Recensie: Thuisvogels, Gerard Ouweneel

Niet eens zo gek lang geleden besprak ik het boek Vogelaars zijn romantici van de nestor onder de natuurschrijvers in ons land: Gerard Ouweneel. Vandaag bespreek ik zijn nieuwe verhalenbundel: Thuisvogels. Ook weer een bundel bijzonder leuke verhalen over vogels kijken, en nu vanuit huis. In alle verhalen in Thuisvogels spreekt de liefde voor vogels en de passie voor vogels kijken. En vanuit huis vogels kijken heeft één groot voordeel: je hoeft de auto niet te starten!

Zoals ook in zijn boek Vogelaars zijn romantici blikt Gerard Ouweneel in zijn nieuwe boek veelvuldig terug op zijn jeugd. Al in zijn eerste verhaal maakt hij de balans op van zeventig jaar thuisvogels kijken. Dat er in de loop der jaren veel is veranderd, zal niemand verbazen. Een braamsluiper in de tuin, wie droomt daar niet van? Of in je tuin naar een kleine karekiet kunnen luisteren? Gelukkig kan iedereen in een beetje groene tuin een onverwachte ontmoeting hebben met bijvoorbeeld een draaihals. Je moet er een flinke portie geluk voor hebben, maar Ouweneel had dat geluk op een mooie dag. De vogel kwam voorbij, de vogelaar beval zijn metgezel een verrekijker te geven en vervolgens begon het lange wachten. Maar helaas, de hele middag bleek het wachten tevergeefs.

Toch realiseert Ouweneel zich dat vroeger inderdaad ‘vroeger’ is. ‘Het is niet realistisch om zeventig jaar vogels kijken in elkaar te schuiven tot één compact referentiekader. Daarom probeer ik dat ‘vroeger’ van me af te zetten. Of dat zal lukken…’

Nee, dat lukt hem niet helemaal, maar wat geeft dat? Ik vind het juist goed om af en toe op een aangename wijze teruggevoerd te worden naar het verleden. Opdat we ons dan realiseren welke vogelrijkdom ons land toen herbergde, ook binnen de bebouwde kom. Misschien ben ik nu een dagdromer en verre van nuchter, wanneer ik zeg dat wat toen kon, nu ook nog kan, mits we bereid zijn onze omgeving anders in te richten. Ik ben bang dat het simpeler is deze zinnen te typen, dan deze wens uit te laten komen…

Een mooi verhaal vind ik dat van het ringen van vogels. Dat deed Ouweneel gewoon in de Vreeswijkse tuin. Zelfs op zondag ging het ringen door, hoewel de heer des huizes de zondagse rust in ere hield. Geklier aan zijn hoofd kon hij missen als hoofdpijn. Bracht hem liever passende natjes en droogjes, maar dan ging zoonlief daar nota bene vanuit de voorkamer vrolijk vogels vangen met een nylonnet!

recensie thuisvogels gerard ouweneel

Overigens verhaalt Ouweneel niet alleen over vogels kijken vanuit huis. Vaak dwaalt hij in zijn verhalen af naar verder gelegen oorden. Texel, zijn geliefde vogeleiland, is er zo één. Maar ook vogeltochten over Schouwen-Duiveland en Goeree-Overflakkee blijven niet onvermeld. Of een zoektocht naar de hop op een begraafplaats in de omgeving. Of hij bezoekt een befaamde vogeltuin elders, bijvoorbeeld de Kasteeltuin van Huis Neerijnen met ooievaarsnest, koolmees, winterkoning, huismerel, boomklever en heggenmus. Maar ook een bezoek aan de tuin van Arend van Dijk bij Uffelte mag niet onvermeld blijven, waar de witte kwikstaarten zijn auto onderpoepten en waar de ringmus de talrijkste broedvogel bleek.

In het laatste hoofdstuk blijkt dat ook in huize Ouweneel de digitale communicatie zijn intrede deed, en dat zorgde voor een verruiming van het begrip thuisvogels. Opeens waren de visarenden en de zeearenden in de Biesbosch ook thuisvogels! Niet gek voor wie thuis is in dit fantastische natuurgebied. Ook niet gek voor wie via Whatsapp intensieve contacten onderhoudt met bevriende vogelaars in de omgeving. Het wel en wee van de zeearenden en visarenden wordt intensief gevolgd, ook via Beleef de lente, het digitale initiatief van Vogelbescherming Nederland dat elk voorjaar de vogelliefde bij miljoenen mensen in huis brengt. Het is de visarend die zeventig jaar vogels kijken overbrugt. Op 25 september 1954 zag Ouweneel er eentje op het legendarische vogeleiland De Beer. Bijna zeventig jaar later kijkt hij op een beeldscherm naar visarenden die in de Biesbosch nestelen. Niet alles is achteruitgang gelukkig.

In alle verhalen in Thuisvogels spreekt de liefde voor vogels en de passie voor vogels kijken. Gewoon er lekker voor gaan zitten en elke dag één of twee verhalen lezen. En ook genieten van de tekeningen van Elwin van der Kolk. Je gaat vanzelf verlangen naar buiten, naar de vogels én het maakt je ervan bewust dat vogels kijken zich werkelijk niet hoeft te beperken tot bijzondere vogels, maar dat ook de ‘gewone’ tuinvogels volop meedoen. En dat wie veelvuldig naar de vogels in de tuin kijkt, maakt een beste kans om iets bijzonders te zien. Een razende sperwer bijvoorbeeld, of een grauwe vliegenvanger. Een vogelaar kijkt altijd en overal vogels, waar hij of zij ook is. In de tuin, onderweg of in een natuurgebied en zelfs op het werk. Het boek Thuisvogels van Gerard Ouweneel getuigt van deze passie, een passie die een heel leven lang meegaat.

Thuisvogels / Gerard Ouweneel / KNNV Uitgeverij / als paperback en als e-book

De beste verrekijkers voor vogelaars

De beste verrekijkers

in de prijsklasse tot EURO 300,00

Goede en betrouwbare verrekijkers voor

beginnende vogelaars en voor mensen

die niet te duur uit willen zijn.

1. Vortex Diamondback HD 10x42

Helder beeld, ook bij weinig licht.

Volledig multi-coated lenzen

Ligt heerlijk in de hand.

2. Bynolyt Stork WPR 10x42 DCF

Een slank en elegant instapmodel.

Laag gewicht.

Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 8x42.

3. Kowa SVII 10x42

Lichtgewicht allround verrekijker.

Volledig multi-coated lenzen.

De beste verrekijkers

in de prijsklasse tot EURO 750,00

Verrekijkers die net een stapje verder gaan

in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. 

1. GPO Passion ED 10x42

Hoogwaardig ED glas.

Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is.

De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss.

Ligt zeer prettig in de hand.

2. Bynolyt Yellowbird 8x42

Zeer prettig gebruikscomfort.

Zeer scherp en lichtsterk beeld.

Relatief lichte verrekijker.

3. Hawke Frontier EDX 10x42 

Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber.

Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort.

Hoogwaardige coatings en prisma's.

Ook verkrijgbaar als 8x42.

De beste verrekijkers

in de prijsklasse tot EURO 1.500,00

Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen.

1. GPO Passion HD 10x42

Scherp van rand tot rand.

HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld.

Zeer natuurgetrouwe kleuren.

2. Leica Trinovid HD 10x42

Robuust en lichtvan gewicht.

Haarscherp beeld en briljant beeld.

Zeer nauwkeurig scherpstellen.

3. Swarovski CL Companion 8x30

Een van de beste verrekijkers van dit moment.

Hoogwaardige materialen en coatings.

Heerlijk lichtgewicht.

De beste verrekijkers

in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00

Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers!

1. Swarovski NL Pure 10x42

De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment!

2. Leica Noctivid 10x42

Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. 

3. Zeiss Victory T*SF 8x42

Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker!