Tijd om heggen en houtwallen aan te planten

In dagblad Trouw lees ik een interessant artikel: in Wallonië wil de regering ongeveer vierduizend kilometer aan heggen en houtwallen aanplanten. En het lijkt erop dat ook in Vlaanderen en Nederland de geesten rijp worden voor de stoffering van ons landschap met deze oeroude elementen. Dat vind ik goed nieuws, want na het lezen van het boek Caspar loopt werd ik heen en weer geslingerd tussen hoop en moedeloosheid. Op de ene bladzijde las ik over initiatieven gericht op behoud van biodiversiteit en de kwaliteit van ons landschap, terwijl ik al een alinea verder soms over het tegendeel las.

Biologische tuinplanten

Door biologische planten te kiezen, draag je bij aan een gezonde bodem, schonere lucht en een bloeiend ecosysteem. Ze zijn vrij van schadelijke chemicaliën en trekken een rijkdom aan bijen, vlinders en vogels aan. Maak je tuin een levendig paradijs waar natuur en mens samenkomen. Kies voor biologische tuinplanten en geef biodiversiteit een steuntje in de rug!

Tot ongeveer halverwege de twintigste eeuw werd haast elke akker en weide omzoomd door een heg of houtwal. Meidoorn, sleedoorn, vlier, wilg, els en andere bomen en struiken vormden brede hagen. Het vee vond er op zomerse dagen schaduw, in de herfst werd er hout geoogst voor in de kachel en de hout van wilgen werd op allerlei manieren toegepast. Dat dit soort hagen ook nog eens heel belangrijk zijn voor de biodiversiteit op het platteland, staat buiten kijf. Wie in het voorjaar wel eens een bezoek heeft gebracht aan de Brenne of Bourgondië die zal het beamen. Het wemelt er van de zangvogels als grauwe gors, cirlgors, zwartkop, grasmus, nachtegaal, boomleeuwerik en roodborsttapuit. Ook vogels als patrijs, grauwe klauwier en zomertortel hebben baat bij dit soort landschap.

Helaas zijn de heggen langzaam maar zeker uit ons landschap verdwenen. Hoe dat is gegaan en nog gaat, lees je in het boek dat ik hierboven al noemde: Caspar loopt. In de jaren zeventig was de ruilverkaveling de grote oorzaak. Percelen werden samengevoegd en de noodzaak om akkers en weilanden door een haag te scheiden verviel daarmee. De toepassing van prikkeldraad was voor veel boeren ook een stap ‘voorwaarts’. Prikkeldraad behoeft veel minder onderhoud en is dus veel goedkoper. De weinige hagen die deze eerste slag overleefden staan nu ook onder druk. Ondanks bepalingen dat hagen zomaar niet mogen worden verwijderd, hebben boeren daar wel iets op gevonden. Vaak gaat het zo:

Een haag moet worden gesnoeid. Niet alleen overtollige takken worden verwijderd, maar ook een paar bomen en struiken. Het volgende jaar worden nog een paar bomen verwijderd en de daaropvolgende jaren ook. Net zo lang tot er een zielig haagje overblijft, deze bomen ook tegen de vlakte gaan en tot slot niemand weer weet dat er ooit een haag stond. Soms hebben boeren de verplichting een verwijderde haag elders te compenseren door daar een nieuwe haag aan te leggen, maar die nieuwe stukken haag zijn vaak niet meer dan een schaamlap. Wat overblijft zijn industriële weilanden en akkers. Puur gericht op productie, vaak nog met toepassing van chemicaliën en kunstmest ‘van buiten’ ook. En het refrein blijft: niemand die zich de ‘goede oude tijd’ nog herinnert en dus ook niemand die nog in verzet komt.

Terug naar Wallonië. Klimaatverandering bracht de Waalse regering ertoe om na te gaan in hoeverre de aanplant van heggen een positieve rol kunnen spelen. De hagen nemen CO2 op en halen fijnstof uit te lucht. Dat de hagen ondertussen ook nog eens goed zijn voor de biodiversiteit is natuurlijk mooi meegenomen. Vandaar dat de Waalse bevolking enthousiast reageerde op de plannen. Boeren en burgers zien het wel zitten en er stromen meer subsidieaanvragen voor de aanleg van hagen binnen dan ooit te voren.

In Nederland worden de plannen en voornemens in Wallonië met veel belangstelling gevolgd. Er is zelfs al een Nationale Bossenstrategie in ontwikkeling waarin ook de aanleg van hagen wordt opgenomen. En de Postcodeloterij steunt Plan Boom. En dan is er nog de stichting Trees for All, die CO2-compensatieprogramma’s uitvoert. Ten slotte moet ook nog de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap worden genoemd, dat een Deltaplan voor het Landschap heeft ontwikkeld. Dat plan leek twaalf jaar geleden werkelijkheid te worden, maar toenmalig staatssecretaris Henk Bleker gooide roet in het eten. Welke studie over de natuur in Nederland ook lees, overal kom ik deze CDA-prominent tegen en zelden tot nooit in positieve zin. Wat dit bio-vandalisme met christelijke politiek te maken heeft, is me een volstrekt raadsel.

Ondertussen heb ik nog een reden om het landschap eens flink te stofferen met brede hagen: het lawaai van verkeer en industrie, maar vooral van het verkeer. Ik kan werkelijk nergens in de Alblasserwaard wandelen of fietsen of ik hoor autoverkeer razen. Een paar rijzen hagen tussen provinciale wegen, snelwegen en dorpen smoren het voortdurende geraas. In elk geval in de zomer, wanneer de hagen in blad staan. In een regio als de Alblasserdam is dan wel meteen een dilemma geboren: met hagen behaag je talloze akkervogels, maar geen weidevogels als grutto en tureluur. Die blieven onbelemmerd uitzicht. Hoe moet je dat nou weer plooien?

Misschien is daarbij de oplossing wel onderscheid te maken tussen weilanden waar je echt geen weidevogels in wilt hebben, omdat de legsels vanwege de manier van landbouw bedrijven toch kansloos zijn. Deze akkers zouden omringd kunnen worden door hagen. En weilanden die natuur-inclusief worden beheerd, zouden dan optimaal ingericht kunnen worden voor de weidevogels, dus zonder hagen, of hooguit hier en daar een struik of boom.

De beste verrekijkers voor vogelaars

De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00

Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn.

1. Vortex Diamondback HD 10x42

Ligt heerlijk in de hand.

Helder beeld, ook bij weinig licht.

Volledig multi-coated lenzen

2. Bynolyt Stork WPR 10x42 DCF

Een slank en elegant instapmodel.

Laag gewicht.

Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 8x42.

3. Kowa SVII 10x42

Lichtgewicht allround verrekijker.

Volledig multi-coated lenzen.

De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00

Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. 

1. GPO Passion ED 10x42

Hoogwaardig ED glas.

Ligt zeer prettig in de hand.

Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is.

De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss.

2. Bynolyt Yellowbird 8x42

Zeer scherp en lichtsterk beeld.

Zeer prettig gebruikscomfort.

Relatief lichte verrekijker.

3. Hawke Frontier EDX 10x42 

Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber.

Hoogwaardige coatings en prisma's.

Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort.

Ook verkrijgbaar als 8x42.

De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00

Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen.

1. GPO Passion HD 10x42

Scherp van rand tot rand.

HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld.

Zeer natuurgetrouwe kleuren.

2. Leica Trinovid HD 10x42

Robuust en lichtvan gewicht.

Haarscherp beeld en briljant beeld.

Zeer nauwkeurig scherpstellen.

3. Swarovski CL Companion 8x30

Een van de beste verrekijkers van dit moment.

Hoogwaardige materialen en coatings.

Heerlijk lichtgewicht.

De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00

Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers!

1. Swarovski NL Pure 10x42

De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment!

2. Leica Noctivid 10x42

Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. 

3. Zeiss Victory T*SF 8x42

Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! 

Duurzame producten voor de vogels in je tuin

Het hele jaar rond de vogels in je tuin welkom heten. En zeker in de herfst en de winter! Met verantwoorde producten zoals vogelvoer en nestkasten om in te schuilen. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin.