De grote barmsijs werd door één van de kijkers van een filmpje van me de winterkneu genoemd. Dat vind ik wel een passende benaming. De grote barmsijs zie je uitsluitend in najaar en winter in ons land en alleen wanneer er in het hoge noorden (Scandinavië en Rusland) voedseltekorten zijn. Dan zakken de grote barmsijzen massaal af naar het zuiden en kun je ze in ons land soms in zwermen van enige honderden vogels zien vliegen of in bomen foerageren. De aantallen fluctueren enorm. Het ene jaar zijn er weinig grote barmsijzen in ons land, terwijl het volgende jaar er overal zwermpjes rond vliegen.
Mijn filmpjes van de grote barmsijs
Herken de grote barmsijs
Uiterlijk
De grote barmsijs is een ietwat onopvallende vogel. Hij is bruin. De onderzijde is lichter dan de bovenzijde en het hele lijf is gestreept. Zowel mannetje als vrouwtje hebben een rood voorhoofd. De mannetjes hebben bovendien een roze borst. Onder de snavel hebben beide geslachten een zwarte keelvlek.
Vaak vliegen er ook ‘gewone’ sijzen mee op met de grote barmsijzen. De gewone sijzen herken je aan hun geelgroene verenkleed.
Leefgebied
Grote barmsijzen houden zich vaak op in elzen, lariksen en berken. Ze pikken met hun snavels de zaadjes uit de zaadkegels. Daarbij hangen ze onderste boven. Mijn ervaring is dat ze soms wekenlang op eenzelfde plek rondhangen. Grote barmsijzen zijn beslist niet schuw. Ze blijven vaak aan de zaadkegels hangen terwijl je onder de vogels door wandelt. Je moet je natuurlijk wel rustig houden. Een te hard en onverwacht geluid en ze vliegen massaal weg.
Geluid
Het geluid van de grote barmsijs wordt in de ANWB Vogelgids van Europa omschreven als een metalig klinkend, tsjett-tsjett-tsjett. Of je die omschrijving zelf ook had verzonnen weet ik niet, maar ik kan me er iets bij voorstellen. Beluister hier het geluid ‘in het echt’. Dit is de vluchtroep:
Mijn tips om de grote barmsijs te zien:
Wil je grote barmsijzen zien dan zijn dit mijn tips:
- Kijk op waarneming.nl naar actuele waarnemingen. Sorteer op jouw provincie.
- Zoek naar gebieden waar veel elzen groeien. Deze boom is denk ik wel favoriet bij grote barmsijzen. Dat kan in de bebouwde kom zijn, op een recreatieterrein of in een natuurgebied.
- Heb je een zwermpje grote barmsijzen ontdekt, loop er dan heel rustig naar toe, zonder onverwachte bewegingen of geluiden te maken.
- Lees hier mijn tips hoe je grote barmsijzen naar je tuin lokt.
Goede gebieden:
- Slingelandse Plassen in de Alblasserwaard
- De Onlanden onder de stad Groningen
- De omgeving van Krimpen aan den IJssel
- De omgeving van Katwijk
- Alle gebieden waar veel elzen groeien.
Bescherming van de grote barmsijs in Nederland
De grote barmsijs behoeft geen extra bescherming. De beste bescherming van de grote barmsijs is het aanplanten van inheemse boomsoorten als berk en els. Liefst in grote dichtheden, dus dicht bij elkaar. Het doet er daarbij niet toe of dat in of buiten de bebouwde kom gebeurt. De grote barmsijs verschijnt namelijk ook midden in de bebouwde kom. In de winter van 2024 zag ik wekenlang achter elkaar grote barmsijzen in harte Alblasserdam, zelfs vlak bij mijn woning. Langs het Elsenpad groeien, je raadt het al: heel veel elzen en de grote barmsijzen peuterden de zaadjes uit de elzenproppen. Laat in de middag zag ik ze dan ook op de grond naar voedsel zoeken. Ze pikten de zaadjes op die ze eerder die dag hadden laten vallen.
Duurzame producten voor de vogels in je tuin Het hele jaar rond de vogels in je tuin welkom heten. En zeker in de herfst en de winter! Met verantwoorde producten zoals vogelvoer en nestkasten om in te schuilen. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin. |  |