Stel, je hebt niet meer dan een paar vierkante meter beschikbaar om te tuinieren. Je woont in een appartement in een binnenstad en je balkon is de tuin. Zelfs dan kun je vier seizoenen lang oogsten uit je eigen moestuin. Stella Faber schrijft voor diverse tuintijdschriften over (moes)tuinieren en in haar enthousiasme publiceert ze nu ook een inspirerend boek: Mijn balkontuin. Oftewel: hoe maak je van je balkon of terras een groen paradijs?
Stella Faber begon in haar nieuwe appartement met moestuinieren op haar balkon van anderhalf bij drie meter. Meer had ze niet nodig. En binnen drie maanden was het kale balkon veranderd in een oase vol groente, fruit, kruiden en bloemen. Niet alles ging even goed, maar dat maakt niet uit. Je bent nooit te oud om te leren, en dat geldt zelfs voor de meest doorgewinterde tuinier. Leren doe je door zelf dingen uit te vinden. Leren doe je ook door de ervaringen van anderen te lezen. En daarvoor schreef Stella Faber haar boek Mijn balkontuin. Rijk geïllustreerd, heel toegankelijk geschreven en met persoonlijke dagboeknotities van de schrijfster. De enige reden om dit boek niet te kopen is dat je geen balkon of terras hebt…
Tuinieren met de maanstanden
Faber tuiniert met de maanstanden. Ze geniet mateloos van de sterren en de maan, schrijft ze in een van de eerste hoofdstukken. Tuinieren met behulp van de maan schijnt een eeuwenoud gedachtegoed te zijn dat al wordt toegepast zolang er landbouw bedreven wordt. Sommige groenten zaai je in die filosofie het liefst rond wassende maan. Andere planten laten zich het liefst zaaien bij nieuwe maan. Kennelijk stimuleert het nachtelijk licht de groei en het ontkiemen. Ik weet het niet, dus kan dit niet bevestigen. Wat ik wel weet, en dat bevestigt Faber in haar boek Mijn balkontuin, is dat bloeiende planten als een magneet werken op bijen, vlinders en andere insecten. Met een balkontuin dien je niet alleen jezelf, maar ook de biodiversiteit in de stad.
Mijn balkontuin volgt de seizoenen. Winter, lente, zomer en herfst passeren de revue. Vier hoofdstukken die allemaal beginnen met een aantal dagboeknotities. Dat geeft aan het boek een persoonlijk tintje. Moestuinieren op je balkon is immers geen abstracte bezigheid! Het is met je vingers in de grond en in het groen. Bij elk seizoen beschrijft Faber wat je moet doen om je balkontuin tot een succes te maken. En een succes is: elke dag een oogst voor eigen consumptie. Van groente, kleinfruit, kruiden en bloemen. Hoe je de oogst tot een mooi en lekker gerecht omvormt, beschrijft Faber ook. Elk hoofdstuk wordt afgesloten met een aantal recepten.
Mijn balkontuin: de wormenbak
Een idee dat mij erg aanspreekt in Mijn balkontuin is de aanschaf van een zogenaamde wormenbak. Een ingenieus systeem dat groente- en fruitafval omzet in compost voor je balkontuin. Faber noemt deze compost zelfs ‘kaviaar voor je planten’. Wat het bijzondere is: je gooit een stel tijgerwormen in die bak en die zetten je GFT-afval om in duurzame compost. Die tijgerwormen kun je gewoon online kopen vaak in combinatie met een paar andere wormsoorten. Dat houdt de boel in de wormenbak in balans. Zolang je geen gekookte etensresten, vlees of vet in de wormenbak gooit, en de bak niet in de zon of bij de verwarming plaatst, gaat de boel ook niet stinken.
Handige overzichten
Achterin Mijn balkontuin vind je handige overzichten. Van planten en bloemen die je op de balkon kunt kweken. De plantenlijst is behoorlijk uitgebreid. Zou je alle planten op je balkon zaaien of poten, dan groeit je balkon binnen de kortste keren dicht. Ook verdraaid handig zijn de adresjes waar je nuttige spullen kunt komen. De beste rozenkwekerij bijvoorbeeld. Of een kasteel in België dat elk jaar inspirerende open tuin- en plantendagen organiseert. En anders wel de zaden van kwekerij De Nieuwe Tuin. De zaadzakjes schijnen zo mooi te zijn dat je ze eigenlijk niet wilt openknippen.
Mijn balkontuin: conclusie
Wel, heb je een balkon of een terras en heb je het verlangen een moestuin te beginnen, dan heb je nu geen smoes meer om het niet te doen. In Mijn balkontuin lees je hoe je met succes kunt moestuinieren in de kleine ruimte. Mooi werk, zowel voor jezelf als voor de kleine dieren. Groen in je omgeving schijnt weldadig te zijn voor lichaam en geest. Dan is groen op je balkon natuurlijk helemaal een goed idee. Zeker wanneer je het groen ook nog eens kunt eten.
Mijn balkontuin / Stella Faber / KNNV Uitgeverij / hardcover
De beste vlindergidsen van dit moment:
#1. Dagvlinders. Veldgids voor Europa en Noordwest-Afrika
Wie vogels kijkt heeft de ANWB Vogelgids van Europa. Wie vlinders kijkt heeft deze veldgids in zijn rugtas. De bijbel onder de vlindergidsen. Een kloeke veldgids, ruim opgezet en compleet voor Europa en Noordwest-Europa. Dat betekent alle 450 soorten in één gids. Voorzien van een praktische plastic hoes en dat is ideaal voor vochtige omstandigheden. De tekeningen van de dagvlinders zijn ontzettend duidelijk. Bij elke soort worden meerdere tekeningen aangeboden. Tekeningen met oog voor details. Toen ik deze gids voor het eerst in mijn handen had, was ik zeer onder de indruk. En dat ben ik eerlijk gezegd nog steeds. De beste vlindergids van dit moment.
#2. ANWB Vlindergids
Wat ik het sterke vind van de ANWB Vogelsgids is de combinatie van uitgebreide omschrijving en de overduidelijke foto’s van vlinder en rups. Dat de gids 300 soorten beschrijft, betekent dat je er de meest voorkomende soorten in aantreft.
#3. Veldgids dagvlinders
Deze vlindergids beschrijft ongeveer 150 soorten dagvlinders die in Noordwest Europa voorkomen. De foto’s van zowel de bovenzijde als de onderzijde van de vleugels zijn gedetailleerd, de beschrijvingen van medewerkers van de Vlinderstichting duidelijk. Bovendien worden de Engelse, Duitse en Franse soortnamen ook vermeld, dat vind ik altijd een sterk punt voor wie in het buitenland vlinders gaat kijken.
#4. Nachtvlinders
Ongelooflijk, maar waar: in Nederland en België zijn meer dan 2.400 soorten nachtvlinders waargenomen! Ontzettend veel dus. Deze formidabele veldgids beschrijft er ruim 1.000. Ook aan deze gids werkte de Vlinderstichting mee en dat staat garant voor kwaliteit.
#5. Zakgids dagvlinders
Een frisse nieuwe zakgids voor wie in Nederland en België dagvlinders wil kijken. Alle dagvlinders die in onze regio voorkomen, worden vermeld. De meer dan 600 illustraties van Richard Lewington zijn fraai en duidelijk. Een uitstekende zakgids voor gebruik in Nederland en België.
#6. Vlinders en Libellen
Een fonkelnieuwe vlindergids die niet alleen de meest voorkomende dag- en nachtvlinders in Nederland beschrijft, maar je ook veel tips geeft hoe je vlinders (en libellen) kunt herkennen, in welke maand je welke soorten kunt zien, de beste vlindergebieden in Nederland en tot slot: ruimte voor notities en schetsen. De kleurrijke vormgeving maakt deze gids zeer geschikt voor natuurliefhebbers en jongeren vanaf 12 jaar. Zéér geschikt voor beginnende vlinderaars.
#7. Compact Gids Vlinders
Met deze vlindergids kun je in Nederland aardig uit de voeten, voor gebruik in vlinderrijke streken in het buitenland schiet hij te kort. De reden: er worden ongeveer 150 soorten dag- én nachtvlinders in besproken en dat betekent dat deze vlindergids verre van compleet is. Maar door het handzame formaat en de handige poster toch een heerlijk gidsje om mee te nemen. De tekeningen zijn groot en duidelijk, de omschrijvingen helder. Voor de beginnende vlinderwatcher is dit een prima vlindergids. En niet duur!
#8. 1-2-3 Natuurgids Vlinders
Dit is de ideale vlindergids voor wie in Midden-Europa dag- en nachtvlinders wil bekijken. Veel vlindersoorten die in deze vlindergids worden besproken, komen niet of nauwelijks in Nederland voor. Maar wel in de bloemenweiden van de Alpen.