De dag begon behoorlijk somber. Dwars door felle regenbuien bracht ik mijn zoon en twee kameraden naar het korfbalkamp. En op de terugreis werden de buien niet minder fel. Dat bracht me op het idee een zomers filmpje te maken met in de hoofdrol een groot geaderd witje in de ochtendzon. Eenmaal op mijn werk, het was inmiddels begin van de middag, brak de zon voorzichtig door. Ook bij dit weerbeeld past deze opname wonderwel.
Blauwtjes zijn blauw. Zou je denken. Maar dat is niet altijd het geval. Sommige blauwtjes zijn zwart. Of bruin. Zoals het bruin blauwtje. Om de verwarring die zich nu vast van je meester maakt nog verder te vergroten: je hebt ook het vals bruin blauwtje. Een bruin blauwtje, maar dan net een pietsje anders. Het bruin blauwtje heeft op de bovenkant van de voorvleugel een rij helder oranje stippen aan de rand. En die ontbreken bij het vals bruin blauwtje. Dan schijn je ook nog een ondersoort van het vals bruin blauwtje te hebben dat in de Alpen rondvliegt. Maar dat gaat mij echt boven de pet hoor. Ik hou dit exemplaar op een vals bruin blauwtje. Vind ik al mooi genoeg.
Zes minuten lang prachtige natuur in Oostenrijk. Misschien iets te lang, maar kijk maar eens hoeveel vlinders jij herkent. En de vergezichten met uitzicht op dalen en bergen vind ik nog altijd fantastisch. Ik zeg: volgend jaar weer naar de bergen. Waar, dat weet ik nog niet. En of ik de rest van de familie meekrijg is ook verre van zeker.
Wie aangeeft in Nederland een rotsvlinder te hebben gezien, zal prompt worden bestormd door een menigte vlinderbeschermers. Binnen onze landsgrenzen werd de laatste rotsvlinder immers in 1933 gezien. Dat was de zevende en laatste waarneming. In de Ardennen en Eifel kom je de rotsvlinder wel tegen. En in Oostenrijk natuurlijk. Daar vind je rotsformaties van formaat. En steenhellingen. Een bloemrijk kalkgraslandje erbij en je hebt een ideaal leefgebied voor de rotsvlinder gevonden. Hij is het bekijken meer dan waard. Bekijk dit puntgave exemplaar maar eens.
Dagvlinders onderscheiden is vaak al een opgave, maar nachtvlinders zijn nog vele malen moeilijker! Ten eerste omdat er simpelweg veel meer nachtvlinders zijn. Alleen in Nederland al vliegen meer dan tweeduizend soorten rond. De meeste in de nacht, een enkeling ook overdag. Deze worteluil filmde ik in Oostenrijk. Op Facebook werd op mijn vraag wat het is aangegeven dat het of een graanworteluil zou zijn, of een variabele worteluil. Maar het blijkt anders te liggen. Het is een Chersotis cuprea. Hij komt in Nederland niet voor en heeft daarom ook geen Nederlandse naam. ‘Chersotis cuprea’, ik kan er zo spontaan ook geen Nederlandse naam van bakken.
Deze barmsijs filmde ik op een alpenweide in de buurt van de Riflsee in Oostenrijk. Of het een grote of een kleine barmsijs is, vind ik lastig aan te zeggen, omdat ik nooit eerder een barmsijs zag. Ook de vogelgids Vogeldeterminatie (een excellente vogelgids trouwens om de verschillen tussen vogels die sterk op elkaar lijken te ontdekken), geeft geen uitsluitsel. Bij de barmsijs richt deze gids zich namelijk op barmsijzen in de winter. En deze barmsijs filmde ik in hartje zomer, het mannetje is zoals je ziet nog mooi rozerood op de borst. NB. Gelukkig geeft Facebook uitkomst. Even een vraag stellen, en je krijgt al snel antwoord van een ervaren vogelaar. Dit is de kleine barmsijs, want behoorlijk donker. En de kleine barmsijs komt ook juist op grotere hoogte in de Alpen voor.
Een nest rode bosmieren is altijd in beweging. Dit nest filmde ik aan de rand van het bos in Oostenrijk. Altijd leuk om eens een tijdje boven zo’n nest te kijken naar het gekrioel daar beneden. De verleiding om de mieren met een stokje nijdig te maken, heb ik kunnen weerstaan. Ik geef toe, je zou deze video een beetje saai kunnen vinden.
De rotsvlinder is een dwaalgast in Nederland, maar in Oostenrijk heel gewoon. Ik zag er in het Pitztal en Kaunertal in ieder geval veel deze zomer. Hier een rotsvlinder op een alpenweide bij het dorp Arzl.
De zilveren maan is een parelmoervlinder die heel sterk op de zilvervlek lijkt. Zie je de vlinders op de bovenzijde, dan zijn de verschillen haast niet te zien. Welnu, dit is een zilveren maan. Dat kan ik weten, omdat ik de onderkant heb gezien. Allemaal witte cellen met in de grote oranje middencel een zwarte stip. In Nederland is de zilveren maan zeer zeldzaam. Of dat in Oostenrijk ook het geval is, weet ik niet. Ik heb er in elk geval ontzettend veel gezien in het Pitztal.
Na morgenrood, rode vuurvlinder, bruine vuurvlinder en de bruine vuurvlinder alpinus ook nog een ‘gewone’ kleine vuurvlinder in Oostenrijk weten vast te leggen. Deze soort is in Nederland ook talrijk. Ik heb ze zelfs in de berm van de A13 bij Delft gefilmd. Dat is toch bepaald geen natuurgebied. Ook dit is trouwens een mooi vlindertje. Niet zo groot als lijkt in de video. In Nederland is de grote vuurvlinder helaas een stuk zeldzamer. Begin vorige eeuw ontstond er een heuse vlinderkoorts toen de grote vuurvlinder in een natuurgebied in Noord-Nederland werd ontdekt. Van heinde en ver kwamen vlinderjagers op de grote vuurvlinder af om hem te vangen en op hun verzamelbord te prikken. Hoewel ik niet in de ziel van de vlinder kan kijken, lijkt me filmen toch een stuk aangenamer voor deze beestjes. Helaas heb ik nog nooit achter een grote vuurvlinder aan kunnen galopperen. Over die merkwaardige vlinderkoorts kun je lezen in de hommage aan de grote vuurvlinder, Het veen, de vlinder en de openbaring dat Caspar Jansen in opdracht van de Vlinderstichting schreef. Zo, en nu ga ik verder in de heerlijke roman Als je het licht niet kunt zien van Anthony Doerr. Een aanrader, verklap ik je alvast. De recensie volgt later.
