Tom Waes is de Vlaamse presentator van het reisprogramma ‘Reizen Waes’ dat ook in ons land veel bekeken is. Voor zijn televisie-programma bezoekt hij locaties die om welke reden dan ook bijzonder, problematisch of (bijna) onmenselijk zijn. Hij schreef een kostelijk boek over de achtergronden van zijn reizen: Reizen Waes 2 – Nieuwe onweerstaanbare verhalen van Tom Waes. Een van de beste reisboeken die ik heb gelezen.
Voor zijn nieuwe reeks bezocht hij locaties in Haïti, Sierra Leone, China, Tuvalu, Georgië, Venezuela en een aantal staten in het noordwesten van Amerika. Het karakter van deze locaties loopt behoorlijk uiteen, maar één kenmerk verbindt ze: het bijzondere gedrag van de bewoners. Is het in landen als China en Venezuela de overheid die haar inwoners beknot en de televisieploeg van Tom Waes voortdurend volgt en in de gaten houdt, daar zijn het in het noordwesten van de Verenigde Staten de eigengereide bewoners die hun overheid wantrouwen. En dat levert behoorlijke tegenstellingen op.
De formule van Reizen Waes 2 – Nieuwe onweerstaanbare verhalen van Tom Waes vind ik in de goede zin van het woord heel geraffineerd. Je verwacht al snel dat in een reisboek de hoofdstukken zijn ingedeeld naar de landen die zijn bezocht. Tom Waes doet het echter anders. Die deelt dit reisboek in naar ervaringen. Ervaringen als : Waar kunnen we (niet) naartoe? Onderweg. Aangenaam verrast. Planeet Aarde. Absurdistan. Wanhoop. Hoop. En zo nog een paar. En dat is de kracht van dit reisboek. Tom Waes vertelt in elk hoofdstuk over zijn ervaringen in de verschillende landen. En dat geeft zijn reisboek een enorme dynamiek.
In het kader van mijn belangstelling voor de natuur vond ik het hoofdstuk Planeet Aarde heel waardevol. Tom Waes maakt in principe geen natuurprogramma. Het is een reisprogramma waarin hij de lokale bevolking ontmoet, of probeert te ontmoeten. Sommige locaties echter moeten bezocht worden vanwege hun unieke natuurwaarde. Neem bijvoorbeeld het Meer van Maracaibo in Venezuela. Nergens ter wereld dondert en bliksemt het zo hevig als boven dit meer. Het schouwspel was inderdaad ongelooflijk. Een gigantische oerkracht doet hem stilstaan. En dat in Venezuela, gezien de politieke en economische situatie niet het meest vriendelijke land in Zuid-Amerika. Diezelfde tegenstelling lees je over Bangladesh. Beschrijft Tom Waes in het ene hoofdstuk de afschuwelijke armoede waarin veel Bengalen leven, in het hoofdstuk Planeet Aarde bezoekt hij de Sundarbans, een moerasgebied met de grootste mangrovebossen ter wereld. Het levert echter ook schrijnende verhalen op. Over China bijvoorbeeld. Het werd Waes al snel duidelijk hoe weinig China stilstaat bij het milieu. En hoe weinig China rekening houdt met de rest van de wereld en dat de rest van de wereld het land niet ter verantwoording roept.
Het hoofdstuk Absurdistan moet je echt gelezen hebben. De hilarische verhalen werken soms op je lachspieren en andere keren sta je met stomheid geslagen. Het verhaal waar ik letterlijk om heb moeten bulderen van het lachen is het verhaal over de Chinezen die hem een ei voorschotelen dat in de urine van kleine jongetjes is gekookt. Naar verluidt bevat deze urine medicinale krachten. Wie deze eieren eet heeft volgens het volksgeloof minder kans op een hartaanval, verstuikingen en rugpijn. Lees dit verhaal en ontdek hoe absurd de wereld soms in elkaar steekt.
Ik moet je eerlijk bekennen dat ik nogal sceptisch was toen ik begon aan het lezen van Reizen Waes 2 – Nieuwe onweerstaanbare verhalen van Tom Waes. Reisverhalen vind ik niet zelden een beetje zozo. Waarom weet ik eerlijk gezegd niet zo goed. Misschien omdat veel reisverhalen te weinig aan de verbeelding overlaten? Of omdat ik het allemaal wel geloof? De reisverhalen van Tom Waes vind ik echter top. De opzet is uitstekend gekozen. De mensen die hij bezoekt zijn uniek en soms ronduit weird. Of je begrijpt plots simpelweg beter waarom in Amerika de meerderheid voor zo’n absurde presidentskandidaat als Donald Trump heeft gekozen en ondanks zijn bizarre optreden best kans maakt op een herverkiezing. Er is daar in de VS echt een tegenstelling tussen stad en platteland en die is niet zo’n klein beetje groot ook! En dan is er natuurlijk nog een heel andere factor en dat is Tom Waes zelf. Zijn schrijfstijl is echt onovertroffen. Helder, humoristisch, menselijk, authentiek, confronterend, eerlijk en zo nog een aantal kwalificaties. Met af en toe een sappige Vlaamse term tussendoor, heerlijk! Het Vlaams van Tom Waes behoort wat mij betreft tot een van de mooiste varianten van de Nederlandse taal. Uitstekend te lezen in zowel het zuiden als het noorden van de Lage Landen.
Ben je fan van het reisprogramma van Tom Waes, dan zeker zijn boek Reizen Waes 2 – Nieuwe onweerstaanbare verhalen van Tom Waes lezen. En ken je zijn reisprogramma niet, en wil je kennis maken met een heel nieuwe wereld en bijzondere mensen (ik veronderstel dat je Venezuela, Georgië of Sierra Leone nog niet vaak heb bezocht), dan ook. Wat ik hierboven al aangaf: zonder meer een van de meest boeiende reisboeken die ik ooit heb gelezen.
Reizen Waes 2 – Nieuwe onweerstaanbare verhalen van Tom Waes / Tom Waes / Borgerhoff & Lamberigts / als paperback en als ebook