Eens in de zoveel verschijnt er een boek waar je reikhalzend naar uitkijkt. Welnu, dat overkwam mij toen ik dit voorjaar over een boekenbeurs slenterde en ik het boek Steltlopers van Europa van Lars Gejl in een brochure tegenkwam. Alle steltlopers die je in Europa kunt zien in één prachtig vormgegeven boek en gefotografeerd door topfotografen. Kan het beter? En nu is het verschenen! Lees hier de recensie van dit spectaculaire boek dat ik elke vogelaar toewens.
Maar liefst driehonderdachtenzeventig pagina’s telt dit spectaculaire boek. De Deense fotograaf Lars Gejl bewijst weer eens dat hij tot topprestaties in staat is. Het boek Steltlopers van Europa is in één keer hét naslagwerk voor iedereen die iets met steltlopers heeft. En in een landje met zo ontzettend veel kilometers aan kust en oevers kan het niet anders dat je heel regelmatig een steltloper in het vizier hebt.
Lars Gejl brengt niet minder dan tweeëntachtig steltlopers uitgebreid in beeld. Vierenveertig algemene soorten die in Europa broeden of die hier als trekvogel neerstrijken. Plus nog eens achtendertig dwaalgasten uit Noord-Amerika en Azië. Aan elke soort wijdt Steltlopers van Europa een aantal pagina’s, maar, zoals een goed handboek betaamt: ook in overzichtspagina’s kom je ze tegen zodat je ze goed met elkaar kunt vergelijken. Want soms zijn de verschillen tussen de soorten zo klein, dan is het makkelijk dat je ze snel naast elkaar kunt houden. En zo bevat Steltlopers van Europa talloze vergelijkingstabellen van steltlopers in vlucht, staande vogels, vogels in zomerkleed, in winterkleed, silhouetten, et cetera waarbij op de meeste pagina’s met pijltjes details worden aangewezen. Het vergelijken van soorten die sterk op elkaar lijken is zeer eenvoudig.
Kijk maar eens naar de vergelijkingstabellen van de franjepoten. Je hebt een pagina met zomerkleed en een pagina met winterkleed waar grauwe franjepoot, rosse franjepoot en grote franjepoot naast en onder elkaar staan. Prachtige foto’s die op uitgekiende wijze naast elkaar zijn geplaatst. Een lust voor het oog en ook nog eens zeer leerzaam.
Het meest informatief zijn natuurlijk de soortpagina’s. Van grote grijze snip tot morinelplevier, van de kleine geelpootruiter en dunbekwulp tot de steltkluut, ze worden stuk voor stuk uitgebreid beschreven en in beeld gebracht. Ik kwam in Steltlopers van Europa ook nog voor mij onbekende soorten tegen als stekelstaartsnip en willet. Nooit eerder van gehoord. Nu wel gezien, in het boek en op internet althans. Nu hopelijk ook snel in de natuur.
De verschillen tussen volwassen vogels en jonge dieren (1e Kj/juv) worden in tekst beschreven en vaak ook in beeld gebracht. Verder is er een uitgebreid beeldoverzicht van de steltlopers waarin de vogels zowel zittend als in vlucht naast elkaar worden vergeleken, zowel volwassen dieren als juvenielen. Met pijltjes wordt op de relevante kenmerken gewezen.
De omschrijvingen zijn toegankelijk geschreven. Nu en dan kom je een vakterm tegen (maar dan ook echt nu en dan), maar dat mag de pret niet drukken. Steltlopers van Europa is een zeer leesbaar boek en dus geschikt voor een breed publiek. Leuk is ook dat de auteur de betekenis van de Latijnse naam uitlegt. Een voorbeeld: de Latijnse naam voor de goudplevier luidt: Pluvialis apricaria. ‘De regen roepende zonaanbidder,’ zegt Lars Gejl. ‘Gerelateerd aan zowel de najaarstrek, die de regenperiode aankondigt, als het gedrag van de soort in een lagedrukgebied, wanneer rustende vogels ineengedoken zitten en met hun droeve gefluit oproepen tot regen.’ En dat van die zon? Dat komt misschien van waarnemingen van goudplevieren, die zich na een regenbui in de zon drogen.’
Wat voor zangvogels geldt, is ook op steltlopers van toepassing: je herkent ze niet alleen aan hun uiterlijk, ook het geluid speelt een belangrijke rol. In Steltlopers van Europa worden de geluiden omschreven, wat altijd een hachelijke zaak is. Een QR-code is al meer van deze tijd en daarom bevat het boek maar liefst vierenveertig QR-codes waarmee je roep en andere geluiden kunt beluisteren. Sla de linkjes op in de smartphone en je kunt ze eenvoudig in het veld beluisteren.
Driehonderdachtenzeventig pagina’s met niet minder dan zeshonderd topfoto’s, dat levert een indrukwekkend handboek op. Als dat handboek dan ook nog eens in een fraai uitgevoerde gebonden editie verschijnt, wat heb je dan nog meer te wensen? Steltlopers van Europa is een van die boeken die elke vogelaar op zijn verlanglijstje zou moeten hebben. En heb ook jij soms moeite om steltlopers uit elkaar te houden, dan is dit boek een regelrechte must. Spectaculair!
Steltlopers van Europa / Lars Gejl / KNNV Uitgeverij / Hardcover