Je kon de afgelopen decennia het ledenblad van Stichting Het Zeeuws Landschap niet openslaan, of het bevatte wel een redactioneel artikel van Chiel Jacobusse. En wie boeken over de Zeeuwse natuur op de plank heeft staan, zal zijn naam ook vast wel eens zijn tegengekomen. Aan tal van publicaties werkte hij mee. Niet gek, want van 1978 tot 2021 was hij in dienst bij Het Zeeuwse Landschap. Nu publiceerde hij zijn memoires met als titel Zeeuwse natuurbelevenissen die op persoonlijke wijze een inkijkje geven op de manier waarop hij de Zeeuwse natuur beleefde én hielp beschermen.
Actuele Top 10 Best Verkochte Verrekijkers Wat is de Top 10 Best Verkochte Verrekijkers van dit moment? En welk merk staat het meest in de Top 10? Wat blijkt? Een goede verrekijker hoeft niet duur te zijn! |  |
Als jongeling die geboren en getogen is op het eiland Tholen, zei het Zeeuwse Landschap mij eerlijk gezegd lange tijd niet zo heel veel. Helaas heeft de stichting slechts één natuurgebied op mijn geboorte-eiland in beheer, namelijk de Krabbenkreek ten noorden van Sint-Annaland. Er is één ander eiland dat het met evenveel gebieden moet doen, namelijk het nog veel grotere Schouwen-Duiveland. Het heeft waarschijnlijk te maken met de invloedssferenkaart die aangeeft welke terreinbeherende organisaties in welke gebieden actief zijn om onderlinge concurrentie te voorkomen.
Inmiddels heb ik door toegenomen mobiliteit met de meeste natuurgebieden van het Zeeuwse Landschap wel kennisgemaakt, op de gebieden in Zeeuws-Vlaanderen na. En dat is een groot gemis, want de kuststreek van Zeeuws-Vlaanderen kent de hoogste dichtheid van natuurgebieden van Het Landschap, zo blijkt uit het praktische overzichtskaartje in de binnenzijde van de voorkant.
Het boek Zeeuwse natuurbelevenissen had ik waarschijnlijk nooit in handen gekregen, ware het niet dat mijn schoonouders woonachtig zijn in ‘s-Gravenpolder. En laat mijn schoonmoeder nu net een exemplaar van dit boek cadeau hebben gekregen! Er valt heel veel goeds te doen als je op bezoek bent bij je schoonouders en één van die goede dingen is het lezen van een mooi natuurboek. En dus maakte ik vandaag kennis met de natuurbelevenissen van Chiel Jacobusse.
Eén van de eerste foto’s in het boek trok al meteen mijn aandacht: de foto van een veldparelmoervlinder. Ik kon me nauwelijks voorstellen dat deze prachtige vlindersoort in Zeeland voorkomt, en helaas heb ik daarin gelijk. De veldparelmoervlinder is al vóór 1950 uit Zeeland verdwenen. Wat mij betreft een groot gemis. Gelukkig wordt er door het Zeeuwse Landschap ook gewerkt aan herstel en verbetering van biotopen van dagvlinders. Bijvoorbeeld in de Clingse bossen in Zeeuws-Vlaanderen. Er werden lobben gekapt in het bos om de randlengte te vergroten en luwe plekjes te creëen. Na de werkzaamheden meldden zich de keizersmantel, grote weerschijnvlinder en zelfs één keer de grote vos. Ook de eikenpage en kleine parelmoervlinder laten zich regelmatig zien. Eén van de doelsoorten, de kleine ijsvogelvlinder, heeft het echter nog niet gewaagd om de Nederlands-Belgische grens over te steken.
Heel boeiend om te lezen is het verhaal over de Inlaag Keihoogte. De vogelkijkhut in dit gebied vind ik tot de beste van Nederland behoren. En ik blijk niet de enige te zijn. Zelfs een vooraanstaand vogelfotograaf vindt dat, zo blijkt uit het verhaal van Jacobusse. Toch was er in het begin best wat te doen om deze hut. Hij stond in eerste instantie helemaal niet op de juiste plek. Veel te ver van de vogels vandaan. Na verplaatsing én aanpassing van het ontwerp, kreeg de hut zijn uiteindelijke vorm en plaats en bleek het een publiekstrekker. Ik ben er nog heel regelmatig te vinden. Mooi ook om te lezen over de geschiedenis van dit natuurgebied, dat oorspronkelijk ook een recreatieve functie had. Maar de natuur liet niet met zich sollen en kaapte het recreatiedeel gewoon in. Nee, tussen bramen en andere doornstruiken is het niet prettig zonnen! Wie nu wil zonnen, kan maar beter aan de andere kant van de dijk gaan liggen.
Ook mooi vind ik het verhaal over de Rumoirtschorren op Sint-Philipsland. In de winter bezoek ik dit gebied een enkele keer om het vanaf de kade te bekijken. Vanaf een uur na hoog water is het beste tijdstip is mijn ervaring om er wadvogels als zilverplevier, tureluur, rosse grutto en bonte strandlopers te zien. Maar de aandacht van Jacobusse reikt verder dan vogels alleen. Ook schorrenplanten als Engels gras, echt lepelblad en zeealsem worden opgemerkt, evenals lamsoor en zelfs het groot zeegras dat hier te vinden is. Er blijkt zelfs een zoetwaterbron in die slikken te liggen. Dat wist ik niet en ik vind dat heel bijzonder. De schorren en slikken zijn immers zout.
Dat natuurbeheer soms niet altijd van een leien dakje gaat, blijkt uit het verhaal over landgoed Ter Hooge bij Middelburg. De bewoners hadden klachten of kwakende kikkers en dus werden er karpers in in de vijvers rond het kasteel uitgezet. Binnen de kortste tijd waren de kikkers verdwenen, maar waren de vijvers ook veranderd in troebele, algenrijke soep. Het weg vissen van de karpers bood geen soelaas. Het uitzetten van snoekbaarzen leek enig effect te hebben en ook de kolonie blauwe reigers die zich in de bomen langs de vijver vestigde had merkbaar effect. De situatie in de vijvers herstelde zich enigszins, maar de vroegere rijkdom is nog niet terug.
Het aardige van dit boek is dat het niet alleen een inkijkje geeft in de wereld van de Zeeuwse natuurbescherming. De uitdagingen die zich soms aandienen als tegenstellingen, het vele mooie dat je als natuurbeschermer voor de natuur en lokale gemeenschap kunt betekenen en overwegingen en processen bij het al dan niet overgaan tot aankoop van een nieuw gebied… Het laat je ook kennismaken met de mooiste natuurgebieden in de provincie. Wil je een vogeltocht uitstippelen, of ben je op zoek naar een mooi wandelgebied, dan biedt ook daarvoor dit boek de nodige inspiratie. Hierboven noemde ik de overzichtskaart aan de binnenzijde van de voorkant al. Op die kaart kun je ook aflezen in welke gebieden er een vogelkijkhut aanwezig is. Laat ik de hutten in De Blikken en – nogmaals en met reden – die in de Inlaag Keihoogte met ere noemen (bezoek deze hutten liefst in perioden met of na behoorlijke regenval).
Zeeuwse natuurbelevenissen is bovenal een heerlijk boek over de Zeeuwse natuur. Of het nu gaat over planten, insecten, zoogdieren, vogels of simpelweg over het beheer van de Zeeuwse natuur, Chiel Jacobusse weet er met zijn vaardige pen prachtige en doorleefde verhalen over te schrijven. De prachtige foto’s spreken ook tot de verbeelding.
Voor iedereen die de Zeeuwse natuur een warm hart toedraagt een boek dat ik graag aanbeveel.
Zeeuwse natuurbelevenissen / Chiel Jacobusse / Het Paard van Troje / als hardcover
Mijn tips voor natuurbeleving in Zeeland
Met deze tips ontdek je de natuur in Zeeland nog beter:
 | (voor elk budget de drie beste opties) |
 | (héél véél keuze, ook in heel Zeeland en soms met geheel contactloos verblijf en dus heel veilig!) |
 | (voor elk budget een paar goede opties) |
 | (lekker comfortabel genieten op één van de mooiste locaties in Zeeland) |
 | (aantrekkelijke planten voor vogels, vlinders en andere insecten) |
 | (lees hier mijn tips om spechten, mezen en roofvogels naar je tuin te lokken) |
 | (mijn persoonlijke top tien) |
Alles voor een diervriendelijke tuin Het hele jaar rond de dieren in je tuin welkom heten. Met de juiste nestkast, een voederplank, waterschaal of schuilmogelijkheden. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin. |  |