De herfst is toch echt begonnen. In het bos is dat al aardig zichtbaar: je komt weer aardig wat paddenstoelen tegen. En die kunnen er nogal bijzonder uitzien. Wil je weten welke soorten je tegenkomt, dan is een goede veldgids een onmisbaar hulpmiddel. Want wist je dat je in Nederland zo ongeveer vijfduizend soorten voorkomen? Maar weinig mensen zullen die allemaal kennen. Bij KNNV Uitgeverij verscheen deze week een absolute topgids voor liefhebbers van paddenstoelen: de Veldgids Paddenstoelen deel II van kenners Nico Dam en Thomas Kuyper. 

Dat het een ‘deel II’ is suggereert dat er ook een ‘deel I’ is. En dat klopt. In de Veldgids Paddenstoelen I staan plaatjeszwammen en boleten centraal. Let op: maar liefst 500 soorten! Dit zijn de meest algemene soorten in Nederland. Zeg maar gerust dat je met deze veldgids in je tas vrijwel alle paddenstoelen die je onderweg tegenkomt op naam kunt brengen. En hetzelfde geldt nu voor Veldgids Paddenstoelen deel II. In dit deel staan 420 beker-, buik-, gaatjes-, kern-, knots-, koraal-, korst-, stekel- en trilzwammen die in Nederland voorkomen centraal. En ook hier geldt weer voor: de meest algemene soorten. Het is denk ik ondoenlijk om alle soorten in één veldgids te bespreken. Dat zou een boekwerk worden dat weinig mensen mee willen zeulen.

Er is onlangs zelfs een derde deel in deze magnifieke serie verschenen: Veldgids Paddenstoelen III. Deze veldgids beschrijft 160 soorten die je vooral langs de kust kunt vinden: paddenstoelen van de zeereep. Ook weer een geweldig deel waarmee je paddenstoelen kunt determineren.

Voor beide veldgidsen geldt dat ze rijk zijn voorzien van kleurenfoto’s. De uitgeverij noemt het ook wel ‘fotogidsen’. Paddenstoelen herkennen doe je op het zicht, daar horen kwaliteitsfoto’s bij. Ook bijzonder handig zijn de determinatiesleutels die je naar de juiste soorten leiden. Dat vind ik zelf vaak nog een behoorlijk gepuzzel, maar heb je eenmaal door hoe het werkt, dan vind je in mum van tijd de juiste soort. Bij elke familie worden namelijk een uitgebreide determinatiesleutel aangeboden. Door de vragen te beantwoorden kom je vanzelf bij de juiste soort.

Mijn kinderen waren vanmiddag in een bos bij Breda en wisten me te vertellen dat ze veel paddenstoelen hadden gezien. Ook opvallende soorten die ze nooit eerder zagen. Al bladerend door de Veldgids Paddenstoelen deel II nam ik me zojuist voor om de komende weken paddenstoelen te gaan filmen. Kijk, vogels vliegen meestal erg spontaan weg als ik met mijn camera kom aandraven. Dat zul je een paddenstoel nu nooit zien doen. Geduldig laat hij zich filmen. Dat kan misschien een beetje saai overkomen, maar ik stimuleer je graag om eens door de Veldgids Paddenstoelen deel II te bladeren. Geheid dat je onder de indruk raakt van de bijzondere soorten die ook in ons land voorkomen. Ik vind de opzet overigens ook uitstekend. Precies wat je van een uitgave van KNNV Uitgeverij mag verwachten. Prachtige kleurenfoto’s, complete omschrijving van het uiterlijk. Ook wordt beschreven waar je de paddenstoel aantreft (in naald- of loofbos bijvoorbeeld). Tenslotte worden bij elke paddenstoel ook gelijkende soorten aangewezen. Altijd handig om snel te kunnen vergelijken.

Nico Dam is al meer dan 25 jaar actief als paddenstoelenkenner. Thomas Kuyper is hoogleraar aan de Universiteit van Wageningen en gespecialiseerd in schimmels en paddenstoelen. Zo’n schrijversduo staat garant voor kwaliteit. Lekker naar het bos dus, de komende weken. Met de paddenstoelengids in de aanslag. Of eigenlijk: met de twee paddenstoelengidsen in de hand. Want deel II is niet compleet zonder deel I. En andersom.

Veldgids Paddenstoelen deel II / Nico Dam en Thomas Kuyper / KNNV Uitgeverij / gebonden

Veldgids Paddenstoelen / Nico Dam en Thomas Kuyper / KNNV Uitgeverij / gebonden

Veldgids Paddenstoelen III / Machiel Noordeloos / KNNV Uitgeverij / gebonden