit en heeft geen wilde kuif op de kop. Ook vind je de grote zaagbek hoofdzakelijk op zoete wateren, terwijl de middelste zaagbek zowel op zout als op zoet water gezien wordt, met een lichte voorkeur voor zout.

Leefgebied

In Nederland kun je de middelste zaagbek overal zien waar grote oppervlakten water zijn. Op de Noordzee, Waddenzee, Oosterschelde en Westerschelde. In havens en kanalen. En natuurlijk op meren in het binnenland. Broeden doet hij in bescheiden aantallen in de Zeeuwse Delta en in de Waddenzee.

Geluid

Het geluid van de middelste zaagbek is heel bijzonder. Het lijkt wel op een geluidje uit één van de eerste computerspelletjes.

Beluister hier de ‘zang’ van de middelste zaagbek:

middelste zaagbek brouwersdam sjaak huijer
Mijn tips om de middelste zaagbek te zien:

Wil je de middelste zaagbek zien, dan zijn dit mijn belangrijkste tips:

  • Kijk op waarneming.nl waar momenteel middelste zaagbekken worden gezien.
  • Ga in de winter een keer vogels kijken op de Brouwersdam, op het Grevelingenmeer of in havens langs Noordzee, Oosterschelde, Westerschelde of Waddenzee.
  • Hou je rustig en blijf liefst onzichtbaar, want middelste zaagbekken zijn behoorlijk schuw, zeker op plaatsen waar weinig mensen komen. Mij valt op dat ze op de Brouwersdam minder schuw zijn dan langs de Grevelingendam.
  • Neem een stoeltje mee en blijf een tijdje rustig zitten als je middelste zaagbekken in het vizier hebt. Laat ze aan je wennen. Soms komen ze na een tijdje op je afzwemmen.
  • Wil je middelste zaagbekken fotograferen, ga dan languit liggen, liefst onder een camouflagedoek. De eenden komen dan heel dichtbij en je kunt ze bovendien vanuit een heel laag perspectief fotograferen.
Goede gebieden:

Denk aan:

Deze soort lijkt op:
Middelste zaagbek (fotograaf: Sjaak Huijer)
Baltsende middelste zaagbekken (fotograaf: Sjaak Huijer)

Bescherming van de middelste zaagbek

De belangrijkste beheersmaatregel om de middelste zaagbek te beschermen is om rustige watergebieden te creëren. Gebieden waar in de winter niet aan watersport wordt gedaan. Broedende middelste zaagbekken zijn gebaat bij rust. Hou je daarom aan de regels in natuurgebieden in de Waddenzee en de Zeeuwse Delta en laat zeker geen honden los in de vrije natuur. Middelste zaagbekken zijn grondbroeders; verstoring door honden is funest. Tot slot is schoon en visrijk water van eminent belang voor middelste zaagbekken en natuurlijk niet alleen voor deze prachtige duikeend! Het tegengaan van vervuiling door allerhande chemische stoffen is van het grootst belang.

De beste verrekijkers voor vogelaars

De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00

Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn.

1. Vortex Diamondback HD 10x42

Ligt heerlijk in de hand.

Helder beeld, ook bij weinig licht.

Volledig multi-coated lenzen

2. Bynolyt Stork WPR 8x42

Door Roots verkozen tot beste verrekijker in deze prijsklasse.

Laag gewicht.

Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 10x42.

3. Kowa SVII 10x42

Lichtgewicht allround verrekijker.

Volledig multi-coated lenzen.

De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00

Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. 

1. GPO Passion ED 10x42

Hoogwaardig ED glas.

Ligt zeer prettig in de hand.

Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is.

De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss.

2. Bynolyt Yellowbird 8x42

Zeer scherp en lichtsterk beeld.

Zeer prettig gebruikscomfort.

Relatief lichte verrekijker.

3. Hawke Frontier EDX 10x42 

Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber.

Hoogwaardige coatings en prisma's.

Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort.

Ook verkrijgbaar als 8x42.

De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00

Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen.

1. GPO Passion HD 10x42

Scherp van rand tot rand.

HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld.

Zeer natuurgetrouwe kleuren.

2. Leica Trinovid HD 10x42

Robuust en lichtvan gewicht.

Haarscherp beeld en briljant beeld.

Zeer nauwkeurig scherpstellen.

3. Swarovski CL Companion 8x30

Een van de beste verrekijkers van dit moment.

Hoogwaardige materialen en coatings.

Heerlijk lichtgewicht.

De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00

Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers!

1. Swarovski NL Pure 10x42

De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment!

2. Leica Noctivid 10x42

Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. 

3. Zeiss Victory T*SF 8x42

Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! 

Duurzame producten voor de vogels in je tuin

Het hele jaar rond de vogels in je tuin welkom heten. En zeker in de herfst en de winter! Met verantwoorde producten zoals vogelvoer en nestkasten om in te schuilen. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin.