Vleermuizen kijken. Oei, dat valt niet mee. Je ziet ze immers pas in de schemering. En dat is andere koek dan vogels kijken in het zonlicht. Bovendien lijken vleermuizen in het donker op elkaar. Hoe hou je die bijzondere zoogdieren nu toch uit elkaar? Vorig jaar verscheen een uitstekend hulpmiddel: de Veldgids Vleermuizen van Europa van Christian Dietz en Andreas Kiefer.
Vleermuizen zijn mysterieuze wezens en dat maakt het denk ik des te mooier om ze te volgen. Er leven wereldwijd ongeveer 1.200 soorten. De kleinste soort heeft een spanwijdte van 12 centimeter, de grootste ruim anderhalve meter. Vleermuizen kunnen ontzettend hoog vliegen. De hoogste vleermuis ooit is op 3.300 meter hoogte gezien. Dit soort van feiten vind je in de inleidende hoofdstukken in Veldgids Vleermuizen van Europa. Daar worden facetten in beschreven als de lichaamsbouw, de vlucht, de leefgebieden, bedreigingen en bescherming van vleermuizen. Dit is een beperkte opsomming, in de eerste hoofdstukken vind je werkelijk een schat aan achtergrondsinformatie over vleermuizen.
Goed. Je ziet een vleermuis rond je huis en je wilt weten welke soort het is. Hoe pak je dat aan? Je kunt besluiten de vleermuis te vangen met een handnet. Ik zie dat eerlijk gezegd niet snel gebeuren, tenzij met een werkgroep vleermuizen. Een andere methode is te luisteren naar vleermuizen met een batdetector. Feit blijft natuurlijk dat elke soort zijn eigen kenmerken heeft waaraan je ze kunt herkennen.
Het tweede deel van de Veldgids Vleermuizen van Europa bevat de soortbeschrijvingen. In dit ruim opgezette deel worden de 45 Europese soorten aan je voorgesteld plus 35 soorten in gebieden die aan Europa grenzen. Ik heb zelf geen ervaring met het op naam brengen van vleermuizen, maar ik vind alles in de gids er indrukwekkend uitzien. De informatie bij elke soort is heel uitgebreid. Van verspreiding, uiterlijke kenmerken, gelijkende soorten, het biotoop, verblijfplaatsen, gedrag en voortplanting, bedreigingen tot een algemene opmerking. Ook heel handig voor wie met een batdetector naar vleermuizen luistert: bij elke soort wordt van het geluid vermeld op welk geluid van een andere soort het lijkt. En dat alles ondersteund door talloze haarscherpe foto’s (geldt ook voor de inleidende hoofdstukken). Handige determineersleutels leiden je naar de juiste soort.
Van de Veldgids Vleermuizen van Europa kan ik slecht concluderen: een veldgids van hoge kwaliteit, onmisbaar voor wie zich bezig houdt met vleermuizen. Volgens mij is het voor Nederland en België ook nog eens de enige veldgids over vleermuizen. Weer een hoogstaand nieuw deel in de befaamde serie veldgidsen van KNNV Uitgeverij waarin eerder onder andere gidsen verschenen over amfibieën en reptielen, dagvlinders, diersporen, zoogdieren en vogelzang.
Leuk is wel om op te merken dat bij ons in de Alblasserwaard er kennelijk veel aandacht is voor vleermuizen, want ik zie her en der steeds meer speciale vleermuizenkasten verschijnen. Tegen gevels en ook in bomen. Een overzicht van vleermuizenkasten en batdetectors vind je hier.
Veldgids Vleermuizen van Europa / Christian Dietz en Andreas Kiefer / KNNV Uitgeverij / hardcover
De beste lichtgewicht verrekijkers van dit moment:
Swarovski CL Companion 8x30 en 10x30 verrekijker
Topmodel van Swarovski dat onlangs is verbeterd. Verkrijgbaar in de modellen 8x30 en 10x30. De modellen met het laagste gewicht in dit overzicht, namelijk 490 gram. Dat is echt formidabel.
Meopta MeoStar B1 8x32 verrekijker
Voor mij een iets minder bekend merk, maar ook een beregoed model hoor. En iets goedkoper dan Swarovski en Leica. Gewicht is 595 gram,
Carl Zeiss Conquest HD 8x32 en 10x32 verrekijker
Sorry, het wordt eentonig. Ook weer top. Deze modellen wegen rond de 630 gram.
Leica Trinovid 8x32 en 10x32 verrekijker
Van de zijkant gefotografeerd. Verkrijgbaar in de modellen 8x32 en 10x32. Een topmodel van een topmerk. Het gewicht ligt op zo'n 650 gram.