Recensie: Zakgids Stoepplanten, Hortus Botanicus Leiden

Een tijdje geleden besprak ik de Minigids Stoepplantjes, een handige uitvouwkaart voor wie de wilde plantjes op de stoep wil leren herkennen. Die kaart laat zich heel eenvoudig meenemen. De Hortus Botanicus Leiden werkte ondertussen ook aan de bijbehorende Zakgids Stoepplanten. Ook dit is een handzame gids, die 104 stoepplanten beschrijft en afbeeldt. Wil je ook weten welke plantjes tussen de tegels voor jouw huis groeien, lees dan deze recensie.

Stoepplanten vestigen zich spontaan tussen de regels langs huizen. Sommige mensen noemen het onkruid, maar die noemer is te negatief. Planten in de stad dragen bij aan de biodiversiteit en helpen de stedelijke omgeving zelfs te verkoelen. Zolang stoepplantjes niet in de weg staan, of een gevaar vormen, moeten we ze gewoon laten groeien, is de stelregel van de auteurs van de Zakgids Stoepplanten. Zo bezien is veel groen tussen de tegels geen teken van slordig onderhoud, maar juist het teken dat de plantsoendienst een duurzaam beleid voert. Lang leve de stoepplantjes dus!

Stoepplanten zijn een groep planten die zich hebben aangepast aan het stadsleven. Ze groeien op muren, kades, bouwterreinen, langs en op het trottoir. Het zijn geharde planten die weinig eisen stellen. Iedereen kent ze wel, maar de meeste mensen stappen onwetend aan de stoepplantjes voorbij.

recensie zakgids stoepplanten

De Zakgids Stoepplanten beschrijft de 104 meest voorkomende stoepplantjes. De planten staan in de gids handig gegroepeerd rond kleur. Ook hebben de auteurs handige determinatiesleutels toegevoegd die het zoeken een stuk eenvoudiger maken. Eerlijk gezegd zoek ik het liefst op kleur. Dat is het meest eenvoudig en mijn ervaring is dat je dan ook snel bij de juiste soort uitkomt. Het werken met de determinatiesleutels is echt iets voor mensen die houden van puzzelen, vind ik. Dat kost wat tijd, maar het grote voordeel van planten is dat ze niet wegvliegen. Goed dat ze die determinatiesleutels zijn toegevoegd dus.

Prachtklokje, Paardenbloem, Madelief, Akkervergeet-mij-nietje, Maarts viooltje, Jacobskruiskruid, Vijfvingerkruid, Klein hoefblad, Deens lepelblad. Zomaar wat namen van stoepplantjes die in de gids worden beschreven. Dat Deens lepelblad is een bijzondere plant. Hij groeit in de kilometers lange bermen van de rijkswegen, en dan vooral in die bermen die in de winter een behoorlijke portie zout over zich heen hebben gekregen. Dit plantje is namelijk zoutminnend. Je zou het daarom alleen aan de kust verwachten, maar het groeit tot ver landinwaarts.

De paardenbloem is natuurlijk een heel bekende plant. Maar wist je dat er maar liefst 250 microsoorten van de paardenbloem in Nederland voorkomen? De ene paardenbloem is dus de andere niet! In de beschrijving van de planten vind je ook leuke weetjes. Zo ontdek ik dat er in Wageningen (het zal vast de universiteit aldaar zijn) een project loopt over het winnen van natuurrubber uit de Russische paardenbloem. Elke bloem wordt afgebeeld met drie kleurenfoto’s. Bloem en groene delen worden kleurig en fleurig in beeld gebracht.

De Zakgids Stoepplanten is geschreven voor een heel breed publiek. Dat betekent dat de omschrijvingen heel toegankelijk zijn geformuleerd. Toch kom je hier en daar een plantkundige term tegen. Achterin de gids is een handig register opgenomen waarin je de betekenis van deze termen kunt nagaan. Ook heel aardig is dat werkelijk alle pagina’s in de gids zijn benut. Zelfs op de binnenzijden van voor- en achterzijde vind je mooie illustraties van stoepplantjes.

Wil je in jouw eigen omgeving op zoek naar de stoepplanten, dan beveel ik de Zakgids Stoepplanten zonder meer aan. Het is een heel handzaam gidsje dat je makkelijk meeneemt. En mocht je de gids te zwaar vinden, dan heb je dus altijd nog de Minigids Stoepplantjes als uitstekend alternatief en goede aanvulling.

Zakgids Stoepplanten / Hortus Botanicus Leiden / KNNV Uitgeverij / als paperback

Verwelkom nieuw leven in jouw tuin dit broedseizoen!