recensie planten tellen Eelke Jongejans

Recensie: Planten tellen, Eelke Jongejans

Vogels tellen, dat is een discipline die mij bekend is. Planten tellen, daar ben ik minder bekend mee. Sterker: nog nooit gedaan. Heeft natuurlijk alles te maken met mijn gebrek aan botanische kennis. Wil je je echter wel wijden aan het tellen van planten, dan is het handig om te weten waar je rekening mee moet houden. Het handboek Planten tellen van Eelke Jongejans voorziet daarin.

‘Plants stand still, and wait to be counted”: Planten staan stil, en wachten tot ze geteld worden. Met deze uitspraak van de Britse plantenpopulatiebioloog John L. Harper opent de inleiding van Planten tellen. Dat is inderdaad het grote voordeel van planten. Ze verplaatsen zich niet. Dat is bij vogels, zoogdieren en al die andere dieren wel anders!

Ik lees in Planten tellen echter dat simpelweg het tellen van het aantal exemplaren niet voldoet. Dat doen we in de ‘gewone’ mensenwereld tenslotte ook niet. In het kader van een volkstelling spelen demografische gegevens immers ook een rol. Een niet onbelangrijke rol zelfs! En zoiets gaat ook op bij de inventarisatie van planten. Komt er in een gebied zaad voor, of vind je er alleen oudere planten? Of vind je er ook kiemplanten, uitlopers, wortelstokken of knolletjes? Plantendemografen kijken dus niet alleen naar het aantal planten in een gebied, ze kijken ook naar de ontwikkeling van de populatie in de tijd. Zo’n analyse zegt veel over het toekomstperspectief van een bepaalde soort.

Om zo’n uitgebreid en gedegen onderzoek uit te voeren, geven de auteurs van Planten tellen je uitgebreide instructies. Zij richten zich daarbij grofweg op drie typen vragen:

  1. Hoe groot is een populatie?
  2. Hoe is de populatie opgebouwd?
  3. Hoe dynamisch is de populatie?

In verschillende hoofdstukken wordt vervolgens uitgewerkt hoe je de inventarisaties uitvoert. Hoe vaak per jaar je de inventarisatie uitvoert bijvoorbeeld. En hoe je individuele planten kunt volgen in de tijd. Je leest over proefvakken en de groottes ervan. Je ziet hoe met een telraam uitgebloeide klokjesgentianen worden geteld en ‘gevolgd’ in hun ontwikkeling. Natuurlijk staan de auteurs ook stil bij de verwerking van je gegevens. Enige affiniteit met statistieken moet je hierbij wel hebben. Heb je die niet, dan gewoon pragmatisch aanpakken: zoek iemand die wel verstand heeft van statistiek en helemaal opkikkert van het maken van tabellen, berekeningen en dat soort van exacte exercities.

Factoren die een rol spelen bij een demografisch onderzoek komen aan bod. Wie zo’n onderzoek uitvoert, richt zich dus niet alleen op de planten, maar ook op factoren als de bodemsamenstelling, het kalkgehalte, de zuurgraad, lichtval en erosie.

Daarna aandacht voor bijzondere plantengroepen, waaronder orchideeën, varens, de Spaanse ruiter, klokjesgentiaan en andere plantengroepen waarbij de definitie van planten heel ruim wordt genomen. Ook paddenstoelen, bladmossen en levermossen worden meegenomen in deze uitgave.

En dan is het simpelweg: aan de slag. Dit hoofdstuk wordt afgesloten met een overzicht van nuttige websites en literatuur.

Planten tellen. Een instructief handboek voor wie zich wil wijden aan het inventariseren van planten. Voor amateurs én professionals.

Planten tellen / Eelke Jongejans / KNNV Uitgeverij / hardcover

De beste verrekijkers voor vogelaars

De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 300,00

Goede en betrouwbare verrekijkers voor beginnende vogelaars en voor mensen die niet te duur uit willen zijn.

1. Vortex Diamondback HD 10x42

Ligt heerlijk in de hand.

Helder beeld, ook bij weinig licht.

Volledig multi-coated lenzen

2. Bynolyt Stork WPR 10x42 DCF

Een slank en elegant instapmodel.

Laag gewicht.

Haarscherp beeld en ook verkrijgbaar als 8x42.

3. Kowa SVII 10x42

Lichtgewicht allround verrekijker.

Volledig multi-coated lenzen.

De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 750,00

Verrekijkers die net een stapje verder gaan in gebruikte materialen, afwerking en gebruikscomfort. 

1. GPO Passion ED 10x42

Hoogwaardig ED glas.

Ligt zeer prettig in de hand.

Goede beeldkwaliteit, ook als het minder licht is.

De makers hebben hun sporen verdiend bij Zeiss.

2. Bynolyt Yellowbird 8x42

Zeer scherp en lichtsterk beeld.

Zeer prettig gebruikscomfort.

Relatief lichte verrekijker.

3. Hawke Frontier EDX 10x42 

Een hoogwaardige verrekijker voor de allround natuurliefhebber.

Hoogwaardige coatings en prisma's.

Lichtsterk met een hoog gebruikscomfort.

Ook verkrijgbaar als 8x42.

De beste verrekijkers in de prijsklasse tot EURO 1.500,00

Topverrekijkers die qua afwerking en gebruikte materialen je nog een stap verder brengen.

1. GPO Passion HD 10x42

Scherp van rand tot rand.

HD glas en meerdere coatings en dus een briljant beeld.

Zeer natuurgetrouwe kleuren.

2. Leica Trinovid HD 10x42

Robuust en lichtvan gewicht.

Haarscherp beeld en briljant beeld.

Zeer nauwkeurig scherpstellen.

3. Swarovski CL Companion 8x30

Een van de beste verrekijkers van dit moment.

Hoogwaardige materialen en coatings.

Heerlijk lichtgewicht.

De beste verrekijkers in de prijsklasse vanaf EURO 1.500,00

Dit zijn de Ferrari's onder de verrekijkers!

1. Swarovski NL Pure 10x42

De nieuwe reeks topkijkers van Swarovski. Levert nog meer kijkgemak, helderheid, lichtheid, contrast en stabiliteit op. En met een gezichtsveld van 133 meter is dit model onovertroffen. De ab-so-lu-te topkijker van dit moment!

2. Leica Noctivid 10x42

Het paradepaardje van Leica waarmee je razendsnel en super precies scherp stelt. 

3. Zeiss Victory T*SF 8x42

Het topmodel van Zeiss dat niet alleen een fantastisch beeld oplevert, maar ook nog eens heerlijk in de hand ligt, weet ik uit ervaring. En het gezichtsveld van 148 meter is ook absoluut top. Een geweldige verrekijker!