Dat je van vogels nooit genoeg krijgt, kan ik alleen maar beamen. Eenmaal een vogelaar, altijd een vogelaar, en overal bovendien. Dat ook dichters van vogels nooit genoeg krijgen, dat blijkt uit de gedichtenbundel Van vogels krijg je nooit genoeg van Jan de Bas en Arie Bijl. Voor deze bundel selecteerden ze een groot aantal gedichten van dichters die op zoek naar een metafoor voor een vogel kozen. Maar vogels kwamen ook in de gedichten terecht puur vanwege hun schoonheid. Een boek voor liefhebbers van gedichten dit keer.
Allereerst moet worden opgemerkt dat de vorm waarin deze gedichtenbundel is gegoten werkelijk prachtig is. Op de cover vind je een stijlvolle illustratie. Het boek heeft een harde kaft en is, wel ja, voorzien van een leeslint!
Maar liefst 143 gedichten vind je in de bundel. Gedichten van bekende dichters als Bernlef, J.C. Bloem, C. Buddingh’, Koos Geerds en Judith Herzberg, Ivo de Wijs en vele anderen luisteren de pagina’s op. Samenstellers Jan de Bas en Arie Bijl hebben zich bij hun keuze beperkt tot poëzie van de laatste honderd jaar, geschreven door Nederlandstalige dichters. Dat kunt je ook aflezen aan de vogels die je in de inhoudsopgave tegenkomt. Het zijn stuk voor stuk vogels die je in de Lage Landen kunt zien en dat schept voor vogelaars met een verrekijker een hoge mate van herkenning. Dat is ook leuk voor mensen die een artikel over een vogel moeten schrijven, of een spreekbeurt houden over een bepaalde soort. Op deze manier kun je snel en gericht zoeken naar de vogel waarover je wilt schrijven of spreken.
Ik blader naar een gedicht van Renée van Riessen die ik vooral ken als filosoof en auteur van een aantal interessante filosofieboeken. Ze schrijft kennelijk ook gedichten en in het voorwoord lees ik expliciet van haar dat vogels een belangrijke bron van inspiratie voor haar zijn. Twee gedichten vind ik van haar hand. Het ene met de titel Gierzwaluw en de andere In de kijker. Over de gierzwaluw lees ik:
De rusteloze sikkel:
in duikvluchten doorkruist hij
de morgenlucht
en scheert de halmen langs
vleugel over hals over kop,
zijn lichaam lijkt
een roekeloze ziel: zonder gewicht
jaagt hij het voedsel na
dat ons onzichtbaar is.
Dat vind ik een heel mooi gedicht, het resultaat van eminente observatie. ‘Een roekeloze ziel: zonder gewicht.’ Dat is een geweldige typering van deze vogel die het hele jaar rond in de lucht vinden is en alleen om te broeden vaste grond onder de voeten zoekt.
Van Koos Geerds heb ik een paar bundels in de kast staan. Dat maakt nieuwsgierig naar zijn gedicht over de ijsvogel en over de roek. Over de ijsvogel dicht hij:
Als een zweep, als een ziedende tol
schoot hij keer op keer in het wak.
Dat behoeft geen toelichting. Omwille van het auteursrecht kan ik niet te veel citeren. Ik hoop dat bovenstaande citaten mij toegestaan worden.
Dat vogels ook poëten inspireren maakt de bundel Van vogels krijg je nooit genoeg helemaal duidelijk. Elke dichter heeft zich op zijn of haar manier door vogels laten inspireren om gedachten over liefde, dood, verdriet, verwachting, verlangen, teleurstelling, hoop, wanhoop en veel meer onder woorden te brengen. Het ene gedicht zal meer gevoelens los maken dan het andere, maar ik heb deze gedichten met veel plezier gelezen. Elke dag één of een paar gedichten lezen, genieten van de taal en die lekker tot je laten doordringen. Dat is weer eens heel wat anders dan de proza van vogelgids of vogelatlas. Ben je op zoek naar een gedicht over een bepaalde vogel, dan vind je achterin een register met ongeveer veertig verschillende vogelnamen.
Het moge duidelijk zijn: ik heb dit boekje met plezier tot me genomen. Vanwege de vormgeving én vanwege de buitengewoon rijke inhoud. Een heel aangename manier om je eens op een andere manier tot vogels te verhouden.
Van vogels krijg je nooit genoeg / Jan de Bas en Arie Bijl / Uitgeverij Rainbow / als hardcover
Mijn tips voor natuurbeleving en vogels kijken
Met deze tips beleef je de natuur nog intenser en komen de vogels letterlijk dichterbij:
 | (voor elk budget de drie beste opties) |
 | (héél véél keuze, en zelfs met geheel contactloos verblijf en dus veilig!) |
 | (voor elk budget een paar opties) |
 | (per provincie gesorteerd) |
 | (aantrekkelijke planten voor vogels, vlinders en andere insecten) |
 | (lees hier mijn tips om spechten, mezen en roofvogels naar je tuin te lokken) |
 | (mijn persoonlijke top tien) |