Dirk Hilbers, auteur van de natuurgids Veluwe, kondigt zijn gloednieuwe natuurgids met enige bravoure aan als dé natuurgids. En dat mag ook wel. De natuurgids Wadden is een natuurgids van formaat. Je vindt in deze natuurgids een mix van achtergronden, mooie illustraties, routebeschrijvingen en tips voor vindplaatsen van bijzondere flora en fauna. Meer heb je toch niet nodig als natuurliefhebber?
Lees verder Recensie: Wadden. De Natuurgids, Dirk HilbersTag archieven: Waddenzee
Vogels kijken op Terschelling
Alom aangeprezen als ideaal vakantie-eiland: Terschelling. Natuurlijk, veel mensen gaan voor de stranden en de festivals. Maar elke vogelaar zal begrijpen dat Terschelling een vogelparadijs is. Aan de zuidkant ligt de uitgestrekte Waddenzee, het belangrijkste natuurgebied van Nederland. Aan de noordkant stroomt de Noordzee, een natuurgebied dat niet onderdoet voor de Waddenzee. En te midden van die zilte natuur een eiland met een gevarieerd landschap: duinen, meren, kwelders, naald- en loofbossen. En buitendijks natuurlijk de slikken en schorren. En in die natuur wemelt het van de vogels. Meest waddenvogels, maar tijdens de trek- en broedperiode ook ontzettend veel zangvogels.
Wie gaat vogels kijken op Terschelling wil weten wat de beste plekjes zijn op het eiland. Hieronder noem ik de belangrijkste vogelplekken op Terschelling met de vogelsoorten die je er kunt zien.
De beste perioden om vogels te kijken op Terschelling
Allereerst nog iets over de beste perioden om te gaan vogels kijken op Terschelling. Zoals over het algemeen in Nederland zijn dat voorjaar en najaar. In beide perioden vindt de vogeltrek plaats. Naar zuid en noord. In het voorjaar arriveren vanaf maart de eerste broedvogels. De maanden maart tot en met mei laten die zich gelden. Voor het najaar geldt dat de maanden september tot en met november het beste zijn. Overigens kun je natuurlijk het hele jaar goed vogels kijken op Terschelling. Vroeg in de zomer immers begint de najaarstrek al. En in de winter verblijven er grote groepen wintergasten in de Waddenzee.
Overdag kun je ervoor kiezen om rond hoog water vogels te gaan kijken. Zoek dan een hoogwatervluchtplaats op. Vlak voor hoog water komen de zwermen steltlopers aanvliegen. Vlak na hoog water verlaten ze de locatie op zoek naar droogvallende slikken. Bij laag water zitten de vogels veel verder weg en geniet je van de vogels op de slikken. Neem in beide gevallen liefst een telescoop mee.
De beste plekken om te gaan vogels kijken op Terschelling
Kroonpolders. Het grootste duinmeer van Terschelling wordt omringd door duintoppen en lage vegetatie. Je kunt hier heerlijk vogels kijken. Watervogels én zangvogels. Denk aan watersnip, groenpootruiter, zwarte ruiter, tureluur, oeverloper, witgatje, waterral en dodaars. In het struweel en rietpartijen zijn volop zangvogels te zien. In het broedseizoen bijvoorbeeld de nachtegaal, bosrietzanger, sprinkhaanrietzanger, blauwborst, braamsluiper, grasmus, spotvogel en baardmannetje. Tijdens de najaarstrek kun je er ook leuke soorten zien. Denk aan bonte vliegenvanger, gekraagde roodstaart, rietzanger, braamsluiper, roodborsttapuit en kleine barmsijs. Roofvogels komen op al deze vogels ook af. Havik, buizerd, bruine kiekendief en in de winter blauwe kiekendief jagen er.

Dellewal. Deze belangrijke hoogwatervluchtplaats in het zuidwesten van Terschelling moet je zeker bezoeken als je aantallen wilt scoren. Steltlopers als rosse grutto, goudplevier, tureluur, wulp, drieteenstrandloper en kanoet drommen hier te samen tijdens de vloed. Soms wordt er een zeldzaamheid gezien. Een grote pieper of een grauwe franjepoot. En in de winter is dit het jachtterrein voor het smelleken.
Wad/kwelders bij Seerijp. Ook al zo’n fantastische hoogwatervluchtplaats. De steltlopers die ik hierboven al noemde bij Dellewal zie je ook hier, ook hier vaak in enorme aantallen. Ik noem bontbekplevier en bonte strandloper ook nog ter aanvulling. Weet je wat je hier ook kunt zien? Grote groepen lepelaars. En kleine zilverreigers.
De polders ten zuiden van Formerum. Op Terschelling kun je ook genieten van weidevogels als grutto’s en kievit. Je vindt ze in de polders ten zuiden van Formerum. In de winter zijn deze polders het decor van duizenden ganzen, waaronder natuurlijk de fascinerende rotgans.

Boschplaat. Dit is verreweg het meest afgelegen punt op Terschelling. Hier heeft de natuur de vrije hand. Er te komen is een ware uitdaging. Wandelen (of fietsen) over onverharde paden en een uitgestorven vlakte. Maar op die vlakte wemelt het van de vogels. Soms moet je er wel op letten en natuurlijk moet je altijd net op het juiste moment aanwezig zijn. Maar alleen al voor het landschap zou je de Boschplaat al bezoeken. Grote groepen steltlopers en allerlei steltlopers kom je hier tegen en in het voorjaar broeden er lepelaars. Op de Boschplaat kun je ook het befaamde vogelwachtershuisje bezoeken. Dit huisje is vrijwel permanent bezet door vogelaars die de omgeving een beetje in de gaten houden en de aanwezige vogels tellen. Breng een bezoek aan het huisje en laat je informeren door de aanwezige vogelaars. Heel leerzaam en interessant.

Alle andere gebieden. Terschelling is één groot vogeleiland. Er liggen nog tal van andere interessante gebieden die ik hier niet kan noemen. Om alle andere goede vogelgebieden te ontdekken, download hier de vogelkaart Terschelling die Vogelbescherming Nederland heeft ontwikkeld.
Met dank aan Arjen van Trigt voor het ter beschikking stellen van de foto’s.
De beste verrekijkers voor vogelaars
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00 Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn. |
1. Vortex Diamondback HD 10x42 Helder beeld, ook bij weinig licht. Volledig multi-coated lenzen Ligt heerlijk in de hand. |
2. Bynolyt Stork WPR 10x42 DCF Een slank en elegant instapmodel. Laag gewicht. Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 8x42. |
3. Kowa SVII 10x42 Lichtgewicht allround verrekijker. Volledig multi-coated lenzen. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00 |
Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. |
1. GPO Passion ED 10x42 Hoogwaardig ED glas. Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is. De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss. Ligt zeer prettig in de hand. |
2. Bynolyt Yellowbird 8x42 Zeer prettig gebruikscomfort. Zeer scherp en lichtsterk beeld. Relatief lichte verrekijker. |
3. Hawke Frontier EDX 10x42 Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber. Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort. Hoogwaardige coatings en prisma's. Ook verkrijgbaar als 8x42. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00 |
Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen. |
1. GPO Passion HD 10x42 Scherp van rand tot rand. HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld. Zeer natuurgetrouwe kleuren. |
2. Leica Trinovid HD 10x42 Robuust en lichtvan gewicht. Haarscherp beeld en briljant beeld. Zeer nauwkeurig scherpstellen. |
3. Swarovski CL Companion 8x30 Een van de beste verrekijkers van dit moment. Hoogwaardige materialen en coatings. Heerlijk lichtgewicht. |
De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00 |
Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers! |
1. Swarovski NL Pure 10x42 De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment! |
2. Leica Noctivid 10x42 Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. |
3. Zeiss Victory T*SF 8x42 Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker! |
De beste gebieden om rotganzen te zien in het Waddengebied
Wie in ons land rotganzen wil zien, kan daarvoor het beste terecht in de Zeeuwse delta en in het Waddengebied. Bart Ebbinge, auteur van het prachtige boek De rotgans, deed jarenlang onderzoek naar de rotgans. In de Waddenzee en op de Noordpool. Als geen ander kent hij de plekken waar je de komende maanden in het Waddengebied rotganzen kunt zien. Beslist een keer doen, want de rotgans is een van de meest fascinerende vogels van ons land. De top vijf van Bart Ebbinge bestaat uit de volgende gebieden:
Lees verder De beste gebieden om rotganzen te zien in het WaddengebiedLepelaars in de winter
Lepelaars die in een van de Nederlandse natuurgebieden broeden (en dat aantal neemt nog steeds toe), overwinteren voor het grootste deel niet in ons land. Vrijwel alle lepelaars vliegen aan het eind van de zomer naar het zuiden. Waarbij ongeveer 40% de winter doorbrengt in Zuid-Europa. In Frankrijk of Spanje bijvoorbeeld. De rest vliegt door naar gebieden diep in Afrika. Naar het befaamde waddengebied Banc d’Arguin bijvoorbeeld, ten westen van Mauritanië. Een van de bekendste onderzoekers van de trek van steltlopers is Theunis Piersma. Die meewerkte aan het boek Knooppunt Waddenzee en zelf ook een wonderschoon boek schreef over de trek van steltlopers: Reisvogels. In dit artikel gaat het me om de lepelaar die steeds vaker in Nederland de winter afwacht.
Lees verder Lepelaars in de winterRecensie: De Rottum-Expeditie, Peter van der Schelde
Nederland heeft niet veel ongerepte natuurgebieden waar de menselijke hand nauwelijks tot geen rol speelt. Eén van de weinige is de Waddenzee. Hier hebben de elementen vrij spel en op sommige eilanden wordt dat spel niet beperkt door menselijke regels. Rottumeroog is zo’n eiland. Betreden is verboden, maar sommigen hebben het voorrecht er toch aan land te mogen. Peter van der Schelde behoort tot die gelukkigen. Vorig jaar monsterde hij aan op een schip en zette koers naar Rottumeroog. Maar eenvoudig was het niet om op het eiland te komen. De Rottumer-expeditie is zijn verslag van een reis naar één van de meest ongerepte stukjes Nederland.
Lees verder Recensie: De Rottum-Expeditie, Peter van der ScheldeRecensie: Griend, een bewogen eiland, Laura Grovers en Valérie Reijers
Griend, een onbewoond en beroemd vogeleiland in de Waddenzee. Onderzoek naar de natuurlijke dynamiek op het eiland resulteerde in het boek Griend, een bewogen eiland van Laura Grovers en Valérie Reijers. In hun boek vertellen ze het verhaal van dit wandelende eiland, en het verhaal van de grote sterns en drieteenstrandlopers. Het eiland blijkt een belangrijke rol te vervullen tijdens de trek van duizenden steltlopers en sterns. Sterker nog, dit piepkleine eiland vervult voor sommige steltlopers zelfs op wereldniveau een cruciale rol.
Lees verder Recensie: Griend, een bewogen eiland, Laura Grovers en Valérie Reijers