Dirk Hilbers, auteur van de natuurgids Veluwe, kondigt zijn gloednieuwe natuurgids met enige bravoure aan als dé natuurgids. En dat mag ook wel. De natuurgids Wadden is een natuurgids van formaat. Je vindt in deze natuurgids een mix van achtergronden, mooie illustraties, routebeschrijvingen en tips voor vindplaatsen van bijzondere flora en fauna. Meer heb je toch niet nodig als natuurliefhebber?

Ik durf wel te stellen dat Wadden een ongeëvenaarde natuurgids voor het Waddengebied is. In de allereerste plaats is het inderdaad een natuurgids, maar voor aandacht over de (culturele) geschiedenis van het gebied is ook plaats. Een gids voor natuurliefhebbers met een brede interesse dus. Maar met interesse voor de natuur allereerst!

Omdat de natuurgids Wadden zo rijk aan informatie is, vind ik het lastig om een overzicht te bieden dat je kunt beschouwen als een complete introductie. Reken maar dat het boek vele, vele malen rijker is dan deze bespreking. Bezoek je het Waddengebied voor de natuur (en wie doet dat niet), aarzel dan niet om deze gids aan te schaffen. De gids bied je voor vele jaren inspiratie. Toch een poging om de gids te introduceren:

Fraaie overzichtskaartjes en foto’s brengen op de eerste pagina’s het gebied in beeld. Al op één van de eerste overzichtskaartjes zie je waar de routes je heenvoeren. De waddeneilanden zijn natuurlijk goed bedeeld, maar ook het vaste land van Friesland en Groningen doen mee. Ik bezocht onlangs het Lauwersmeer en ook door dat fantastische natuurgebied is een route uitgestippeld, twee zelfs! Of wat te denken van de Dollard verder in het oosten? Zeker bezoeken als je in de buurt bent. En om dan toch reclame voor de regio te maken: in de polders onder de Dollard broedt een aardig aantal grauwe kiekendieven op de akkers. Een feest om te zien in het voorjaar! Ben je nog niet overtuigd, lees dan het boek De man op de dijk, een van de beste natuurboeken die ik de laatste jaren gelezen heb.

Daarna aandacht voor de geologie van de wadden. Heel interessant is het hoofdstuk over de anatomie van een waddeneiland. Wist je dat ook een waddeneiland een kop, ruggengraat, buik en staart heeft? Dit hoofdstuk mondt uit in de beschrijving van de diverse landschappen in de wadden zoals daar bijvoorbeeld zijn de Noordzee & het strand, de duinen en het kwelder.

Daarna volgen overzichten van markante dieren in het waddengebied, gerubriceerd per soort. Zo volgen zoogdieren, vogels, reptielen en amfibieën, insecten en zeedieren elkaar op. Ook de flora wordt behandeld, met natuurlijk speciale aandacht voor de orchideeën. Want het waddengebied is een van de rijkste gebieden aan orchideeën in ons land. Van gevlekte orchis tot dennenorchis, je vindt ze er allemaal.

En dan kun je er op uit. Je trekt je wandelschoenen aan of stapt op de fiets. Dirk Hilbers heeft ervoor gekozen om eerst een fietsroute uit te stippelen. Deze route geeft een globaal beeld van de omgeving. Vervolgens doorkruis je het gebied te voet en maak je van nog dichterbij kennis met de natuur. Een fijne insteek! De natuurgids Wadden wordt afgesloten met een hoofdstuk boordevol praktische informatie. Wil je weten waar je moet zijn en hoe je er moet komen (denk aan de veerdiensten), dan dit hoofdstuk zeker lezen.

Ik beluisterde een interview met Dirk Hilbers in radioprogramma Vroege Vogels en was meteen geïnspireerd. Hoe mooi is het om een fantastisch natuurgebied als de Wadden te mogen verkennen en te beschrijven. Dat laatste is heel goed gelukt. Deze natuurgids staat boordevol tips om de waddennatuur te beleven. Hoeveel jaar je met deze gids vooruit kan, hangt af van de lengte van je verblijf in het waddengebied. Maar het zullen ongetwijfeld vele jaren zijn.

Wadden / Dirk Hilbers / KNNV Uitgeverij / als paperback