Soms krijg ik een boek in handen waarvan ik me afvraag wat ik er precies mee doen moet. Zo’n boek is het imposante boek Vogels van natuurfotograaf Tim Flach. Dit werkelijk uit de kluiten gewassen boek bevat honderden wonderlijke foto’s. Ik bleef naar de foto’s staren en vroeg me bij veel foto’s vertwijfeld af of ik ze nu prachtig vond, of weerzinwekkend. Dat ligt overigens niet aan de kwaliteit van de foto’s, die is werkelijk uitmuntend. Maar al die vogelkoppen in super close-up, dat levert soms ongemakkelijke beelden op. Wat ik hiermee bedoel, lees je hieronder.
Actuele Top 10 Best Verkochte Verrekijkers Wat is de Top 10 Best Verkochte Verrekijkers van dit moment? En welk merk staat het meest in de Top 10? Wat blijkt? Een goede verrekijker hoeft niet duur te zijn! |  |
Tim Flach, een fotograaf die is gespecialiseerd in studiofotografie van vogels, begon dit project om ‘de verbazingwekkende schoonheid van vogels te verkennen aan de hand van een serie foto’s: portretten, detailstudies en foto’s portretten, detailstudies en foto’s van vogels in vlucht.’ Natuurlijk ging zijn aandacht uit naar details, wie de foto’s bekijkt, zal niet ontkennen dat hij er bijzonder in is geslaagd om die details zichtbaar te maken. Om de morfologische diversiteit (verschillen in vormen) in kaart te brengen, koos hij ervoor om de achtergronden vlak te houden. Vaak is de achtergrond zwart, soms wit en een enkele keer een heel andere kleur.
Zijn reis begon bij de voorloper van de vogels, een voorloper waarvan een gaaf bewaard fossiel ergens in Berlijn tentoon wordt gesteld: de Archaeopteryx. Je kent dit fossiel vast van de plaatjes. Via niet-vliegende vogels en verder ontwikkelde soorten die allemaal nog onze planeet voorkomen gaat hij naar gedomesticeerde soorten oftewel: huisdieren zoals kippen en kalkoenen, kortweg pluimvee genoemd. Een evolutionair spoor dus en niet vreemd dat Professor Richard Prum, een vooraanstaande evolutionair ornitholoog en expert op het gebied van veren, de inleidingen bij de delen (hoofdstukken) schreef.
Het boek Vogels beeldt 140 vogelsoorten af. Dat is maar een fractie van de ruim 10.000 vogelsoorten die op aarde leven. Het is wel een representatieve selectie en een verrassende bovendien. Helaas ook aandacht voor twee vogelsoorten die tot voor kort in enorme aantallen op het noordelijk halfrond voorkwamen: de trekduif en de reuzenalk. Van de trekduif vlogen er in de negentiende eeuw miljarden rond in Noord-Amerika. Ook de reuzenalk kwam met miljoenen voor ten noorden van de evenaar. De eerste helft van de negentiende eeuw werden de nekken van het laatste paartje reuzenalk wreed omgedraaid. De laatste trekduif kwijnde in 1914 weg in een Amerikaanse dierentuin. Het lot dat nog vele vogels ten deel zal vallen, zo valt te vrezen.
Dan op naar de de foto’s. De eerste soort mag er meteen zijn: de hop. Een prelude op het fossiel dat ik hierboven al noemde. De kop van de hop is indrukwekkend fraai geportretteerd, en het vliegbeeld eveneens.
Na de hop komt de hoogleraar Prum aan het woord. Hij gaat in op de evolutie van vogels (‘vogels zijn de dinosaurussen van vandaag’) en merkt op dat niet alleen de diversiteit van vogels indruk maakt, het zijn ook de intensiteit en de blik van individuele vogels die ons verbazen. En mocht iemand denken dat vogels maar domme dieren zijn, die komt bedrogen uit. ‘Wetenschappelijk onderzoek naar de intelligentie van vogels laat telkens weer een opmerkelijk groot cognitief vermogen zien.’
Ik blader door het boek en blijf vaak bij de foto’s ‘hangen’. De Incastern met zijn imposante snor brengt me bijna aan het lachen. Kijk ik de Zuidelijke helmkausuaris diep in de ogen, dan ontmoet ik inderdaad een dino. De glanzende veren van de Himalay-glansfazant brengen me onder de indruk van de kleurenpracht. En de bladzijden met links de roodhalsgans en rechts de bergeend roept herkenning op. Dit zijn vogelsoorten die je ook in ons land kunt zien. Koningseider en brileider zijn soorten die een diep verlangen in me losmaken, een verlangen om deze schitterende zee-eenden ooit zelf eens in het wild te mogen aanschouwen. Hetzelfde geldt trouwens voor de Atlantische papegaaiduiker… Het portret van de papegaaiduiker is overigens werkelijk imponerend!
Maar de portretten van de waadvogels zijn zo gedetailleerd dat ze haast afstoten. Lang kijken naar de Afrikaanse maraboe ging me niet goed af. Wat een afzichtelijk beest als je hem van zo dichtbij bekijkt! Hetzelfde geldt gek genoeg voor de Rode lepelaar. Beide vogels lijken aan erosie onderhevig. Met welk een macabere koppen zijn beide vogels bedeeld! Maar ondertussen is de manier waarop deze vogels zijn geportretteerd wel een compliment waard. Zo krijg je vogels denk ik nooit te zien!
Dit zijn twee voorbeelden van ongemakkelijke beelden die ik in Vogels tegenkwam. Afrikaanse maraboe en Rode lepelaar staan echter ver van mijn bed. Ze komen in Europa niet voor. Dat kun je van de pimpelmees en het baardmannetje echter niet zeggen. Beide vogels filmde ik zelf recent nog. Maar wat een bevreemdende foto’s maakte Tim Flach van beide soorten! Het lijken wel twee duiveltjes die je indringend aankijken met hun kwaadaardige blikken! Ongelooflijk dat deze lieflijke zangvogels (en waar baardmannetje betreft een favoriet onder de vogelfotografen) je op deze manier aankijken wanneer je ze van zo dichtbij frontaal fotografeert! De foto’s van deze twee soorten vond ik de meest ongemakkelijke van allemaal. Hier is iets in beeld gebracht, dat eigenlijk niet kan, maar in werkelijkheid dus wel mogelijk is. Ik hoop dat ik de tegenstrijdige gevoelens die deze foto’s losmaken een beetje overtuigend omschrijf.
Je blijft trouwens bladeren en bladeren en bladeren in Vogels. De detailfoto’s van koppen, vliegende vogels en eieren maken diepe indruk. De inleidingen van de professor voegen een welkom stukje inhoud toe. En achterin het boek kom je alle vogels tegen op postzegelformaat met eronder een beknopte omschrijving.
Wil je een medevogelaar verrassen, met andere ogen naar vogels kijken of een koffietafel verrijken met een bijzonder boek, dan is Vogels van Tim Flach een aanrader. Ik bleef erin bladeren. De ene foto maakt duidelijk dat vogels behoren tot de mooiste dieren op aarde, een andere foto roept ongemak of zelfs weerzin op en andere foto’s maken een diep verlangen los. Wat de kracht van fotografie is, wordt helemaal duidelijk in dit indrukwekkende project van Tim Flach.
Vogels / Tim Flach / Fontaine Uitgevers / als hardcover
Alles voor een diervriendelijke tuin Het hele jaar rond de dieren in je tuin welkom heten. Met de juiste nestkast, een voederplank, waterschaal of schuilmogelijkheden. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin. |  |