Wintertijd is ganzentijd. Niet voor niets is in de Vogelscheurkalender 2020 de kolgans Vogel van de week in januari. De akkers en weilanden herbergen in de wintermaanden honderdduizenden ganzen. En ook aan de kust, op het wad en in de kwelders, zie je soms enorme groepen. En daarom na mijn vlogs over de rotgans en de toendrarietgans nu een vlog over de brandganzen en kolganzen in de Donkse Laagten, een natuurgebied in de Alblasserwaard.
Lees verder Op zoek naar brandganzen en een paar kolganzenVeel bijzonders heb ik niet te melden over deze waarneming. Anders dan dat ik tijdens een wandeling door de Donkse Laagten, een natuurgebied in de Alblasserwaard, dit groepje kolganzen van dichtbij wist te filmen.
 | Voor de allerjongste kinderen licht ik er toch een verrekijker van een paar tientjes uit: de Bushnell Powerview 8×21. Heel veel licht komt er niet door, maar voor overdag is het voldoende. Voor kinderen van een jaar of vier of vijf aan wie je nog geen verrekijker van tachtig euro of meer wilt uitgeven, is dit een leuk instapmodelletje. |
 | Dit vind ik nou echt een fraaie verrekijker voor kinderen. Vergroting van acht keer is perfect. De diameter van de lens is 42 millimeter, en dat betekent dat het met de lichtsterkte goed zit. Het gewicht is opmerkelijk laag: nog geen 300 gram en dat maakt dit model uitermate geschikt voor kinderen. |
 | Een heel compacte verrekijker met een gewicht van iets meer dan 400 gram. De vergroting van tien keer is wel iets gevoeliger voor trillingen, en daarom is dit model geschikt voor kinderen vanaf een jaar of tien. Maar die zullen er zeker veel plezier aan beleven! |
 | Een verrekijker met een gewicht van 575 gram. Een stoer model dus, voor sommige kinderen een aangenaam kenmerk. Een goed instapmodel voor wat oudere kinderen. De doorsnede van de lenzen is 42 millimeter en dat betekent dat deze verrekijker overdag goed presteert. |
 | Een leuke dakkantkijker voor relatief weinig geld. Een heel laag gewicht, namelijk iets meer dan 200 gram en dat verkleint de kans op trillingen doordat de verrekijker te zwaar is. Geschikt voor jongere kinderen vanaf een jaar of acht. |
 | Dit model is beduidend lichter dan de verrekijkers hierboven. En dat betekent een kleinere kans op vervelende trillingen. Geschikt voor kinderen vanaf acht jaar. |
 | Een verrekijker voor kinderen met veel kracht in de armen. Het gewicht is namelijk ruim 710 gram. Bovendien is de vergroting 10 keer en dat betekent dat deze verrekijker gevoelig is voor trillingen. Alleen geschikt voor kinderen vanaf een jaar of dertien, schat ik in. |
Ik geef toe, wel heel erg cliché en gewoontjes, maar bij gebrek aan beter: ganzen in de Alblasserwaard. Meer krijg ik niet uit mijn pen dit keer.
Duizenden ganzen verzamelen zich elke winter in natuurgebied de Donkse Laagten bij Bleskensgraaf. Heb je het geluk dat ze vlak bij de weg zitten, dan kun je indrukwekkende taferelen zien. Massaal vliegen ze op om al snel weer neer te strijken. De brandganzen en kolganzen, want die soorten zijn, foerageren door elkaar. Een enkele keer dwarrelt er een grote zilverreiger mee in de zwerm. Als de zon schijnt ligt die mooi helderwit op tussen de donkere ganzen. Toen ik deze opnames maakte, inmiddels een paar weken geleden, was het een beetje nevelig. Dat zorgde voor bijzondere sfeerbeelden met korenmolen De Vriendschap en de Broekmolen op de achtergrond.
Aan de winterse temperaturen komt vandaag een eind, daarom vanmorgen even door de Alblasserwaard getrokken. In de buurt van de Donkse Laagten schoot ik deze beelden. Noodgedwongen met de Sony camera van dochterlief. Of mijn eigen camera nog gerepareerd kan worden, staat nog te bezien. Het is een beetje behelpen, opnames maken met een fototoestel, al helemaal omdat ik de optische zoom van vijftig keer sterk optimaal benutte. Dat lukt op een laag statief en met windstilte best aardig. Maar veel opnamen zijn helaas mislukt omdat ik vanaf het raamstatief heb gefilmd. En dan blijkt die auto altijd maar te trillen, ook al staat de motor uit en zit je zelf als een muis zo stil. Dat laatste vooral in gedachten, want je zou zeeziek worden als je lang naar de afgekeurde beelden kijkt. De komende tijd moet ik het met die Sony doen, dus ik heb er maar aan te wennen. Ondertussen is het best een aanrader om in de winter door de Alblasserwaard te schuimen:
In natuurgebied de Donkse Laagten kun je nu overal grote groepen kolganzen tegenkomen. Hoor je hoge gakgeluiden in de lucht, dan weet je dat er kolganzen op komst zijn. Het is een klein wonder dat er zulke grote groepen zijn! Vanaf 1995 komen de kolganzen met te weinig jongen terug uit de broedgebieden in het Hoge Noorden. Waarom het daar op de Russische toendra zo misgaat, is me niet bekend. Wel maakte SOVON onlangs bekend dat ook 2015 geen best jaar was voor de kolgans. Daar komt bij dat door de zachte winters er steeds meer ganzen in Denemarken en Zweden blijven ‘hangen’. Tja, waarom naar Nederland vliegen wanneer je dichterbij huis je kostje bij elkaar kunt scharrelen? Geniet van de kolgans nu het nog kan! Hier zie je een groep kolganzen met op de achtergrond Molen De Vriendschap in Bleskensgraaf terwijl de wieken draaien. De Alblasserwaard op zijn best!
Waar herken je een kolgans aan?
Je hebt grijze ganzen en bruine ganzen. Brandganzen en rotganzen zijn grijze. Kolganzen en grauwe ganzen zijn bruine. Om met het moeilijkste te beginnen: kolganzen herken je aan hun geluid. Geen zwaar en laag gakken, maar juist hoog, lachend en haast muzikaal volgens mijn vogelgids. Dat laatste is misschien wat overdreven, maar ga eens op ganzenexcursie en probeer de geluiden van de verschillende ganzen te onderscheiden. Uiterlijke kenmerken zijn de witte kol om de snavel en de zwarte strepen over de buik. Vanuit de verte kun je ze verwarren met dwergganzen, die stukken zeldzamer zijn. Ook dwergganzen hebben een witte kol, maar die loopt bij hen tot bijna op de kruin. Bijna een pet dus.
