Recensie: Rode papaver, Els Florijn

De twintigste eeuw begon zo optimistisch. Wie had gedacht dat in het tweede decennium de Eerste Wereldoorlog zou uitbreken. Met miljoenen doden tot gevolg? De nieuwe roman van Els Florijn, Rode papaver, speelt zich af tijdens de Eerste Wereldoorlog. De hoofdpersoon is een Nederlandse vrouw die niet kan praten. Op een wonderlijke manier komt ze aan het front terecht. Hoe en waarom, dat lees je in het meeslepende verhaal over Anna.

Anna heeft het niet makkelijk. Praten leerde ze nooit, ze kon het simpelweg niet. Haar vader kon dat niet verkroppen en de inwoners van het dorp vonden haar maar een vreemde. Je proeft de verachting en hier en daar het bijgeloof. Want niet kunnen praten… Zou de duivel soms in Anna zijn geslopen? Vader is oud, tachtig jaar, en boer. Een keuterboertje. Een paar koeien, wat kippen en een stukje land. Meer niet. Haar moeder houdt zielsveel van haar, maar kan haar vader niet nader tot zijn dochter brengen. Hij snapt er niets van, want het merkwaardige is: Anna kan wel zingen en mooi ook. Zo mooi en zo zacht dat zelfs de koeien er rustig van worden. Maar moeder is nu dood en begraven. En vader en dochter leven samen op de boerderij. Ze hebben allebei hun eigen leven. En zeggen aan het einde van de dag elkaar geen welterusten. ‘We verdwijnen gewoon, alle twee in onze eigen wereld.’

De Eerste Wereldoorlog. Anna neemt de trein naar België om haar Arthur te zoeken. Waarom hij naar het front ging is niet meteen duidelijk. Waarom Anna daar perse naar toe moest evenmin. Het eindstation is deprimerend. Niemand die weet wie haar Arthur is, laat staan dat iemand weet waar hij is. Maar daar staat Mairi, een sterke, trotse vrouw. Ze rijdt motor en wacht op een verpleegkundige. Anna is het niet, maar wordt het wel. Waarbij Mairi haar moet beloven dat ze uitzoekt waar Arthur is. Ook Anna is een sterke vrouw.

Het leven in een veldhospitaal aan het front is een verschrikking. Wie een teer zieltje heeft, die moet soms slikken. Granaatscherven hebben een verwoestende uitwerking. Het oude schoolgebouw ligt mudvol soldaten. Er is haast geen ruimte tussen de veldbedden van stro. Gegil, gemurmel, gepruttel en meer van dat soort geluiden vervullen de ruimte. Een ruimte die stinkt naar bloed, zweet, urine en meer van dat al. Hoewel Anna niet kan praten, is ze geknipt voor dit werk. De soldaten creperen en sterven als vliegen en Anna troost hen. Ook het jongetje dat met een ernstige buikwond binnenkomt. Zijn moeder is een fronthoer en denkt slechts aan haar werk. Het ventje sterft en zijn moeder kan naar huis en kijkt nog één keer spottend achterom naar Anna.

En dan komt de dag dat Mairi haar belofte inlost. Samen rijden ze op de motor naar het front. Twee sterke vrouwen. De ene achter het stuur, de ander in de zijspan. Bramen plukken wordt een verschrikking. Het bosje ligt vol dode soldaten. En verder? Dat vertel ik niet. Hier gaat Rode papaver pas echt beklemmen. Els Florijn schuwt de zware thema’s niet en ze laat je op een geraffineerde manier in een fuik zwemmen. Steeds zwaarder wordt het, totdat… Ja, totdat je zonder het te beseffen de laatste regel hebt gelezen en je met een daverende knal Rode papaver uit hebt.

Ging de eerste roman van Els Florijn, Het meisje dat verdween, over een joods meisje dat in de Tweede Wereldoorlog wordt weggevoerd, in haar tweede roman verkent ze de verschrikkingen van die andere Grote Oorlog. Ze liet zich inspireren door twee sterke vrouwen die daadwerkelijk een veldhospitaal aan het front hebben opgezet. Uit idealisme, zo lees ik achterin het katern waarin ze een aantal thema’s toelicht. Compleet met historische foto’s. Inmiddels heb ik een presentatie van Els Florijn bijgewoond. Dat maakt de leeservaring alleen maar indrukwekkender. Er was slechts één ding jammer aan Rode papaver: die daverende knal toen ik de laatste regel had gelezen. Ik had nog wel even door willen lezen.

Sterren geef ik nooit, maar nu wel: vijf van de vijf.

Rode papaver / Els Florijn / Uitgeverij Mozaïek / als paperback en als ebook

De beste verrekijker van dit moment

De Vortex Diamandback HD 10x42 is vernieuwd. Wat mij bij het testen opviel was het stoere uiterlijk, de heerlijke handligging en het heldere beeld. De vormgeving vind ik uitgekiend. Ik ben heel enthousiast over deze verrekijker en dus is dit voor mij hét instapmodel voor beginnende vogelaars en 'gewone' natuurliefhebbers.

Door Roots Magazine verkozen tot beste verrekijker in deze prijsklasse.

Een comfortabel laag gewicht en biedt een haarscherp beeld. Dit is met de Vortex Diamondback  en de Nikon Prostaff P7 dé verrekijker voor beginnende vogelaars en 'gewone' natuurliefhebbers.

Nikon is voor mij een merk waar ik niet direct aan denk als ik aan verrekijkers denk. Maar test ik een Nikon verrekijker dan valt me altijd op hoe contrastrijk en helder de beelden zijn. En dat geldt ook voor het vernieuwde model Nikon Prostaff P7 8x42.

GPO is één van de meest populaire merken van dit moment. De makers hebben hun sporen verdiend in de wereld van de verrekijkers. In het middensegment is dit een heel gunstig geprijsde verrekijker die en rustig en haarscherp beeld levert. 

Nikon is voor mij een merk waar ik niet direct aan denk als ik aan verrekijkers denk. Maar test ik een Nikon verrekijker dan valt me altijd op hoe contrastrijk en helder de beelden zijn. Door het relatief lage gewicht biedt deze verrekijker ook nog eens een hoog gebruikscomfort.

De verrekijkers van Zeiss staan garant voor kwaliteit. In het middensegment tot € 600 is dit één van de topkijkers. Deze verrekijker levert een hoog gebruikscomfort.


GPO is één van de meest populaire merken van dit moment. De makers hebben hun sporen verdiend in de wereld van de verrekijkers. De GPO Passion HD 10x42 is in deze prijsklasse het meest betaalbare model. Het beeld is natuurgetrouw, contrastrijk en superhelder. 


Een aantrekkelijke prijs-kwaliteitverhouding in deze prijsklasse.

De verrekijkers van Leica staan heel hoog aangeschreven onder vogelaars. De modellen zijn robuust en stoer. Deze verrekijker is voorzien van hoogwaardige technologie en biedt een haarscherp beeld.

Scherp en helder beeld van rand tot rand. Dit is een echte topkijker van het gerenommeerde Amerikaanse merk Vortex. Deze kijker heet een extreem breed beeld en ligt heerlijk in de hand.

Dé nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nóg meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 159 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment!

Na de NL Pure hét topmodel van Swarovski. Nog altijd een revolutionair model dat garant staat voor levenslang fabuleuze kijkervaringen. En nu ook nog eens behoorlijk in prijs verlaagd!

Hét topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker!