De provincie Zuid-Holland kent een ontzettend gevarieerd landschap. Het duin- en waddengebied in het westen, de uitgestrekte weilanden in de Alblasserwaard en Krimpenerwaard en dan natuurlijk ook nog de Biesbosch, één van de grootste zoetwatermoerassen in Europa. Ook nog eens één van de weinige zelfs met getij! En dan hebben we ook nog de Hoekse Waard en Voorne-Putten waar je polders met zware klei aantreft. In al die gebieden vind je uitstekende vogelgebieden. Het ene gebied wat groter dan het andere, maar toch. Je hoeft zelden ver te rijden om vogels te kunnen kijken in Zuid-Holland. Zelfs in de Europoort, dat enorm verstedelijkte gebied, kun je heerlijk vogels kijken.
Lees verder De beste vogelgebieden in Zuid-HollandTag archieven: Zuid-Holland
Kanoeten in de winter
Kanoeten in de winter. Niet heel bijzonder, want van deze steltloper verblijven er dan wel een aantal langs onze kust. Maar zo gek vaak heb ik ze nog niet gezien. Een waarneming in de Alblasserwaard zou enig opzien baren. En een waarneming in mijn jonge jaren op Tholen kan ik niet heugen. Terwijl ik een groep rotganzen aan het filmen was, kwam dit groepje kanoeten plotseling aanlopen. Op zoek naar voedsel, nu en dan stil staand om de veren te poetsen. Op de Brouwersdam geen opzienbarend fenomeen. Het leuke is wel dat de kanoeten relatief dichtbij komen. Ga rustig onder aan het talud zitten en geheid dat ze op een zeker moment voorbij marcheren. Evenals andere steltlopertjes trouwens.
Weekbericht #53 Oudjaar
Het was een goed vogelweekje! Ik had een paar dagen vrij en benutte die om een paar vogeltochtjes over de Zuid-Hollandse en Zeeuwse eilanden te maken. De eerste vogeltocht liep over Goeree-Overflakkee. De volgende via de Brouwersdam en Neeltje Jans naar Wilhelminadorp. Wie de bijzondere waarnemingen een beetje bijhoudt, kan nu met enig succes raden naar de soorten die ik gezien heb.
Opvallend is dat de Zeeuwse natuurgebieden stampvol vogels zitten. De Prunje achter Zierikzee zit stampvol eenden, ganzen en steltlopers. Om maar met het meest spectaculaire te beginnen: tienduizenden goudplevieren en kieviten wolken samen boven de nieuw aangelegde natuur. Tussen de brandganzen en rotganzen dwaalt een roodhalsgans, maar die heb ik zelf helaas niet gezien. Ben je in de gelegenheid, ga dan een keer vogels kijken in dit fantastische vogelgebied. Pak dan meteen de Brouwersdam mee, waar het afgelopen weekend overigens een beetje tam was. Een jagende slechtvalk, een zeekoet tegen de glooiing, paarse strandlopers en een grote zee-eend waren mijn meest bijzondere waarnemingen. Er is vandaag een parelduiker gezien en al weken bivakkeert er een zwarte zeekoet bij de blokkendam. Beide heb ik niet gezien. Over die zwarte zeekoet gesproken: die wordt ook al geruime tijd gemeld vanuit de vluchthaven op de Neeltje Jans, maar ook daar kon ik hem niet vinden. Goed zoeken dus, en een beetje geluk hebben.
Met mijn goeie vriend Sjaak maakte ik de ronde over Goeree-Overflakkee. Bij Ouddorp bleef onze blik haken bij een rotgans met een opvallend witte flank en grote nekvlek. De waarneming leverde een leuke gedachtewisseling op Facebook op en de eindconclusie stond mij wel aan: een zwarte rotgans die normaliter aan de westkust van Noord-Amerika overwintert. Opvallend vind ik het grote aantal dodaarzen die je her en der op de wateren ziet. De jachthaven van Ouddorp is een uitstekende plek om de kleinste van de Europese futen van dichtbij te zien. Je komt ze momenteel in heel veel brakke sloten en op zilte wateren tegen. Draai je auto maar eens richting het Watersnoodmuseum. Op de oude kreek voor het museum wemelt het letterlijk van de dodaarzen. Geoorde futen kwamen we op de zoete Krammer en in het spaarbekken op de Philipsdam tegen. Ze worden op meerdere plekken in Zeeland gemeld, waaronder het Veerse Meer. Over de Krammer gesproken: langs de dijk bij Oude-Tonge zit het vol met grote zaagbek, middelste zaagbek, brilduiker, een enkele wilde zwaan en kleine zwaan, futen en voor wie geduldig speurt met een telescoop: een ijsduiker. Op Schouwen-Duiveland verblijven rond Nieuwerkerk groepen kleine zwanen. De tocht over Goeree-Overflakkee eindigde bij Battenoord waar een grote groep flamingo’s voor een aardige toeloop zorgt.
Het toppunt van deze week was het bezoek met zoonlief aan het Schor Wilhelminapolder. Daar wordt al een paar weken een witkopgors gemeld. Een zeer zeldzame dwaalgast uit Siberische streken. De witkopgors dook vlak voor onze neus op en liet zich gewillig filmen. Ook in het Havenkanaal tussen Wilhelminadorp en Oosterschelde de nodige dodaarzen, een enkele middelste zaagbek en een kleine zilverreiger.
Ook elders in het land valt er het nodige te zien. Peter op Pad bezocht natuurgebied Zeevang boven Purmerend. En maakte er een paar prachtige foto’s van een slechtvalk. Ook dit gebied zit stampvol vogels, neem alleen al de tienduizenden smienten die hij op zijn weblog meldt. Mijn bezoek aan de Zuidpier bij IJmuiden smaakte naar meer en daarom volg ik bezoekverslagen met extra belangstelling. De kuifaalscholver die ik er filmde wordt nog altijd gezien. Eveline Lenderink laat zien hoe zelfs een ‘gewone’ steenloper fotogeniek kan zijn. Meer naar het oosten ligt natuurgebied de Mepper Hooilanden. Cor Fikkert schoot er bijzondere opnamen van wilde zwanen en kleine zwanen die met elkaar in de clinch lagen. Ook zijn foto’s van een jagende blauwe kiekendief in hetzelfde natuurgebied mag er zijn. Herman Versteeg bezocht de Oostvaardersplassen. Ik vermoed dat daar de vogels op grote afstand zitten, want hij maakte vooral foto’s van wilde paarden en edelherten. Wie in korte tijd veel vogels wil zien, moet daar nu erg zijn best doen denk ik.
Dan ontkom ik er niet aan om even stil te staan bij de velduilen bij Zevenhuizen. Drukte alom daar aan de Slingerkade en soms een wat minder fatsoenlijk opererende natuurfotograaf. En als er dan drie velduilen dood worden gevonden, is Leiden in last. Terecht overigens, want van dooie velduilen wordt niemand blij. Inmiddels is er een stop- en parkeerverbod op de Slingerkade afgekondigd dat streng wordt gehandhaafd. Dat betekent een extra stukje wandelen, goed voor de gezondheid! Wil je nog wel een paar mooie foto’s van Zevenhuizense velduilen bekijken, neem dan een kijkje op de weblog van natuurfotograaf Remco van Daalen.
Ik eindig waar ik begon: in Zeeland. Waar precies weet ik niet. John Korteweg, een plaatsgenoot van me ontdek ik nu, bezocht mijn geboortegronden. Met succes. Ik had graag naast hem gezeten toen de groep sneeuwgorzen hem tot op vier meter naderde. Prachtige foto’s langs een Zeeuwse dijk. Echt even bekijken om vervolgens te concluderen: het leven aan de Zeeuwse kust is goed.
Terwijl achter me het oudejaarsrumoer nu echt goed losbarst, sla ik mijn laatste weekbericht van 2015 op. Hopelijk laten onze bijzondere én ‘gewone’ wintergasten zich niet het land uit jagen door al het knallende geweld. De klapekster die ik vanmiddag bij Oud-Beijerland zag trok zich in elk geval niets aan van de klappen. Een goeie jaarwisseling en een vogelrijk 2016 toegewenst.
Hartelijke groeten,
Jako
Klapekster in De Staart bij Oud-Beijerland
Vorige week kwam het bericht tot me dat er een klapekster verblijft in natuurgebied De Staart bij Oud-Beijerland. De Staart is een relatief nieuw natuurgebied dat vol staat met bramen en meidoorns. Koeien en paarden houden het gras kort en die afwisselende vegetatie is ideaal voor de klapekster. Bekijk de video maar eens. Hij zit vrijwel altijd hoog in een struik, op de uitkijk naar muizen en insecten. Dat hij een bedreven muizenvanger is bewees ‘mijn’ klapekster vanmiddag: hij dook plotseling naar de grond en vloog weg met een muis in zijn snavel. Niet voor niets dat deze klauwierensoort opgenomen is in de Zakgids roofvogels van Europa. Het ging helaas te snel om het te filmen. Terwijl de jeugd zijn geld offert aan klappen die een fractie van een seconde duren, deed ik op oudjaarsdag mijn eerste waarneming van een klapekster. Een aangename klapper om het jaar mee af te sluiten, nietwaar? Tot volgend jaar!
Waar en hoe je klapeksters kunt zien.
Laat ik beginnen met het hoe. Heb je op bijvoorbeeld waarneming.nl gelezen dat in een gebied een klapekster zit, speur dan de toppen van struiken en boompjes af op een opvallend lichte verschijning. Klapeksters zitten vrijwel altijd in een top als ze aan het jagen zijn. Je moet echt een verrekijker of telescoop meenemen. Officieel is een klapekster een zangvogel, maar het is een felle roofvogel en die zijn meestal behoorlijk schuw. Kom je te dicht in zijn buurt, en dat is al snel, dan vliegt hij naar zijn volgende uitkijkpost. Dat viel me trouwens op: de klapekster in De Staart had een vast rondje. Hij begon in het midden en vloog dan naar rivier om langs de rivier weer naar het midden te vliegen. Als je het patroon eenmaal hebt ontdekt, dan weet je waar je kunt gaan zitten. En dan maar hopen dat hij niet te lang in een top ver weg blijft zitten…
Natuurgebieden met een afwisselende vegetatie, middelhoge struiken en lage grasveldjes, zijn rijk aan muizen en insecten. Ideaal biotoop voor een klapekster. De Groote Peel, de Slikken van de Heen in Zeeland en het Fochteloërveen zijn zulke natuurgebieden. En De Staart bij Oud-Beijerland dus. In Nederland is de klapekster als broedvogel helaas uitgestorven. Het zijn nu wintergasten. Ze schijnen honkvast te zijn die elke winter naar hetzelfde gebied terugkeren.
En dan nu even kennismaken met de klapekster in De Staart. Als je goed luistert hoor je hem in het begin zachtjes zingen. Het oudejaarsgeweld heb ik niet weggepoetst, dat hoort er nu eenmaal bij.
Baardmannetjes in de rietvelden bij het Oostvoornse Meer
Baardmannetjes laten zich niet makkelijk filmen. Altijd rietstengels voor de vogels! Zaterdag stond ik aan het Oostvoornse Meer plots midden in een groep baardmannetjes. Even plotseling dat ze verschenen, waren ze ook weer verdwenen. In deze opname een paar flitsen van deze ontmoeting.
Surrealistisch
Het water in het Oudeland van Strijen oogt wat surrealistisch, net iets té roze. En dan die twee meerkoeten erdoorheen. Jammer genoeg flapperde de aalscholver die ook vlak onder de kant zwom er snel vandoor. Zulk licht vang je niet elke dag. Er moet een heldere zonsopgang zijn. En dan nog is het maar even, een minuut, haast een paar tellen slechts. En dan is het water de komende uren weer gewoon grijs water.
