Twee keer per jaar vliegen miljoenen of misschien wel miljarden vogels van noord naar zuid en andersom. En wie meent dat de vogels op plaats van bestemming zich op één locatie ophouden, die heeft het mis. Vogels zijn vrijwel altijd in beweging. Hoe herken je een vliegende vogel op doortrek? Dat is soms best lastig, want een vogel op doortrek strijkt meestal niet neer. Hij vliegt onverstoorbaar verder, vaak in rap tempo en veel soorten ook nog eens zonder geluid te maken. Met de Veldgids Vogeltrek in beeld leer je de vliegbeelden van talloze trekvogels te herkennen. Wil je je dus wat meer bekwamen in het herkennen van vogels ‘op trek’ dan is deze gids onmisbaar.
Vogels op trek leren herkennen, dat is het doel van de Veldgids Vogeltrek in beeld. Dat geven de auteurs ook aan in de leeswijzer voorin het boek. Zij gaan in op het silhouet, de kleedkenmerken en het gedrag tijdens de vlucht. Ze gaan in deze gids dus uit van het uiterlijk van de trekvogels en niet zozeer van de geluiden die de vogels tijdens de trek maken. De gids focust op 120 vogelsoorten die je in Nederland op telposten kunt zien, maar die behoorlijk zwijgzaam zijn. Tijdens de trek maken ze nauwelijks geluid, vandaar dus de focus op de uiterlijke kenmerken. Wil je trekvogels die juist wel geluid maken tijdens de trek herkennen, dan is de Veldgids Vogeltrek – Vogels herkennen aan hun roep de evenknie van deze nieuwe gids.
De teksten zijn toegankelijk geschreven. Ik denk dat vrijwel alle vogelaars ermee uit de voeten kunnen. De trek en de vliegbeelden worden beschreven. De verspreiding, trekroutes en de trekperiode in Nederland worden beschreven. De trekperioden worden overigens ook duidelijk weergegeven in een staafdiagram. Heel handig. Bij de beschrijving van de vliegbeelden gaan de auteurs in op het silhouet, de belangrijkste kleedkenmerken en het vlieggedrag tijdens de trek. Ook wordt de ‘globale groepsgrootte’ beschreven die je in Nederland kunt tegenkomen. Ook dat kan een indicatie geven voor welke soort je in beeld hebt. De ene vogelsoort vliegt immers vooral solitair, terwijl een naast familielid misschien meer in groepsverband voorbij vliegt.
En dan nog iets over de verspreidingskaartjes. Die vind ik verrassend mooi. De eerste keer dat ik een kaartje bekeek, was ik echt een beetje beduusd door het enorme oppervlakte van Groenland. Daar past West-Europa helemaal in, en als ik het goed bekijk nog een flink stuk Oost-Europa ook. Dat heb ik me nooit gerealiseerd.
In de inleidende hoofdstukken gaan de auteurs gedetailleerd in op het fenomeen vogeltrek. Wil je meer te weten komen over de vogeltrek en het onderzoek dat ernaar wordt verricht, sla de inleiding dan zeker niet over.
Welke soortgroepen kom je in de Veldgids Vogeltrek in beeld tegen? Duikers en futen, Pijlstormvogels en stormvogeltjes, Reigers en ooievaars, Roovogels, Jagers, Meeuwen, Sterns, Alken en van Duiven tot spreeuwen. Opvallend veel zeevogels dus zoals je wel merkt, maar ook in het binnenland kun je met de gids uit de voeten.
Ik blader dit keer naar de pagina’s over de Reuzenstern. Een soort die ik nog nooit zag! Hoog tijd dat ik die in theorie leer herkennen opdat ik dat hopelijk straks ook in het veld zal kunnen! De reuzenstern broedt op alle continenten, zo lees ik, uitgezonderd de Zuidpool. Vogels die je in Nederland kunt zien, broeden in het Oostzeegebied. Wil je de reuzenstern zien, dan maak je aan het eind van de zomer de beste kans, in april en mei trekken ze naar het noorden, maar dan is de kans dat je een reuzenstern te zien krijgt, een stuk kleiner. Je kunt de reuzenstern overal tegenkomen, zowel langs de kust als in het binnenland.
Zie je een grote en robuuste stern, dan kan het eigenlijk niet missen. Een grotere stern dan de reuzenstern vind je niet in Europa. Ik zie vliegbeelden van onvolwassen en adults in zomer en winter. Heel groot is het verschil tussen beide kleden niet: het winterkleed lijkt sterk op het zomerkleed, alleen heeft de reuzenstern in winterkleed minder zwart op de ondervleugel en ook is de zwarte kap iets minder zwart. De vlucht is meestal rechtlijnig met langzame en soepele vleugelslagen. Hij volgt rivieren en kanalen, bijvoorbeeld de rivier de Lek bij Kinderdijk. Ik moet me dit jaar maar eens wat vaker laten zien daar bij de telpost. Vliegt de reuzenstern over zee, kijk dan ook regelmatig omhoog, want daar vliegt hij vaak hoog.
In de groep van Duiven tot spreeuwen kom je interessante soorten tegen als de draaihals, klapekster, hop, koekoek en roze spreeuw.
Conclusie
Ik vind de Veldgids Vogeltrek in beeld een welkome vogelgids. Zeker in combinatie met de Veldgids Vogeltrek – Vogels herkennen aan hun roep. De gids is fraai vormgegeven. Realistische kleurenfoto’s geven de vliegbeelden weer. De gids is een hardcover en dus bestand tegen een stootje. Dat vind ik altijd wel prettig. En dan kom je ook nog eens tien vergelijkingsplaten tegen die sterk gelijkende soorten naast elkaar zetten. Overigens vermoed ik dat ook mensen die moeite hebben met het herkennen van vliegbeelden buiten de trek deze gids ook zullen waarderen. Leuk ook het voorwoord van de bekende Vlaamse vogelaar Begijn Le Bleu die tijdens de trekperioden vaak bij Westkapelle gaat vogels kijken, speciaal voor zeevogels.
Voor elke vogelaar die aan trektellen doet, is dit eigenlijk een onmisbare gids. Snel trekvogels kunnen determineren is een must. Hoe meer kennis, hoe beter je daarin slaagt.
Veldgids Vogeltrek in beeld / Sam Gobin en Marc Dijksterhuis / KNNV Uitgeverij / als hardcover
Duurzame producten voor de vogels in je tuin Het hele jaar rond de vogels in je tuin welkom heten. En zeker in de herfst en de winter! Met verantwoorde producten zoals vogelvoer en nestkasten om in te schuilen. Op Vivara.nl vind je een uitgebreid aanbod aan betrouwbare natuurproducten voor in de tuin. |