De rotgans broedt in het Hoge Noorden van Europa, Azië en Noord-Amerika. En overwintert een stuk zuidelijker. Een van de drie ondersoorten overwintert in ons land: de zwartbuikrotgans. De zwartbuikrotgans is ‘onze’ rotgans. Hij broedt op het Taimyrschiereiland in het uiterste noorden van Rusland. In dit onherbergzame gebied verrichte Barwolt Ebbinge onderzoek naar de relatie van de rotgans tussen sneeuwuil, poolvos en lemmingen. Wat bleek: in een lemmingenarm jaar, vingen sneeuwuil en poolvos meer rotganskuikens dan in lemmingenrijke jaren. En toch broedt de rotgans dichtbij sneeuwuilen. Want: de fanatieke wijze waarop de sneeuwuil zijn nest verdedigt, vergroot de veiligheid van het rotganzennest. Dat de sneeuwuil ook af en toe een rotganskuiken rooft wordt op de koop toegenomen. Lees verder De witbuikrotgans in Nederland
Tag archieven: witbuikrotgans
Over een witbuikrotgans op de Brouwersdam
Drie ondersoorten kent de rotgans: de zwartbuikrotgans, de witbuikrotgans en de zwarte rotgans. In onze contreien overwintert de zwartbuikrotgans. Je komt momenteel grote groepen tegen in Zeeland, Zuid-Holland en in het Waddengebied. De twee andere ondersoorten zijn hier dwaalgasten. Pas filmde ik in de buurt van Ouddorp een zwarte rotgans te midden van zwartbuiken. Hij of zij miste ergens de afslag naar de Stille Oceaan en sloot zich aan bij zwartbuiken. En dan nu een witbuikrotgans op de Brouwersdam. Witbuiken laten zich volgens onderzoeker Barwolt Ebbinge alleen in zeer koude winters langs onze kust zien. In dat licht kun je deze waarneming opmerkelijk noemen, want je moet wel een erge koukleum zijn wil je deze winter streng noemen.
Waar herken je een witbuikrotgans aan?
Het antwoord op deze vraag ligt nogal voor de hand: aan de witte buik die ook tussen de poten licht is. De overgang tussen zwarte borst en witte buik is heel scherp. Zou je nu denken dat een zwarte rotgans dus helemaal zwart is, dan heb je het mis. De zwarte rotgans heeft weliswaar een ontzettend donkere buik, maar heeft ook een opvallend lichte flank. En de zwartbuikrotgans heeft geen zwarte buik maar een eigenlijk gewoon een beetje een grijzige. Zo lastig kan het zijn. Vogels kijken valt niet altijd mee. Maar troost je: ook voor de vogels zelf valt het soms niet mee. Overlevers zijn, de rotganzen. In een paar dagen tijd vliegen ze non-stop van Siberië naar onze kust om zich hier vet te vreten voor de terugreis en het korte broedseizoen. Om na het uitvliegen van de jongen meteen de biezen te pakken. Je kunt ze van eind september tot en met mei aan onze kust zien. Eigenlijk zijn ze hier meer thuis dan daar in het hoge Russische noorden.
Over een zwarte rotgans op Goeree-Overflakkee
Bij Ouddorp filmde ik een rotgans met een opvallend witte flank en grote keelvlek. Twee kenmerken van een zwarte rotgans. En toch. Na het raadplegen van de uitmuntende vogelgids Vogeldeterminatie en het fenomenale boek De rotgans van Barwolt Ebbinge ben ik gaan twijfelen. Is hij wel donker genoeg om een zwarte rotgans (Branta bernicla nigricans) te zijn? En het lijkt erop dat de keelvlek aan de voorzijde niet sluit zoals bij zwarte rotganzen gebruikelijk is. Is het misschien een hybride zwarte rotgans met een witbuik- of zwartbuikrotgans?
Een zwarte rotgans zou bijzonder zijn. Bijna de hele wereldpopulatie zwarte rotganzen overwintert langs een van de Amerikaanse kusten. Af en toe waait er eentje met ‘gewone’ zwartbuikrotganzen mee richting de Nederlandse kust.
Omdat ik twijfelde heb ik een berichtje geplaatst op Facebook. Al snel gaf iemand een uitgebreide reactie waarin hij aangaf dat het inderdaad een zwarte rotgans is, en wel een mannetje. Dit op basis van de keelvlek, lichte flank en donkere bovenzijde.
Hij graast te midden van een groep zwartbuikrotganzen bij de rotonde op de N57 voor Ouddorp en zal vast vaker te zien zijn daar in de weilanden of op het Grevelingenmeer.