Recensie: Petersons vogelgids, R. Petersons & G. Mountfort

Meer dan zestig jaar geleden verscheen de Petersons Vogelgids. Zo oud ben ik niet, ik heb de 20e druk in mijn bezit. Onder vogelaars gold deze gids jarenlang als hét standaardwerk. Wie in de vijftiger of zestiger jaren begon met vogels kijken zal destijds waarschijnlijk niet bar meer andere vogelgidsen hebben gevonden op de boekenplank in de boekwinkel. Laat staan alternatieven met kleurenafbeeldingen. De Petersons vogelgids had als een van de eerste vogelgidsen een katern met kleurenafbeeldingen in het midden. Het maakte de gids tot een legendarische gids die nog altijd in hoog aanzien staat.

Wonderlijk genoeg heeft de Petersons vogelgids het tot nu toe overleefd. Menig boek zou allang uit de handel zijn genomen, maar in 2014 verscheen de 29e druk in een jubileumuitgave. En nog altijd met dat merkwaardige kleurenkatern in het midden. Dat betekent dat je de afbeeldingen niet naast de omschrijving ziet en dat vind ik niet echt praktisch. Je moet immers altijd bladeren: van tekst naar afbeelding en andersom. Je ziet jezelf al staan in het veld. Een onbekende vogel in je kijker, tekst lezen, afbeelding zoeken, je kijker weer richten, vogel weg. Wat is dan toch de charme van de Petersons vogelgids?

Allereerst de compleetheid. In de Petersons vogelgids worden 526 Europese vogelsoorten besproken plus 170 dwaalgasten. Dat doen weinig gidsen hem na. Dan natuurlijk de nostalgie die deze vogelgids ademt. Het is simpelweg de klassieker onder de gidsen. Wat ik verder een sterk punt vind, is dat bij de omschrijving ook de Engelse, Franse en Duitse naam worden vermeld. Dat zie ik niet terug in andere gidsen. Vreemd, want we zijn mobieler dan ooit. Menig vogelaar bezoekt buitenlandse streken om vogels te kijken. Wanneer je de buitenlandse naam kunt opzoeken kun je tenminste een beetje communiceren met buitenlandse vogelaars. De omschrijvingen zijn helder, verspreidingskaarten duidelijk.

De Petersons vogelgids acht ik niet meer de beste vogelgids. Dat is in mijn ogen de ANWB Vogelgids van Europa. Maar hij staat wel in mijn top tien. Niet vanwege nostalgie, daar koop je niet veel voor in het veld. Wel vanwege de compleetheid en de buitenlandse namen. De vormgeving van de jubileumuitgave mag er trouwens ook zijn. Als je oude edities en de jubileumeditie naast elkaar legt, valt bovendien op hoe sterk de drukkwaliteit in de loop der jaren is verbeterd. De illustraties in de jubileumeditie zijn een stuk scherper. Pas gaf ik een excursie aan een Fransman en die had een oude editie van de Peterson. Mijn Peterson bewees zijn diensten. Gewoon de twee edities naast elkaar leggen en je weet binnen de kortste keren allebei naar welke vogel je staat te kijken.

Wie voor klassiek gaat, die koopt de Petersons vogelgids.

Petersons vogelgids / R. Petersons & G. Mountfort / Kosmos Uitgevers / Gebonden