Sporen in de natuur. Soms duiden ze op een vogel, soms lijken ze op een vogel te duiden. Je ziet een loopspoor, je vindt een braakbal, een veer of een kale schedel. En dan is de vraag: welke vogel heeft hier gezeten? Dat is op zijn minst leuk om te weten. En voor onderzoekers is het zelfs soms noodzakelijk om te weten. Hoe herken je een vogel zonder dat je hem hebt gezien of gehoord? Daar helpt de veldgids Vogelsporen van Roy Brown en John Ferguson je mee. Het is echt een fenomenale aanvulling op je gewone vogelgids!
Duurzame producten voor de vogels in je tuin Het hele jaar rond de vogels in je tuin welkom heten. En zeker in de herfst en de winter! Met verantwoorde producten zoals vogelvoer en nestkasten om in te schuilen. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin. |  |
Voor het herkennen van vogels aan de hand van het uiterlijk zijn vele, vele vogelgidsen beschikbaar. Veldgidsen voor beginners en veldgidsen voor gevorderden. Maar aan sporen die vogels achterlaten, wordt maar weinig aandacht besteed. En dat terwijl iemand die onderzoek doet naar bijvoorbeeld broedvogels in een natuurgebied, best zou willen weten van welke vogel een pootafdruk is. Of een kapotte schedel, een braakbal of een veer. Alleen al zo’n spoor kan duiden op de aanwezigheid van een broedgeval. En op zijn minst op de aanwezigheid van de vogel.
Al die sporen die vogels kunnen achterlaten, vind je in de veldgids Vogelsporen. Ik durf wel te beweren dat wie de sporen in deze gids kan herkennen, de ultieme supervogelaar is. Neem alleen al die losse veren die je in het veld kunt vinden. Dat vergt ontzettend veel kennis om die te herkennen. Zeker omdat ook zeldzame vogels in deze gids worden vermeld. Maar nu loop ik op de feiten vooruit.
Welke vogelsporen leer je met deze gids herkennen? Dat zijn achtereenvolgens (poot)afdrukken, nesten en roestplaatsen, sporen van voedsel en gedrag, braakballen, uitwerpselen, veren en schedels. Je kunt deze gids in heel Europa gebruiken, helemaal tot aan de Oeral. Nou, dat ik een flink gebied. En dat allemaal in één veldgids! Dat is ronduit geweldig.
Maar voordat je naar de sporen bladert, krijg je eerst een uitleg over hoe je sporen kunt vastleggen. Want sporen kunnen immers ook verdwijnen. Voetafdrukken of prenten kun je vastleggen door ze na te tekenen, te fotograferen of door er gipsafdrukken van te maken. Je zou zeggen dat in een tijd waarin iedereen met een smartphone op pad gaat, tekenen of gipsafdrukken maken overbodig is. Maar niets is minder waar. Fotograferen heeft zo zijn beperkingen. Er moet voldoende licht zijn, of je moet beschikken over een statief. Maar goed, maak je foto’s, leg er dan altijd een maatstaf naast. En zo volgen hoofdstukken over het analyseren van braakballen, schedels en andere sporen.
Dan begint het echte werk. De plaatjes en de omschrijvingen bij de vogelsporen zoals je ze in de natuur kunt aantreffen. Ik vind het ronduit indrukwekkend hoe de auteurs de sporen minutieus uitwerken. Je vindt tekeningen van de loopsporen van een huiszwaluw naast die van een fitis. Maar een fitis kan lopen en hippen, dat levert twee sporen op. Nou, die tref je dan ook naast elkaar aan. Of let bij het spoor van de graspieper op de lijn die is veroorzaakt door de nagel. De pas van een zwarte kraai lijkt wat mij betreft enorm op die van een houtduif, en toch, er zijn verschillen. En zo volgen afbeeldingen van de sporen van bosuil, sneeuwuil, Canadese gans, kleine mantelmeeuw en vele, vele andere vogels. De kwak zie ik, en de kraanvogel. Zelfs van de monniksgier zie ik de pootafdruk! Ik vind het ronduit indrukwekkend.
Ik moet me inhouden om van deze recensie geen regelrechte longread te maken. Nesten, resten van voedsel, braakballen, uitwerpselen en schedels leveren prachtige overzichten op. Maar nog het meest onder de indruk ben ik van het hoofdstuk over de veren. Ik zie plots alle vogelsoorten in een reguliere veldgids voorbij komen, maar dan uitgebeeld in een paar losse veren. De winterkoning in zeven veren, het goudhaantje in zes veren. De vink, de frater, de zeekoet en het waterhoen. De Noordse stern in tien veren, en de dwergmeeuw in twee. De steenuil, de groene specht, de koereiger, dwergooruil, draaihals en ga zo maar door. Wat een veldgids is dit! Bladzijde na bladzijde en dan al die veren!
De veldgids Vogelsporen is een fenomenale aanvulling op je reguliere vogelgids. Want vogels herken je niet alleen aan hun uiterlijk, ook hun sporen kunnen je veel vertellen. De meer dan duizend illustraties, bestaande uit foto’s en tekeningen brengen al die sporen haarfijn in beeld. Ik ga er nog een keer mee het wad op denk ik. Op zoek naar sporen van meeuwen en steltlopers. Een kijken hoever ik kom.
Vogelsporen / Roy Brown en John Ferguson / Kosmos Uitgevers / paperback
Duurzame producten voor de vogels in je tuin Het hele jaar rond de vogels in je tuin welkom heten. En zeker in de herfst en de winter! Met verantwoorde producten zoals vogelvoer en nestkasten om in te schuilen. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin. | |